ЕКІНШІ БОЛМА
сушы» бар мақтауды, атақ-абыройды өзіне қарай тартады,
ал «Жасаушы» өзгелермен бөліседі. Жоғарыдағы мысал-
дан
көріп тұрғандарыңдай, көп «тырысушыдан» пайда аз.
Ііір «жасаушы» оң жэне түбегейлі өзгеріс жасай алады.
Татьяна Черниговская айтпақшы, біздің тіліміз - ішкі
устанымдарымыздың көрінісі. Өзгеше айтқанда, «жаса-
ушы» не «тырысушы» ұстанымын үстап жүргеніміз
біздің
аіітқан сөзімізден білінеді.
Тағы бір баршамызға таныс мысал келтірейін. Өткен ға-
сырдың соңында талай компания нарықта серпіліс жасай-
і ын өнім жасағысы келді. Бірақ көбі тек тырысып жүрді.
Ксерокс компаниясы «мышка» жасап тырысты,
тағы бір
компания интерфейс жасап тырысты. Ал Apple сол тыры-
сулардың басын қосып жасай салды. Сөйтті де, алғашқы
Макинтошты нарыққа экелді. Бірінші сенсорлы телефон
ды жасауға тырысқан - Nokia. Ал жасаған қайтадан Apple.
I'acebook-ке дейін әлеуметтік желі болды.
Whatsapp-қа
дейін мессенджер болды. Олар тырысты, біз білетіндер
жасады. Жасауға тырысу бар. Жасау бар. Таңдау - Сенікі!
Қоғамдағы көптеген ақпарат не адамдар бізді тырысуға
гана итермелейді. Тырысқанды марапаттайды. «Талпы-
ныс» бағаланады. Ал өмірде ол есепке алына ма?
Мынау
он рет банкрот болды екен деп мойындай ма? Форбсқа
шығара ма? Тек жасағанда шығарады. Ал жасау үшін ол
еріксіз тұрғыда олқылықтарынан үйренді. Тек бізге ол сы-
рттан тырысу сияқты көрінеді. Қанша жолы болмаса да,
қайтпады дейміз.
Сөзсіз ол рас, бірақ ол тырысып жүрмей
бірден жасаса ше? Бірден жеңіске жетуі мүмкін бе? Менің
ойымша, біз өмірден таяқпен ғана сабақ алып үйреніп қал-
дық. Әрине ол таяқ та бірдеңе үйретеді. Мэселе көпшілі-
і інің сол таяқтан ес жия алмай қалатынында.
133