кесте. Қазақстан Республикасындағы бассейіндер туралы мəліметтер

90

Narxoz Student Research-2021

Арал-Сырдария бассейні көлемі шамамен 345 мың км². Оңтүстік 

Қазақстан жəне Қызылорда облыстарын қамтиды. Негізгі өзені - 

Сырдария  болып таблады. Сырдария өзені Арал теңізінің негіз су 

қорын болып табылады. Аралға дейін  3 мемлекеттің шегарасын 

өтіп келеді. Жолда оған Арыс, Бадам т.б өзендер келіп қосылады.

Ертіс бассейні Қытай, Қазақстан, Ресей аймақтарын қамтиды. 

Қазақстанда 3 ірі су қоймасы бар олар Бұхтырма, Өскемен , Шуль-

бинское  қоймалары.  Ертіс  бассейнінде  13  өзен    қалған  775  кіші 

өзендер  санатына  жатады.  Олардың  жалпы  ұзындығы  17,7  мың 

шақ құрайды

Балхаш-Алакөл  бассейні    көлемі  шамамен  412  мың  км².  Қы-

тай шыкарасымен ұштасатын өзен. Қазақстандағы бөлігі Алматы, 

Шығыс  Қазақстан,  Қарағанды,  Жамбыл  обылыстарын  қамтиды. 

Негізін Іле өзені болып табылады, аса маңызды өзендерге Қаратал, 

Ақсу, Лепсі, Аягөз, Бақанас жəне т.б. өзендер жатады. Іле өзенінің 

бассейні  су  жинау  ауданының  шамамен  70%-ы  жəне  Балқаш 

көлінің жер үсті ағысының 80%-ын құрайды.

Есіл бассейні көлемі шамамен 245 мың км². Ақмола, Солтүстік 

Қазақстан Обылыстарын қамтиды. Негізгі өзенідері – Қолтан, Жа-

байы,  Терісаққан,  Ақан-Барлық,  Иман-Барлық  өзендері  құйады. 

Есіл бассейні екі облыстың ауыл шаруашылғына қамтып жатыр.

Нұра-Сарысу бассейні көлемі шамамен 58 мың км². Қарғанды, 

Ақмола обылыстарынан ағады. Бассейннің негізгі өзендері- Нұра 

жəне  Сарысу,  Теңіз  жəне  Қарасор  көлдерінен  тұрады  шамамен 

2000  көлден  тұрады.  Бассейннің  өзендерінің  тəртібі  4  су  қойма-

сымен  реттеледі:  Самарқанд,  Шерубай-Нұра,  Қаракеңгір,  Федо-

ровский.

Тобыл-Торғай бассейні көлемі шамамен 214 мың км². Бассей-

ннің негізгі өзендері-Тобыл, Торғай, Ырғыз өзендері, Күшмұрын, 

Сарықопа, Ақсуат  көлдерінен тұрады.

Оррал-Каспий  бассейні  көлемі  шамамен  415  мың  км².    Ресей 

жəне Қазақсанның Батыс Қазақстан, Атырау, Ақтқбе облыстарын 

қамтиды.  Бассейннің  негізгі  өзеніері-  Орал,  Ембі,  Сағыз,  Ойыл 

өзендері кіреді.

Шу-Талас бассейні көлемі шамамен 64,3 мың км².  Қырғыстан 

жəне Қазақстанның Жамбыл облысын қамтыйды. Бассейннің не-

гізгі өзендері- Шу, Талас, Асы өзендері кіреді.

91

жүктеу/скачать 3,66 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: