Сборник II научно-практической международной студенческой конференции Narxoz Student Research-2021

қолдау  бағдарламалары  жасалуда.  Мемлекеттік  қолдаудың  бір 

бағыты - кəсіпкерлік бастаманы дамыту үшін тиімділігі үшін қол-

даныстағы заңнаманы талдау [2]. 

Бухгалтерлік  есепті  реформалау  барысында  шағын  кəсіпкер-

лікте  бухгалтерлік  есепті  ұйымдастыру  мəселелері  бірнеше  рет 

көтерілді.  Атап  айтқанда,  Реформа  бағдарламасы  «шағын  биз-

нес  субъектілері  үшін  есеп  жүргізудің  жеңілдетілген  жүйесін 

енгізу»  қажеттілігін  ерекше  атап  өтті.  Шағын  жəне  орта  кəсіп-

керлікті есепке алу жəне есеп беру принциптері əр елде əр түрлі 

болып табылады. Шағын жəне орта кəсіпорындардағы бухгалтер-

лік  есеп  жүйесін  ұйымдастырудың  тəсілдері  осы  кəсіпорындар-

дың  көлемімен  жəне  олардың  экономикалық  көрсеткіштерімен 

байланысты [6].

Үздіксіздік  қағидасы  бойынша  бухгалтерлік  есеп  экономи-

калық  субъектіні  ұйымдастырған  сəттен  бастап,  оны  таратқанға 

дейін үзіліссіз жүргізіледі. Бухгалтерлік құжаттар негізінде шару-

ашылық операцияларының дұрыстығы бақыланады, шаруашылық 

қызметке ағымдағы талдау жүргізіледі, белгілі бір экономикалық 

бұзушылықтардың  себептері  анықталады,  яғни  құжаттама  бақы-

лау-талдау қызметін атқарады.

Шағын  жəне  орта  кəсіпкерлік  жалпы  процедураның  орнына 

жеңілдетілген есепке алу əдістерін қолдана алады. Жеңілдетілген 

бухгалтерлік есеп - бұл жалпы қабылданған бухгалтерлік есептің 

жекелеген  элементтерінен  босатылған,  есепке  алу  объектілері 

туралы  құжатталған  жүйеленген  ақпаратты  қалыптастыруға  ар-

налған жүйе. Мысалы, шағын кəсіпкерліктің жетекшісі бухгалтер-

лік жауапкершілікті осы функцияны орындау үшін кəсіби бухгал-

терді жалдамай-ақ өз мойнына ала алады.

Шағын  жəне  орта  кəсіпкерлікпен  айналысатын  кəсіпорындар 

кірістер  мен  шығыстарды  анықтауда  тек  ақшалай  есептеу  əдісін 

қолдана алады. Бұндай кəсіпорындардың қолма-қол ақшаға лимит 

белгілеу мүмкіндігі бар. Қолма-қол ақша лимиті - қолма-қол ақша 

операцияларын жүргізу үшін кассада сақтауға болатын қолма-қол 

ақшаның рұқсат етілген ең көп мөлшері. Берілген құқыққа сəйкес, 

шағын  кəсіпкерлік  субъектілері  кассада  қолма-қол  ақшаны  кез 

келген мөлшерде ұстай алады. Сондай-ақ егер шектеу орнату ке-

рек болған жағдайда, тек басшының бұйрығы ғана жеткілікті бо-

лып табылады.

171

жүктеу/скачать 3,66 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: