Үй-жай және жер телімі Сәбіз өсіру үшін суару жүйесі бар ауылшаруашылық мақсаттағы суаралатын 5 га жер қажет болады. Сақтау үшін жақсы желденетін, алаңы 30-40 м2 қарапайым кірпіш сарай көзделеді. ¥йымдастыру жоспары.
Қызметтің осы түрін жүргізу үшін арнайы салық режімін қолданумен шаруа немесе фермерлік қожалығын ұйымда- стыру ұсынылады. Негізгі штат 3 адамнан тұрады: агроном - 1, қара жұмысшы - 2. Сәбіз өсіру бойынша ауыспалы шығындар: Өндірістік жабдықты сатып алу шызътдары = 1 400 000 тг
Тамш^ілы желі = 1 250 000 тг
Ыдыс-қап = 150 000 тг
Сәбіз түқ^гмдары = 72 000 тг
Сәбізді өсіру бойынша тұрақты ай сайынғы шығындар: Өсімдікті қорзау құралдарының шызындары = 131 025 тг
Фюзилад = 22 410 тг
Гезагард = 28 800 тг
Энжио = 21 315 тг
Стомп = 58 500 тг
Жалақы = 1 800 000 тг
Көлік шызындары = 199 500 тг
Коммуналдық шызындар = 313 500 тг
Ақы төленетін жұмыстар = 593 425 тг
ЖАЛПЫ - 4 43 7 450 теңгеКаржылық жоспар. Осы бизнес-идея 2 967 450 теңге көлемінде қарыз қаражаттарын тартуды көздейді. Бірінші жылы ақша қаражаттарының түсімі 9 042 450 теңге болды, ол 6 075 000 теңге сомасында сәбіз сатудан түсімнен, сонымен қатар, 2 967 450 теңге сомасында несиелік қаражаттар түсімінен тұрады. Несиелік қаражаттар 1 472 000 тг сомасына тұқымдар, тамшылы желі және ыдыс-қаптар сатып алуға, сонымен қатар, ай сайынғы ағымдағы шығын- дарды, соның ішінде, 1 495 450 тг сомасына ауылшаруашылық техниканы жалға алу қызметтерін қызметті 4 ай жүзеге асыру ішінде жабуға жұмсалатын болады. Өндіріс жоспары және қызметтерді сатудан табыстар Сәбіз өндіру және сату. Өнімділік 30 тонна 1 га * 5 га * 90% өнімнің шығуы = 135 тонн, сәбіз өндірісінің көлемі 135 * 45 000 тг = 6 075 000 тг сәбіз өндірісінен түсім. ЖАЛПЫ - 6 075 000 теңге.
Көрсеткіштер
жыл үшін жалпы, теңге
Сатудан түсім
Сәбіз, теңге
6 075 000
жАЛпЫ
6 075 000
шығындар
Сәбіз түқ^імдарын сатып алу шығындары
72 000
Жалақы
1 800 000
Әлеуметтік салық және әлеу.аударымдар
147 825
Коммуналдық шығындар
313 500
Өндіріске арналған жабдық, НҚ
1 400 000
Өндірістің жалпы шығындары
3 733 325
Гербицидтер қүны
131025
Ақы төленетін жүмыстар
593 425
Көлік шығындары
199 500
Пайыздар бойынша шығындар
103 861
жАЛпЫ шығынДАР
4 761 136
Салық салынғанға дейінгі табыс
1 313 864
ЖТС және МЗС
142 125
Таза табыс
1 171 739
Әлеуметтік және зейнетақы аударымдары ЖК үшін әлеуметтік салық: 6 075 000 теңге *3% *0,5= 91 125 теңге, ЖК үшін әлеуметтік аударымдар: 42500 теңге (1ЕТЖ) *10*3,5%*12 ай= 178 500 теңге (егер ай табысы 10ЕТЖ жоғары болса, онда әлеуметтік аударымдарды есептеу 10 ЕТЖ жүргізілуі тиіс). ЖК үшін зейнетақы аударымдары: 42500 теңге (1ЕТЖ) *10% = 4250 теңге *12 ай=51000 теңге. Қызметкерлердің әлеуметтік аударымдары міндетті зейнетақы салымдарын алып тастағанда жалақы сомасынан 3,5 % тең: (1 800 000 теңге (ҚА) - 180 000 (МЗС))*3,5% = 56700 теңге. Салықтар және бюджетке төлемдер. Жоба аясында салық салудың жеңілдетілген жүйесі бойынша түсімнен 3% корпоративтік табыс салығы төленетін болады - 182 250 теңге (6 075 000 теңге*3% ). Олардың ішінде ЖК ЖТС 182 250 теңге *0,5 = 91 125 теңгені қүрайды.
саңырауқұлақтарды өсіру
жоба сауалнамасы: Инвестициялық жобамақсаттары: 200 ш.м. алаңда саңырауқүлақтарды өсіру және өнімді сату. Өнімділігі: жылына 16 000 кг. Жоба құны: 1 749 284 теңге. Өзін өзі ақтау мерзімі: 12 ай. жоба тұжырымдамасы. Бизнес-идея 200 ш.м. алаңда саңырауқүлақтар (аспа саңырауқүлақтар) өсіру қызметін үйымдастырудан түрады. Саңырауқүлақтардың тамақ қүнарлығы жүмыртқаға, етке, көкөністерге және жемістерге теңестіріледі. Ең қызықтысы
өнімнің тамақ қүнарлығы дайындау барысында төмендемейді, егер саңырқүлақтарды кептірсе немесе қуырса, олар өз- дерінің пайдалы қасиеттерін сақтап қалады. Саңырауқүлақтарда ақуыздар мен көмірсулар үлкен көлемде болады, бірак
8
Жабдық атауы
Кұны, теңге
Үрлемелі жылытқыш
72 500
Желдеткіш (5дана * 5000тг)
25 000
Аэрозольді генератор (ауа ылғалдандырғыш)
25 000
Барлығы
122 500
Саңырауқұлақтарды өсіру бойынша тұрақты ай сайынғы шығындар: Шикізат және материалдар шызындары = 1 168 000тг:
Қызз^ілт аспа саңырауқұлақ жіпшумазы = 800 000тг
Субстрат = 368 000тг
Коммуналдық қызметтер = 194 000тг
Полиэтиленді қапшық = 431 568тг
Көлік шызындары = 55 000тг
Жалақы = 200 000тг
Үй-жайды жалза алу = 1 200 000тг
Басқа шызындар = 5 000тг ЖАЛПЫ- 3 3 76 068 теңге
Көрсеткіштер
Жыл үшін жалпы, теңге
Сатудан түсім
аспа саңыраукүлақты сату, теңге
4 800 000
ЖАЛПЫ
4 800 000
Шығындар
Жабдық сатып алу шығындары
122 500
Шикізат шығындары
1 599 568
Үй-жайды жалға алу
1 200 000
Жалақы
200 000
Әлеуметтік салық және әлеу.аударымдар
81 000
Коммуналдық шығындар
194 000
Өндіріске жалпы шығындар
3 397 068
Көлік шығындары
55 000
Пайыздар бойынша шығындар
63 412
Басқа күтілмеген шығындар
5 000
ЖАЛПЫ ШЫҒЫНДАР
3 520 480
Салық салынғанға дейінгі табыс
1 279 520
ЖТС және МЗС
97 637
Таза табыс
1 181 883
Қызметкерлер құрамы Алаңы 200 ш.м саңырауқүлақ өсіру үшін жабдықталған үй-жай болған жағдайда 2 адамнан түратын қызметкерлер қүрамы қажет. Негізгі жүмыс үй-жайда қажетті температура, ылғалдылықты сақтау, болашақ аспа саңырауқүлақтар үшін қапшықтарды дайындау, сонымен қатар, өнімді жинау болады.
61. БИОГУМУС ӨНДІРУ
Жоба сауалнамасы: Инвестициялыщ жоба мащсаттары: органикалық тыңайтқыш - биогумусты өндіруді үйымдастыру. Жоба құны: 20 000 000 теңге. Өзін өзі ақтау мерзімі: 3 жыл.
қрұкп Л-/ НППРК АТАМЕКЕН
жоба тұжырымдамасы
Жобаның түжырымдамасы органикалық тыңайтқыш - биогумусты өндіру мен оны сатуды қарастырады. Кәсіпорын қызметінің мақсаты Павлодар аумағы үшін инновациялық биогумусты өндіру - жобасын енгізу арқылы оның қатысушының материалдық жағдайын жақсарту үшін табыс алу болып табылады. Ауылшаруашылық органикалық, түрмыстық қоқыстарды жою және қүрамында 10% гумусы бар экологиялық таза биотыңайтқыштар, сондай ақ тиімділігі жоғары топырақ ерітіндісін алу. Қоршаған ортаның табиғи тазалығын қайта қал- пына келтіру. Қазіргі әлемде азық түлік және оның сапасы өте өзекті мәселе болып түр. Сонымен қоса біз келер үрпаққа қандай жерді қалдырамыз, біздің балаларымыз бен немерелеріміз өздеріне қандай жерде азық өсіреді деген сүрақтарға ойлануы- мыз керек. Ауылшаруашылық жерлерін жиі пайдалану, сондай ақ жыл сайын топыраққа минералды тыңайтқыштарды органика қоспай пайдалану топырақ қабатының минерализациялануына алып келеді, яғни топырақ минералдармен он есе қанығып, оның стерилизациясына алып келеді. 2050 даму стратегиясына сәйкес биогумус технологиясы біздің Қазақстан Республи- касында адымдап дамитын болады, себебі біздің республикада экономикалық дағдарысқа қарамастан кәсіпкерлікті және әсіресе ауылшаруашылығын қолдаудың арқасында кәсіпкерлік белсенділік өсіп келеді. Өзінің 2050 даму стратегиясы деген жолдауында еліміздің президенті Н.Ә.Назарбаев кәсіпкерлікті экономиканың, сонымен қоса нарықты ашық және мөлдір болуға мүмкіндік беретін жасыл экономикаға ауысудың қозғаушы күші ретінде атап өтті. Қарызға алынған қаржыға ірі қара малдың 30 басы сатып алынады. Аталған жобаны іске асыру аясында жоғары эко- номикалық көрсеткіштерді және өз уақытында қарызға алынған қаражатты қайтару үшін негігі өнім органикалық тыңай- тқыштар - биогумусты, сонымен қатар сүт сату болып табылады. Ірі қара мал, калифорниялық қүрттар, жем сатып алу жоспарлануда. Тағам қалдықтары негізінде қалалық және түрмыстық қоқыстардан тауарлық биогумусты өндірудегі өнімнің ар- тықшылықтары:
жаңа технологияларды пайдалану;
экологиялылығы;
демократиялық бағалары.
Өнім сипаты Вермикомпост, биогумус - органикалық тыңайтқыштар, ауыл шаруашылығындағы органикалық қалдықтарды қүрт- тармен қайта өндіру өнімі. Бүл таза биологиялық белсенді органикалық тыңайтқыш, оның қүрамында 10 % дан астам гумус және өсімдіктің қоректенуі үшін қажет барлық элементтер қолжетімді формада бар, саябақ, жылыжай, шаруа және аулылшаруашылығын қалыптастыруда топырақтың қүнарлығын қалпына келтіретін әмбебап қүрал болып табылады. Вермикомпосттау үрдісінде арам шөптердің түқымдары қүттың ағзасынан өтеді де қайта көктеу мүмкіндігін жояды. Бүдан басқа вермикомпостта көңмен салыстырғанда ішек қарын таяқшалары аз болады. Ауыр металлдардың уыттылығы, өсімдіктер үшін мүлдем қолжетімсіз болып табылатын, кешенді қиын ерігіш қоспаларға айналуы есебінен төмендейді. Барлық органикалық тыңайтқыштар сияқты, вермикомпост топырақтың қүрылымын және оның сулы-физикалық қа- сиеттерін жақсартады. Биогумустың басқа органикалық тыңайтқыштардан негізгі ерекшелігі - қүрамындағы суда тез ерігіш азот, фосфор және калийдің көп болуы. Микроэлементтер де қозғалғыштық формаға ауысады. Вермикомпостпен бірге топыраққа қүрт- тар мен дүрыс қызмет етуі үшін микроорганизмдер енгізіледі, сондай ақ соңғыларының өміршеңдігі үшін қажет өнімдер, сонымен қатар өсімдіктің өсуін жеделдететін фитогармондар енгізіледі. Биогумусты көбіне жылыжайларда көкөніс дақылдарын өсіруге қолданады. Солай биогумусты тыңайтқыш ретінде пайдалануда жылыжайдағы қияр мен қызанақтардың өнімділігінің артуы орташа 30-35 % және сәйкесінше 30-40 % қүрай- ды. Көшеттерді отырғызар алдында 200-300 г биогумусты қосады. Картоп өсіруде биогумустың тиімді дозасы 6 т/га, ал қаратопырақта - 2 т/га. Өнімнің өсімі - 30-45 %. Түйнектерде крахмал айтарлықтай артады. Бақша бүлдіргенін өсіруде өнімділік 50-60 % артады. Биогумус кез келген белгілі органикалық тыңайтқыштардан 10-15 есе тиімдірек және кез келген топырақта мүлдем зиянсыз. Дербес топырақ ретінде де пайдалануға болады. Биогумусты пайдалану арқылы экологиялық таза өнім алуға болады. биогумус кез келген топырақта мүлдем зиянсыз, одан бөлек дербес топырақ ретінде пайдалануға болады. Биогумустың басқа органикалық тыңайтқыштардан артықшылығы:
арам шөп түқымдарының жоқтығы;
потагендік микрофлораның болмауы;
өсімдіктің өсуіне септігін тигізетін микрофлораның болуы;
Топырақта ауыр метталдар мен радионуклидтерді байланыстыру қабілеттілігі
Жоқ
Иэ
Аталған тыңайтқышпен өсірілген өнімнің экологиялық тазалығы
Жоқ
Иэ
Иісі
Иэ
Жоқ
Топырақ үшін зияндылығы
Жоқ
Иэ
Топыраққа арналған қүрамдауыш
Жоқ
Иэ
Үйде гүл өсіру үшін қажеттілігі
Жоқ
Иэ
Газондарды өсіруге қажеттілігі
Жоқ
Иэ
биогумус - бүл технологиялық қүрттар арқылы органикалық қалдықтарды қайта өңдеу өнімі. Қүрттар органиканы қайта өңдіреді - көң немесе қорда қордалану үрдісінде топырақ микроорганизмдеріне қарағанда әлдеқайда тез және әлдеқайда толық. Топырақпен бірге өте көп өсімдік қалдықтарын, қарапайым жүмырқұрттарды, микробтарды, саңыра- уқүлақтарды, балдырларды жүтып, жауын қүрттары копралиттермен қоса гумустың көп мөлшерін, ауру жүқтыратын ми- крофлораларды басатын, өзінің микрофлорасын, амин қышқылдарын, ферменттерді, дәрумендерді, басқа да биологиялык белсенді заттарды бөлу арқылы оларды қорытады. Солай органикалық қоспа иісін жоғалтады, залалсыздандырылады, түйіршіктеліп және топырақтың жағымды иісі пайда болады гүл өсіруде биогумусты пайдалану. Гүлдерді қүмыраларда өсіруде биогумус өсімдіктердің қоректі заттардың қорымен үзақ уақыт қамтамасыз етеді, олар үзақ уақыт бойы шығарылады. Биогумус өсімдіктің басқа ірі қүмыраға отырғызғандағы күйзелісін жеңілдетеді, олар ауырмайды, тез бейімделіп гүлдей бастайды. Гүл өсіруде биогумусты қолдану бөлме өсімдіктерінің жалпы вегатативті көлемін және гүлдердің санын арттыруға мүмкіндік береді. Бөлме гүлдерін өсірудегі биогумустың тағы да ең маңызды қасиеттерінің бірі - негізінен бөлме өсімдіктеріне тән емес қүбылыс - гүлдер иіс шығара бастайды, өйткені будандастыру үрдісінде олар араларды (бөлмеде тозаңдандыру мүлдем болмайды) қызықтыру үшін иіс шығару қабілетінен айрылған. Биогумусты қолдану өсімдіктің сыртқы пішінін жақсартуға септігін тигізеді - олар ірілене бастайды, жапырақтары әрқай- сына тән реңкке ие болады. бағбандарға арналған биогумус. Органикалық тыңайтқыштармен (қарашірік және торф) салыстырғанда биогумустың әсер етуін бағалау, биогумустың оларды сәтті алмастырып қана қоймай, тиімділігі жағынан олардан асып түседі. Қарашірікпен ссалыстырғанда биогуму- сты қосу қызылша өнімін 27%, картопты - 19,7% арттырды, ал торфпен салыстырғанда 15% арттырды. Биогумусты қолдану өсімдіктің дамуын тездетеді ("биогумустік" картоп дамудың барлық фазаларынан стандарт- ты минералды тыңайтқыштарды пайдаланумен өсірілген картоптан 3-5 күнге ертерек өтеді), олардың өсуін күшейтеді, мықты тамыр жүйесінің дамуына, картопта сабақтардың көп мөлшерде қалыптасуына, жапырақты бетінің көлемін артты- руға әсер етеді. Бүл өнімділіктің қалыптасуы үшін анықтауыш болып табылады. Биогумус салат дақылдарының өнімділі- гін 30%, қызылшаны 45% және картопты 50% аса арттырады. Осылай өнімнің сапалық көрсеткіштері де артады. Қант, крахмал, аскорбин қышқылы сияқты қоректі бағалы заттар синтезі күшейеді. Балғын өнімдегі нитраттардың мөлшері 50% дейін төмендейді. Бүдан басқа, биогумус бактерицидтік қасиеттерге ие және биологиялық тазалығымен ерекшелінеді, өйткені оны пайдаланғанда картоп ызыңдағыш қоңыз және жүқпалы аурулармен аз зақымданады. Биогумустың тағы да бір маңызды қасиеті: ол топырақты бүлдірмейді. Оның қүрамында арам шөптердің түқымдары болмайды. Өндірістер бағдарламасы
іқМ саны, бас
2019
2020
2021
2022
Ересек табынның орта бас саны
32
34
36
41
Жас малдың орта бас саны
39
44
47
52
Аталған жобаны мақсатқа сай іске асыру аясында жиынтық табыс сүтті сатудан және органикалық тыңайтқыш - био- гумусты сатудан түскен түсімнен қүралады. Қалыпты жағдайда субстрат алты ай шамасында өңделеді, яғни биогумусты сату жылына алты ай аралығында болады.
Сүт
сауым
төлдеу %
2 019
2 020
2021
2022
Сиырлар басы
90,0%
30
33
34
41
Сауым
литр
7 200
217 080
239 760
243 486
293 058
Жылдар бойынша өндірістің жоспарланған бағдарламасы
Биогумус
Жылына 1 сиырдан алына- тын органиканын саны
Биогумустын шығымы
2 019
2 020
2021
2022
2023
Органика
кг.
1 800
50,0%
27 000
28 575
30 938
32 378
36 540
Биогумустын шығымы
кг.
900
27 000
28 575
30 938
32 378
36 540
Сату бағдарламасы маркетингтік зерттеулердің нәтижелері негізінде (түтынушылардың сүранысын анықтау мақса- тында), сондай-ақ жарнамалық акциялар және өнімді жеткізуге келісімшарттар жасасу арқылы жүзеге асырылады. Сатылымның жоспарланған бағдарламасы
Табыстар бабы
2019
2020
2021
2022
Сүт сату
13 025
14 386
14 609
17 583
Биогумус сату
4 858
5 259
5 504
6 212
Барлығы
17 883
19 645
20 113
23 795
Ескерту Биогумус ж^ілына 6 ай аралызында, әр ж^ілдыц наурыз айынан бастап сат^ілады. Базаларды қалыптастыру нарық базаларына және өнімніц өз базасына негізделген.
Жалпы және әкімшілік шығындары Айына кәсіпорынның жалпы және әкімшілік шызындары, мың теңге
Шығындар
2019
2020
2021
2022
ЕТҚ
233
233
233
233
Вет.препараттар, дэрумендер
12
13
15
16
Жалға алу
40
40
40
40
Жарнама
7
7
7
7
Басқа күтілмеген шығындар
10
10
10
10
Барлығы
303
304
305
307
Жалпы және әкімшілік шығындардың негізгі бабатары өндірістік қызметкерлердің, жалға алу ФОТ болып табылады. Жарнамаға кететін шығындар жылына 84 мың теңгені (наурыз-сәуір: жарнаманың әрекет ету уақыты) құрайды. Еңбек төлемінің шығындарын есептеу, мың тг
Лауазымы
Саны
Жалақы
Аударылатын жалпы ЕА
Беруге
ЕТК
Әкім.-басқарушы қызметкерлер құрамы
Бас есепші
1
44
22
20
23
Жалпы
1
44
22
20
23
Өндірістік қызметкерлер құрамы
Сауыншы
2
40
80
67
85
Салшы
1
40
40
35
42
Қара жұмысшы
2
40
80
67
85
Барлығы
5
120
200
168
212
Жалпы қызм.құрамы
6
164
222
203
236
Айына еңбекақы шығынының сомасы 236 000 теңгені құрайды. Кірістер мен шығыстар туралы есептерде айына 212 000 теңге салынған, 23 000 теңге өнімнің өз бағасы.
Каржыландыруға қажеттілік Жобаны қаржыландыруды «Damu StartUp» деп аталатын жаңадан бастап жүрген кәсіпкерлерді қолдау бойынша мем- лекеттік бағдарламаға қатысу арқылы ЕДБ қарыз капиталын тарту есебінен жүргізу болжануда. Қаржыландырудың мөл- 8
шығындар, мың тг.
сумма
Негізгі капиталға инвестициялар
16 600
Айналым капиталы
3 400
барлығы
20 000
инвестициялық шығындар
Атауы
Саны, дана
Бағасы, теңге
Сомасы, тг
Ғимараттар мен қүрылыстар
Құрал жабдықтар
600 000
Сауу апараты
5
120 000
600 000
шикізат
3 400 000
Шөп
2 700 000
Жем
700 000
жануарлар
16 000 000
ІҚМ - сиырлар
30
450 000
13 500 000
Калифорниялық қүрт
1 000 000
2,5 тг.
2 500 000
Барлығы
20 000 000
Табыстар мен шығындар туралы есеп
Атауы
2 019
2 020
2021
2022
жыл
жыл
жыл
жыл
Өнімді, қызметті сатудан түсетін табыс
17 883
19 645
20 113
23 795
Сүт
13 025
14 386
14 609
17 583
Биогумус
4 858
5 259
5 504
6 212
Тауарлар мен қызметтерді өз бағасына сату
5 376
5 848
6 153
7 002
Шөп, жем
5 068
5 540
5 845
6 572
Келісілген еңбекақы
308
308
308
430
жалпы табыс
12 507
13 797
13 961
16 793
Кезеңдік шығын
3 639
3 654
3 670
3 687
Өтемпүл
60
60
60
60
Несиенің пайыздарына кететін шығындар
946
635
324
45
Салық салынатын табыс
17 883
19 645
20 113
23 795
Табыс салығы
536
589
603
714
Таза табыс
7 325
8 859
9 303
12 287
Кумулятивті таза табыс
16 534
25 392
34 696
46 983
Шығындар
Саны
Бағасы
Жылыжай (3м*2,1*6м)
1
105 000
Мұздатқыш камера
1
100 000
Көкөніскескіш
1
47 500
Жалпы
252 500
жыл қорытындылары бойынша жобаның тиімділік көрсеткіштері:
Жоба мерзімі - 3 жыл
Экономикалық және әлеуметтік тұрғылардан жоба келесілерге ықпалын тигізеді:
кәсіпкерге жұмыс орнын құру және жұмыспен қамту;
халықтың сапалы өнімдерге сұранысын қамтамасыз ету;
нарықтағы жоғары сапалы қызметтер үлесін ұлғайту;
Ақмола облысының бюджетіне салықтар мен басқа аударымдар түсуі. Өндірістік жоспар
Жобаны іске асыру үшін жұмыстың бірнеше кезеңдерін жүргізу қажет:
Гранттарды бөлу бағдарламасына қатысу;
Жабдық сатып алу;
Жобаны кеңейту.
Бизнесті кеңейту шығындары келесі құрамдауыштардан тұрады: 2019 жылғы инвестициялық шығындар
Шығындар
Саны
Бағасы
Жылыжай (3м*2,1*6м)
1
105 000
Мұздатқыш камера
1
100 000
Көкөніскескіш
1
47 500
Жалпы:
х
252 500
Кәсіпорынды ашуға инвестициялық шығындар 252 500 теңге көлемінде қаржыландырылады. Айына кәсіпорынның өнімділігі