Сборник II научно-практической международной студенческой конференции Narxoz Student Research-2021

кін  [3].  Бұл  əсіресе  балалардың  денсаулығы  мен  əл-ауқатының 

психологиялық, əлеуметтік, физикалық жəне эмоционалды аспек-

тілерін қарастырған кезде дұрыс. 

Бүгінгі таңда елімізде мүмкіндігі шектеулі балаларға арналған 

білім  беру  жəне  оңалту  іс-шараларын  қамтитын  бағдарламалар 

бар. Мысалы:» АРДИ «(мүгедек балалардың ата-аналар қауымда-

стығы,» Мейірім «- 3 жастан бастап мүмкіндігі шектеулі балалар-

ды  оқыту  үшін  құрылған  коммерциялық  мекеме,»  САТР  «  орта-

лығы жəне тағы басқалар [4].

Бірақ мүгедектігі бар балаларға арналған барлық мемлекеттік 

мекемелер  оңтайлы  шешім  болып  саналмайды,  өйткені  көбінесе 

мұнда мүгедектігі бар балаларды инклюзиялау аспектілері мүлдем 

ескерілмейді жəне медициналық модельдегідей олардың отбасы-

лары  мен  қоғамының  рөлі  жоққа  шығарылады.  Сонымен  қатар, 

балалар  арасындағы  зорлық-зомбылық  жəне  қызметкерлердің 

балаларға  қатысты  зорлық-зомбылығы  (əртүрлі  мекемелердегі 

қызметкерлердің  51-56%  -  ы  басқа  қызметкерлердің  мекемелер-

де  балаларға  қатысты  зорлық-зомбылық  қолданғанына  куə  бол-

ды) мүгедектігі бар балалар бұл мекемелерде əлі де маңызды рөл 

атқармайтындығын көрсетеді. Мүгедектігі бар балаларға арналған 

мекемелерде балалар көбінесе білімге қол жеткізе алмайды.

Қазақстан  Республикасының  Үкіметі  мүгедек  балаларды 

күтіп-бағудың  баламалы  тəсілдерін  пайдалануды  көтермелейтін 

ынталандыруды əзірлеуге жəне іске асыруға кірісті. Мұндай ын-

таландырулар мүгедек балаларға жəрдемақы алуды көздейді. Бұл 

бағыттағы келесі қадам ата-аналарға немесе қамқоршыларға 2010 

жылы  басталған  мүгедек  балаларды  күту  бойынша  жəрдемақы 

беру бастамасы болды.

Бүгінгі  күні  біздің  елімізде  «Қазақстан  Республикасында  мү-

гедектерді  əлеуметтік  қорғау  туралы»  заң  (03.12.2015  ж.  жағдай 

бойынша  өзгерістер  мен  толықтырулармен)  қолданылады,  осы 

Заң  мүгедектікті  жою,  оңалту  іс-əрекеттері,  əлеуметтік  тараптан 

қорғау  бойынша  профилактикалық  шараларға,  сондай-ақ  мүге-

дектерді  қоғамға  ықпалдастыруға  негізделеді.  Онда  медицина-

лық-əлеуметтік  сараптамаға,  əлеуметтік  көмекке,  мүгедектерді 

əлеуметтік қорғауға, оларды оңалтуға (медициналық, əлеуметтік, 

жеке, кешенді), сондай-ақ арнаулы əлеуметтік, медициналық қы-

зметтерді, оның ішінде үйде көрсетуге арналған мақалалар қара-

стырылған [5].

331

жүктеу/скачать 3,66 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: