Сборник заданий по суммативному оцениванию по учебным предметам общего среднего уровня первая часть Нұр-Сұлтан 2020
жүктеу/скачать 9,16 Mb. Pdf көрінісі
|
заданий суммативка
|
1-мәтін Тәуелсіздік және қазіргі қазақ тілі Алаш ұлт-азаттық қозғалысының Тәуелсіздік үшін күресі ең бірінші рухани дүниеміздің өзөгү – тілдің бостандығы басталған еді. Cонау 1905 жыл қарашасында Мәскеуде өткен Ресейдің жергілікті және қалалық қайраткер съезінде 5 миллионға жуық қазақ халқының атынан аса көрнөктү саяси реформатор, ғұлама ғалым Әлихан Бөкейхан сөз сөй, өз халқының ана тіліне бостандық берілуін, ісқағаздарының қазақ тілінде жүргізілуін, қазақ мектебінің қудаланбауын айтуы жайдан-жай емес болатын. Әлеуметтік әділеттілікті ұрандатқанымен оны іспен дәлелдей алмаған кешегі кеңес заманында қабылдаған Қазақстанның екі Контитуция да елдің, жердің иесі қазақтың тілі жөнінде бір ауыз сөз болған жоқ. Дегенмен, Республикамызда Кеңес өкіметінің алғашқы 20-30-жылдарында қазақ тілін мемлекет деңгейде жүргүзү у үшін біраз әрекет жасалынды. 1920-1925 жылдары Қырғыз АКСР Халық Комиссарлары Кеңесінің Төрағасы (бүгінгі Премьер-министр) Сәкен Сейфуллин қазақ тілінің тағдыры туралы тоғыз мақала жазды. Бірақ көп ұзамай халықтың мүддесі үшін күрескен ұлт зиялыларын түгел дерлік қуғындап, көбісін түрмеге тығып, алдын атып жойғаннан кейін кеңестік билік орыс тілін мемлекет мәртебе көтеруге тікелей кірісті. 1938 жылғы 13 наурызда БКП(б) ОК мен КСРО Халық комиссариаты - 19 «Ұлттық республикалар мен облыстардағы мектептерде орыс тілін міндетті оқыту туралы» қаулы қабылдады. «Ана тілі» газеті, Бәкір ӘБДІЖӘЛЕЛ, саяси ғылым докторы, профессор 2-мәтін – Әке, латынша жаза аласың ба? – Иә! – Қайдан үйрендің? – Мен оны мамандығыма қарай институтта оқып жүргенде үйренгенмін. Төте жаза да аламын. – Төте жазу? – Иә! Араб әрпімен қазақша жазу. – Латынша жазуды неге сұрадың? – Бүгін ұстазымыз Латын әліпбиі ағылшынша, немішше альфавтиттерінен құралатынын айтып түсіндірді. Мен өзі атымды жазып көрдім. ARSEN. Еш қиындығы жоқ екен. Тек «І, Ң, Ө,Ә, Ұ, Ғ» сынды әріптерді қалай жазарымды білмедім. – Оның да уақыты келеді, балам! – 2025 жылы мен нешеге келемін? – Нешеге келесің? – 18-ге. – Көрдің бе, балам, сен жаңа өмірді жаңаша бастайсың! Байқаймын ұлым қиялымен өзінің болашағына еріп кеткен секілді. Ойланып қалыпты. Жаңа заманның азаматы жаңаша ойланып тұр... Ол ой үстінде тұрғанда, «ұлымның келешегі жарқын болсын!» деп іштей тілек еттім. жүктеу/скачать 9,16 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|