Ш 79 ш онбайҚ. Бкінші болма. Жеціске жетудің қазақша жолм. /Қ. Шонбай

ЕКІНШІ БОЛМА
Осы орайда мен білетін екі тип бар. Бірі өзгенің жетісті- 
і ін көре алмайды. Бұл - лузерлердің типі. Ал екіншілер 
озгенің жетістігін көргенде, одан эрі шабыттана түседі. 
( )пың өз мүмкіндігіне деген сенімі өзгенің жетістігінен эл- 
сіреп қалмайды. Керісінше, өзгенің жетістігі оның жетісті- 
і і н
жақындатады. Өйткені басқа біреудің қолынан келген, 
опың да қолынан келетіні анық. Жэне бір заңдылық, өзінен 
озып кеткендерге күйе жағып, сынайтындардың, қызға- 
нып, арыз ұйымдастыратындардың ешқайсысы ол биікке 
жетпейді. Өйткені биікке жету үшін адам рухани түрғыда 
биік болу керек.
Стивен Кови мүны “байлық менталитеті” (“менталитет 
изобилия”) дейді. Адамдардың көбі “жетіспеушілік мента­
литет!” деп аталатын екінші сценариймен ойлайды. Мұн- 
дай адамдар, Ковидің тілімен айтқанда, “өмір деген бір 
бэлішті бөліп жеу” деп түсінеді. Егер біреу үлкенірек алып 
қойса, басқаларға азырақ қалады. Жетпей қалады. Мүндай 
адамдар құрметті, сенімді, билікті, табысты тіпті өздеріне 
соның бэріне жетуге көмектесетіндермен де бөліскісі кел- 
мейді.
Олар сөйтіп дертке шалдығады. Тіпті ең жақын адамда- 
рының жетістігіне де шын қуана алмайтын болады. Біреу 
үлкен құрметке бөленіп, не аяқ асты жолы болып, лотерея 
ұтып алып жатса, “жетіспеушілік менталитетіндегі” адам 
өзін әлденеден қағылғандай сезінеді. Біреу өзінен тиесілі 
бірдеңені тартып алғандай қорланады. Бүны қазақ “мы- 
сықтілеу” дейді. Олар іштей басқалар бір бақытсыздыққа 
үшыраса екен деп түрады. Өйткені оның логикасында, өз- 
генің бақытсыздығы оның өз позицияларын күшейтетін- 
дей. Мұндай адамдар бар күшін адамдар мен заттарды 
алуға жүмсайды: өзінің бағасын көтеру үшін”. Іштарлық
237

дейді бізде мұндайды. Бұл қасиет ұшпаққа шығармайды. 
Іштар адамның ұлы болғанын көрген емеспін.
“Байлық менталитеті”, керісінше, өзіне деген терең 
сенімге негізделеді. Бұл дүниеде бэріне бэрі жетеді деген 
парадигма. Бұл көзқарастағы адамдар - құрметті, абы- 
ройды, табысты бәрімен бөлісуге құштар адамдар. Со- 
ның арқасында ондай тұлғаларға жаңа есіктер ашылады, 
шығармашылық пен табысқа оңай жетеді. Алдыңғы топ­
тан соңғы топқа өту үшін үлкен күш- жігер, өзін бақылау, 
тәртіп керек. Бірақ ең бастысы, “байлық менталитеті” бар 
адамдармен араласу керек.
Мысалы, 
Хью Хадсон түсірген “Огненные колесни­
цы” (Chariots o f Fire, 1981) деген фильм бар. Торт бірдей 
“Оскар”, екі бірдей Канн фестивалінің сыйлығын алған ки­
ноклассика. Оқиға, Англияға көшіп келген еврейдің бала- 
сы, талантты жеңіл атлет Гарольд Аббрахамс пен миссио­
нер отбасынан шыққан спортшы, аңызға айналған “қанатты 
шотланд” Эрик Лидлдің текетіресі туралы. Болған оқиғаға 
негізделген. Сюжет желісін тэптіштеп баяндамай-ақ қо- 
яйын, бірақ негізгі мәселе осы. Бір жарысқа катысуға тиіс 
болған екеу, ақыры екі белек жарыста алтын медаль тағы- 
нады. Мораль қарапайым, жеңіс бэріне де жетеді.

жүктеу/скачать 8,29 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: