Семинар (тәжірибелік) сабақтар 15

«5B011300-Биология», «5B060700-Биология»

Кафедра Биология

Курс 4

Барлық сағат 135

Дәрістер 30

Семинар (тәжірибелік) сабақтар 15

Зертханалық сабақтар 0

БӨЖ 90

Емтихан 7 семестр

Молекулалық биология нуклеин қышқылдарының және нәруыздардың құрылысы мен қасиеттерін, матрицалық синтездерді, генетикалық материалдың ұйымдастырылуын және қызметке асырылуын, сонымен қатар, жасушалардың және ондағы органеллалардың құрылысы мен қызметінің молекулалық негіздерін, жасушадағы өсу, көбею, бөліну және жойылу кезеңдерін зерттейді.

Құрастырушы

Сапахова З.Б., философия докторы (PhD), қауымдастырылған профессор м.а.

_____________ «_______» 2016 ж.

Аты-жөні, тегі, қолы

ғылыми дәрежесі, атағы, лауазымы

2 КЕЛІСІЛДІ

2.1 Кафедра отырысында «________________________»

Хаттама «____» __________ 2016 жыл.

Хаттама «____» __________ 2016 жыл.

Университеттің оқу-әдістемелік кеңесінде мақұлданды және баспаға ұсынылды

1. 
   Түсіндірме жазба
   

3. Пәннің негізгі бөлімдері

4. Зертхана (тәжірибелік), семинар сабақтардың тақырыбының тізімі

5. Білім алушылардың өзіндік жұмысының тақырыптарының тізімі

1. 
   Түсіндірме жазба:
   

• 
  Тұқым қуалаушылық және өзгергіштіктің заңыдылықтарын және олардың цитологиялық негіздерін талдап зерттеу;
  
• 
  қазіргі кездегі молекулалық-генетикалық әдістер мен технологияларды қолданудың негізгі принциптері туралы түсінікті қалыптастыру;
  
• 
  биологиядағы молекулалы-генетикалық зерттеулер табыстарын қолданудың этикалық және құқықтық нормалары туралы түсінік беру;
  
• 
  тұқымқуалайтын аурулар бойынша, ғылыми әдебиеттермен және электрондық мәліметтер базаларымен жұмыс істеу дағдысын үйрету.
  

• 
  тіршілік ұйымдарының жасушалық және молекулалық-генетикалық деңгейіндегі айырмашылықтары;
  
• 
  тұқымқуалайтын материалдың гендік, хромосомдық және геномдық деңгейдегі құрылымдық-қызметтік ұйымы;
  
• 
  жасушааралық өзара әсерді қамтамасыз етудегі биологиялық мембрананың рөлін, қалыпты және патологиялық халдегі мембраналық тасымалдау мен сигнализация механизмдері
  
• 
  генетикалық және жасушалық гомеостаздың тұрақтылық сақтауының негізгі механизмдері;
  
• 
  молекулалық және генетикалық әдістер мен технологияларды қолданудың негізгі принциптері;
  
• 
  молекулалық, биологиялық және генетикалық терминологияны халықаралық тілде білу.
  

• 
  молекулалық және генетикалық кезеңдер туралы білімі мен механизмдерді түсіндіру үшін қолдану;
  

• 
  қазіргі кездегі молекулалық-генетикалық әдістердің принциптерін теориялық негізде түсіндіре және ғылыми-зерттеу жұмыстарында қолдану;
  

• 
  генетикалық және молекулалық биология бойынша есептерді шешу әдістерін игеру;
  
• 
  молекулалық биологиядан зертханалық жұмыстарды жасай білу, алынған қорытынды бойынша тұжырым жасау.
  

• 
  арнайы сөздік материалын, молекулалы-биологиялық және генетикалық терминологияны, электрондық генетикалық мәліметтер базасын және т.б. қолдану.
  
• 
  жеке және топта жұмыс жасау;
  
• 
  молекулалық биологияға қатысты мәселелерді шешу кезінде өз білімін қолданып, көзқарасын дәлелдей алу;
  
• 
  молекулалық биоогиялық есептерді шығару барысында алынған білімін қолдану;
  
• 
  биологиялық пәндерді оқыту барысында және ғылыми-зерттеу жұмыстарын дүргізу барысында инновациялық әдістер мен технологияларды пайдалану және алынған нәтижелерді интерпретациялау;
  
• 
  қажет құрал, құрылғы және әдістерді қолдану қабілетін көрсету.
  

• 
  молекулалық биологияның заманауи әдістерімен таныс болу;
  
• 
  Заманауи құрал-жабдықтармен жұмыс істеу негізін білу;
  
• 
  ғылыми-зерттеу жұмыстарында молекулалық биологиядан алған білімдерін қолданып, өз бетінше жасай алу;
  
• 
  ғылыми-зерттеу жұмыстарын, лабороторияық жұмыстарды жүргізген соң, өз бетінше тұжырым жасай алу;
  
• 
  молекулалық биологиядан алған білімдерін болашақта жұмыс барысында қолдана алу.
  

2. 
   Кіріспе
   

Жоғарғы оқу орындарында молекулалық биологияны оқытуда интегрирленген жүйеде білім беру, жасушаның құрылысы мен қызметінің молекулалық негіздерін, гендердің экспрессиялы реттелуін, матрицалық синтездердің реттелуін, сигналдардың берілу механизмдерін түсіну үшін, базалық білімді қалыптастырады. Сондықтан, генетиканың мазмұнын құрастыратын бұл білім, тіршіліктегі қалыпты кезеңдермен қатар, ондағы бұзылыстарды түсіну үшін, көптеген аурулардың түзілу себептерін анықтайтын, әсіресе хромосомалар мен гендердегі мутациямен байланысты тұқымқуалайтын ауруларға анықтама беру үшін қажет.

Молекулалық биологияны оқығанда студент тіршілік кезеңдеріндегі молекулалық және жасушалық негіздердің бұзылу механизмдерін және олардың, патологиялық халдің түзілуі мен көрініс беруіндегі рөлін, сонымен қатар, диагностика мен профилактиканың қазіргі кездегі молекулалық-генетикалық әдістерін оқып, игереді.

Бұл игерілген білім мектепте және ғылыми зерттеу мекемелерінде ғылыми-зерттеу жұмыстарын жасау кезінде, педагогикалық практикадан өту барысында теориялық база болып табылады.

3. 
   Пәннің негізгі бөлімдері
   

Пәннің мазмұны және сабақ түрлері бойынша сағаттарды бөлу 1- кестеде келтірілген

1 – кесте

№	Модуль. Тақырып	Сағаттар саны
		Д	ЗЖ	СТС	БӨЖ		Әдебиет
1	2	3	4	5	6		7
Модуль 1. Молекулалық биологияның негіздері
1	Кіріспе. Молекулалық биологияның мақсаты мен міндеттері	2		1	6	6.1.1-6.1.8 6.2.1-6.2.9
2	Молекулалық биологияның заманауи зерттеу әдістері	2		1	6	6.1.1-6.1.7 6.2.1-6.2.6
3	Ақуыздар құрылымы	2		1	6	6.1.1-6.1.8 6.2.1-6.2.9
4	Генетикалық аппараттың молекулалық құрылымы. Геномның құрылымы	2		1	6	6.1.1-6.1.5 6.2.1-6.2.4
5	Нуклеин қышқылдары. ДНҚ – ның құрылымы және қызметі, ДНҚ – ның тұқымқуалаушылық ақпараттарын тасымалдаудағы рөлі	2		1	6	6.1.1-6.1.4 6.2.1-6.2.2
6	Нуклеин қышқылдары. РНҚ – ның құрылымы және қызметі, РНҚ – ның тұқымқуалаушылық ақпараттарын тасымалдаудағы рөлі	2		1	6	6.1.1-6.1.8 6.2.1-6.2.9
Модуль 2. Тұқым қуалаушылық ақпараттың жүзеге асуы
7	Ақуыз биосинтезі. Генетикалық код	2		1	6	6.1.1-6.1.5 6.2.1-6.2.5
8	ДНҚ репликациясы. Репликацияның молекулярлық механизмі	2		1	6	6.1.1-6.1.8 6.2.1-6.2.9
9	Нуклеин қышқылдарының денатурациясы мен ренатурациясы	2		1	6	6.1.1-6.1.8 6.2.1-6.2.9
10	Нуклеин қышқылдарының биосинтезі және деградациясы	2		1	6	6.1.1-6.1.4 6.2.1-6.2.9
Модуль 3. Клетканың молекулалық және генетикалық реттелу механизмі
11	Тұқым қуалаушылықтың зат алмасуының және тасымалдануының молекулярлық механизмі. Гендік инженерия	2		1	6	6.1.1-6.1.7 6.2.1-6.2.9
12	Клеткалық инженерия	2		1	6	6.1.1-6.1.3 6.2.1-6.2.7
13	Мутагенез, ДНҚ репарациясы және кроссинговердің молекулалық механизмі.	2		1	6	6.1.1-6.1.8 6.2.1-6.2.9
14	Рекомбинантты ДНҚ технологиясы	2		1	6	6.1.1-6.1.5 6.2.1-6.2.9
1	2	3	4	5	6	7
15	Аппоптоз. Программаланған жасуша өлімі жайлы жалпы көзқарас. Аппоптоз регуляциясы	2		1	6	6.1.1-6.1.6 6.2.1-6.2.9
	БАРЛЫҒЫ:	30		15	90

4. 
   Зертхана (тәжірибелік), семинар сабақтардың тақырыбының тізімі
   

Тәжірибелік сабақтардың тақырыптарының тізімі 2- кестеде көрсетілген.
2- кесте

№	Зертхана (тәжірибелік), семинар сабақтардың тақырыбының тізімі	Сағ
1	2	1
1	Молекулалық биологияның мақсаты мен міндеттері.	1
2	Молекулалық биологияның заманауи зерттеу әдістері	1
3	Ақуыздар құрылымы мен қасиеттері	1
4	Генетикалық аппараттың молекулалық құрылымы. Геномның құрылымы	1
5	Нуклеин қышқылдары. ДНҚ – ның құрылымы және қызметі, ДНҚ – ның тұқымқуалаушылық ақпараттарын тасымалдаудағы рөлі	1
6	Нуклеин қышқылдары. РНҚ – ның құрылымы және қызметі, РНҚ – ның тұқымқуалаушылық ақпараттарын тасымалдаудағы рөлі	1
7	Ақуыз биосинтезі. Генетикалық код	1
8	ДНҚ репликациясы. Репликацияның молекулярлық механизмі	1
9	Нуклеин қышқылдарының денатурациясы мен ренатурациясы	1
10	Нуклеин қышқылдарының биосинтезі және деградациясы	1
11	Тұқым қуалаушылықтың зат алмасуының және тасымалдануының молекулярлық механизмі. Гендік инженерия	1
12	Клеткалық инженерия	1
13	Мутагенез, ДНҚ репарациясы және кроссинговердің молекулалық механизмі.	1
14	Рекомбинантты ДНҚ технологиясы	1
15	Аппоптоз. Программаланған жасуша өлімі жайлы жалпы көзқарас. Аппоптоз регуляциясы	1

5. 
   Білім алушылардың өзіндік жұмысының тақырыптарының тізімі
   

5.1 Молекулалық биологияның даму тарихы. Жасуша-өмір негізі

5.2 Молекулалық биологияның қазіргі заманғы әдістері.

5.3 Жасушааралық қатынас және олардың тірі жүйелерді функционирлеудегі рөлі

5.4 Ақуыздар құрылысы. Жасушаның молекулярлық құрылымы

5.5 Ақуыздар құрылымы

5.6 Амин қышқылдары

5.7 Генетикалық аппараттың молекулалық ұйымдасуы.

5.8 Геномның құрылысы және ұйымдасуы

5.9 ДНҚ-ның құрылысы

5.10 ДНҚ-ның физико-химиялық құрамы

5.11 ДНҚ-ның тұқымқуалаушылық ақпаратты іске асырудағы мәні

5.12 РНҚ құрылысы

5.13 РНҚ физико-химиялық құрамы

5.14 РНҚ тұқымқуалаушылық ақпаратты іске асырудағы мәні

5.15 Ақуыз биозинтезі

5.16 ДНҚ репликациясы. Репликацияның молекулярлық механизмі

5.17 ДНҚ репликациясының молекулалық механизмі

5.18 Генетикалық ақпараттың молекулалық механизмі

5.19 Нуклеин қышқылдарының денатурациясы

5.20 Нуклеин қышқылдарының ренатурациясы

5.21 Нуклеин қышқылдарының биосинтезі

5.22 Нуклеин қышқылдарының деградациясы

5.23 Тұқым қуалаушылықтың зат алмасуының және тасымалдануының молекулалық механизмі.

5.24 Гендік инженерия

5.25 Мутагенез

5.26 ДНҚ репарациясы және кроссинговердің молекулярлық механизмі

5.27 Рекомбинантты ДНҚ технологиялары

5.28 Аппоптоз.

5.29 Программаланған жасуша өлімі жайлы жалпы көзқарас. Аппоптоз регуляциясы
6. Ұсынылған әдебиеттер тізімі

6.1 Негізгі әдебиет

6.1.1 Қуандықов Е.Ө., Әбілаев С.А. Медициналық биология және генетика. Алматы, 2006.

6.1.2 П.Қ.Қазымбет, Л.Аманжолова, Қ.Нұртаева. Медициналық биология. Алматы 2002.

6.1.3 Стамбеков С.Ж., Петухов В.Л. Молекулалық биология. - Новосибирск, 2003.

6.1.4 Албертс Б., Брей Д. и др. Молекулярная биология клетки. М., 1994, 1 т., 223 с.

6.1.5 Жимулев И.Ф.Общая и молекулярная генетика. Новосибирск, 2003, 478 с.

Мушкамбаров Н.Н., Кузнецов С.Л. Молекулярная биология. М., 2003, 544 с.

6. 
   Албертс Б., Брей Д. и др. Молекулярная биология клетки. М., 1994, 1 т., 223 с.
   

6.1.7 Муминов Т.А., Куандыков Е.У. Основы молекулярной биологии (курс лекций). А., 2007, 222 с.

6.1.8 Фаллер Д.М., Шилдс Д. Молекулярная биология клетки. М., 2003, 272 с.

6.2 Қосымша әдебиет

6.2.1 Медицинская биология и генетика. Под ред. проф. Куандыкова Е.У. Алматы, 2004, 444 с.

6.2.2 Уилсон Дж., Хант Т. Молекулярная биология клетки. Сборник задач. М., 1994, 520 с.

6.2.3 Биология. Под ред. Ярыгина В.Н. М., 2001, кн. 1, 431 с.; кн. 2, 320 с .

6.2.4 Геномика – медицине. Под ред. Иванова В.И. М., 2006, 220 с.

6.2.5 Генетика. Под ред. Иванова В.И. М., 2006, 638 с.

6.2.6 Гинтер Е.К. Медицинская генетика. М., 2003, 446 с.

6.2.7 Бочков Н.П. Клиническая генетика. М., 2006, 477 с.

6.2.8 Введение в молекулярную медицину. Под ред. Пальцева М.А. М., 2004,

495 с.

6.2.9 Айала Ф., Кайгер Дж. Современная генетика. М., 1988, т. 1, 288 с.

6.2.10 Alberts et al: Molecular biology of the cell, Second edition, 2000, Garland, New York and London.

6.3 Интернет-ресурстар

6.3.1 Онлайн-учебник. Введение в молекулярную биологию http://www.chem.msu.su/rus/elibrary/pic-sternberg/all.pdf

6.3.2 Онлайн-учебник. Молекулярная биология клетки. http://biology.org.ua/files/lib/Alberts_et_al_vol1.pdf

жүктеу/скачать 175,65 Kb.

Достарыңызбен бөлісу: