Ш. Т. Еркінов атындағы орта мектебі Казиева Салтанат Оржановна Қазақ тілі мен әдебиеті пәні мұғалімі Ашық сабақ

Мен оны білемін! (қайталау)

• Есептік сан есімнің түрлері
• Жинақтық сан есімнің
• жасалуы
• Топтау сан есімнің ерекшелігі

• Дара және күрделі сан есім
• Есептік с.е.+ау,+еу;
• Дара с.е.+шығыс.с.
• Қосарл .с.е.+шығыс.с.

Жаңа сабақ «Сан есімнің түрленуі» Белгілі бір заттың нақты сандық мөлшерін білдіріп, қанша? неше? деген сұрақтарға жауап береді. Мысалы: Алматтың оқулығының саны он бір. (қанша?) Жеке-дара айтылғанда тек абстракт ұғым атаулары реінде қолданады. Мысалы: жиырма бес, үш, он алты. Заттардың сандық мөлшерін білдіретін есептік сан есімдер ешбір өзгеріске түспей, заттық ұғымда, жұмсалып тұрғанда көптеледі, септеледі, тәуелденеді, жіктеледі

• Сан есімнің түрленуі

• Жинақтық сан есімдер мағынасы жағынан заттық ұғым тән болғандықтан түрленуші қосымшаларды көптік, септік, тәуелдік, жіктік жалғауларын қабылдай береді.

• Бөлшектік сан есімдер негізінде заттанған сандар тіркесінен болғандықтан, әртүрлі тек септік жалғауларын қабылдай береді.

• .

• Бөлшектік сан есімдер көптелмейді, өз құрылысы тәуелді болғандықтан, тәуелдік жалғауларын да қабылдамайды. Жіктік жалғауларын қабылдағанда заттық ұғымда жұмсалады.

• 69-жаттығу. Цифрмен берілген сан есімдерді сөзбен жазып,құрамына қарай талдау.
• І топ 12, 7, 18, 45, 236, 60-70
• ІІ топ
• 1912, 12346, 61910, 3000, 1664

• 77-жаттығу. Сан есімдерді құрамына қарай, мағынасына қарай талдау, сөйлем құру
• І топ «Зат есімдер» тобына
• (мағынасына қарай табу)
• ІІ топ «Сын есімдер» тобына.
• (Сөйлем құру)

• Қорытындылау
• а) Үйге тапсырма. 68- жаттығу
• Жалпы сыныптық тапсырма.
• Сан есімдерге қатысты шешендік сөздер жазып келу.
• Сан есімдермен берілген мақал-мәтел, көркем шығармалардан үзінділер тауып, оларды қатыстыра отырып, шағын әңгіме жазу.
• Бағалау парақшасын топбасшылардан алу.
• Кері байланыс
• Стикерге сабаққа байланысты алған әсерлері мен сұрақтарын жазып жабыстырып кетеді.