251
Х тарау. XIX-XX ғғ. Ресей мәдениеті аясындағы философия
Философия тарихына жасаған көлемдi саяхатымызда солтүс-
тiктегi көршiмiз – Ресей халқының рухани-философиялық мұрасын
естен шығармауымыз керек. Қазақ халқы «Ұлы мәртебелi Тарих-
тың» шешiмiмен ХIХ-ХХ ғғ. орыс мәдениетiнiң ықпалында болып,
қалай дегенде де, олардың көп құндылықтарын өз бойына сiңiрдi.
Екiншi жағынан алғанда, орыс руханиятының бүкiл дүниежүзiлiк
философиядағы алатын өз орны, қайталанбас құндылықтары бар.
Сондықтан оларды әрбiр бiлiмдi азамат игеруi қажет. Үшiншi жағынан,
бүгiнгi қазақ елi – көпұлтты ел, ал орыс халқының өкiлдерi негiзгi
ұлт – қазақтардан кейiнгi екiншi үлкен әлеуметтiк-демографиялық топ,
сондықтан қазақ-орыс мәдениеті және тағы басқа қатынастарының
негiзiнде бiр-бiрiнiң дүниеге деген көзқарасын түсiну қажеттiгi жатыр,
сонда ғана олар толыққанды болуы мүмкiн.
Философиялық ой-пiкiрдiң Ресейде дүниеге келуi ХI ғ. баста-
лып, негiзiнен, христиандық дiндi қабылдаумен байланысты болды.
Осы уақыттан бастап Ресейдiң ойшылдары өз мемлекеттерiнiң Құдай
нұрының шапағатына қатысты екенiн негiздей бастайды. Алғашында
ойшылдардың ой өрiсi адамның жүрiс-тұрысын ретке келтiретiн мақал-
мәтел, нақыл сөздерге, соңынан православие дiнiнiң бүкiл адамзат
цивилизациясының дамуындағы ерекше орнын негiздеуге бағытталды.
Достарыңызбен бөлісу: