Ш. Ш. УӘлиханов атындағы тарих

Казақстанның экономикалықдамуыныңайқындаушы фак- 

торларының құрамдас бөлігі  жәрмеңкелер болды, XIX ғасырдың ортасын- 

дағы  сияқты  олар  көшпелілер мен отырықшы ауыл  халқының арасындағы 

делдалдык міндеттерді жүзеге асырды. Ж әрмеңкелік сауданың түрактылы- 

ғын немен түсіндіруге болады? Ең алдымен рынокты малмен камтамасыз етуші 

- қазақтар мен малмен сауда жасаушылар арасында неғүрлым тұрақты сауда 

байланыстарын  орнатуға кедергі жасаған қатынас жолдарының жеткілікті 

дамытылмауымен түсіндіруге болады; екіншіден, бұл  - жәрмеңке саудасы- 

ның калыптаскан дәстүрлері талаптарымен көшпелілердің жеткілікті түрде 

таныс болуымен; үшіншіден, сол кездегі статистикада атап өтілгеніндей дала- 

дағы  байырғы  мекендеушілердің  көшпелі  тұрмыс-салтымен  түсіндіріледі; 

төртіншіден,  жәрмеңкеде  көшпелі  халыкка  өте  кажетті  күнделікті  тұты- 

нылатын тауарларды сатып алуға болатын еді.181

504

Ресейден, Орта А зиядан, Сібірден, Алтайдан, О ңтүстік Оралдан, сон- 

дай-ак Цин империясы нан,  М онғолиядан,  К азак стан н ы ң ө р тү р л і аудан- 

дарынан саудагерлерді тартқан  ірі ж әрм ең келер мы налар болды:  Қ арқа- 

ралы уезінде — Қ оянды -Б отов,  А қмолада  — К он стан тин овск-Е лен овск, 

Атбасарда — Петровск, Ақтөбеде -  Ойыл, Әулиеатада — сол аттас, Петро- 

павлда — Тайы нш акөл, Верныйда -  К арқара, Ж аркен т каласы нда - Ж ар- 

кент, Семей уезінде — Ш ар ж әне басқалар.

Ж азғы ж әне күзгі болып бөлінген ж әрм еңкелер 

саны 

жөнінен Ақмола 

облысы  ж етекш і  жағдайда  болды  -  ондағы 

жүктеу/скачать 47,68 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: