Шәкәрімтану тарихы және оны оқыту әдістемесі
жүктеу/скачать 31,47 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- АННОТАЦИЯ Шәкәрімтану тарихы және оны оқыту әдістемесі
- Зерттеудің мақсаты
- Зерттеудің пәні
- Зерттеудің жетекші идеясы
- Зерттеудің теориялық, әдіснамалық негіздерін
- Зерттеудің ғылыми жаңалығы мен теориялық мәні
- Зерттеудің практикалық мәні
- АННОТАЦИЯ
- ИСТОРИЯ И МЕТОДИКА ОБУЧЕНИЯ ШАКАРИМОВЕДЕНИЯ
- « История и методика обучения Шакаримоведения »
- Предмет исследования
- Ведущая идея исследования
- Теоретических и методологических основ
- Научная новизна исследования и ее теоретическая значимость
- Практическое значение исследования
- THE HISTORY AND TEACHING METHODS OF SHAKARIM STUDIES The topicality of the research
- The History and Methodology of teaching Shakarim studies
- The object of the research
- The leading idea of investigation
- Scientific novelty of the research and theoretical value
- The practical importance of the research
| Жундибаева Арай Канапияновнаның
6D011700-Қазақ тілі мен әдебиеті мамандығы бойынша (PhD) философия докторы ғылыми дәрежесін алу үшін дайындалған диссертациясына АННОТАЦИЯ Шәкәрімтану тарихы және оны оқыту әдістемесі Зерттеу тақырыбының көкейкестілігі. Халқымыздың рухани мұраларын білім жүйесінде кеңінен қолдана білу – жастарымыздың сауатты, адами болмысы биік қалыптасқан тұлға болып қалыптасуына негіз болады. Бұл сапалы кадр дайындау ішінде маңызды орын алады. Бұл тұрғыдан келгенде, артына мол мұра қалдырып, қазақ әдебиетінің дамуына зор үлес қосқан, Абайдың ақындық мектебінің аса көрнекті өкілдерінің бірі Шәкәрім Құдайбердіұлы шығармашылығы - адамгершілік пен рухани қайнардың көзі. Ш.Құдайбердіұлы шығармашылығына байланысты өнертану, философия, педагогика, психология салалары бойынша көптген докторлық, кандидаттық диссертациялық жұмыстар қорғалды. Дегенмен атқарылып жатқан игі істердің кемшілік тұстары да аз емес. Шәкәрімтанудың бір жүйеге түсіп анықталып, сараланған жолы жоқтығы, әлі де қаралмай жатқан тың тұстарының көптігі алаңдатады. Шәкәрім шығармаларының педагогикалық көзқарастарын, ой астарын, тәрбиелік мәнін қазақ әдебиетінің жеке саласы ретінде оқыту, педагогика ғылымында жеткілікті дәрежеде жолға қойылмағандығы экономикалық, мәдени жаңарулар ғасырында жоғары оқу орындарында жастардың адамгершілік болмыстарын қалыптастыруға мүмкіндік бермейді. Сондықтан мәселені түбегейлі жаңаша қарау қажеттігі туындайды. Зерттеу барысында қарастырылған ғылыми-зерттеу еңбектерінде жоғары оқу орындарында болашақ мамандардың кәсіби және рухани болмысын қалыптастырып, бағыттау үдерісін Шәкәрім шығармалары мен шәкәрімтану саласындағы ғылыми-зерттеу, ақпарат деректерін оқыту арқылы қайта қарау, оның теориясы мен ғылыми-әдістемелік негіздерін жаңарту мәселесі арнайы зерттелмегендігі анықталды. Жоғары оқу орындарында студент жастардың бакалаврда түрлі пәндерден алып жатқан білімдері мен практикалық жұмыстарында ар, адамгершілік, ынсап, ождан ұғымдарының әлі де болса жете түсіндірілмейтіндігі, осы себептен де бакалавр дәрежесін иеленген жоғары білімді маманның бүгінгі қоғамда өз мамандығына деген кәсіби шеберлігімен бірге жоғары рухани болмысымен еңбек ету әрекеті қалыптаспағандығын, жеткіліксіз екендігін көрсетті. Бұл жағдай: - жоғары білім деңгейінде мамандар дайындаудың мазмұны мен білім алушылардың оқу әрекетінде шәкәрімтану ғылымы жаңалықтары мен Шәкәрім Құдайбердіұлы шығармаларын оқыту мәселесін жолға қою арасындағы; - еліміздің жоғары оқу орындарындағы болашақ ғылыми-педагогикалық мамандарды шәкәрімтану негізінде тәрбиелеуге деген ғылыми-педагогикалық мақсаттың, қоғамдық сұраныстың, аталғандарға негіз болатын тиімді зерттеулер мен ғылыми-әдістемелік оқу жолдарының айқындалмауы арасындағы; - Шәкәрім шығармалары арқылы жаһандық замандағы оқу үдерісінде болашақ филолог, педагог мамандардың кәсіби шеберлігі мен рухани адамгершілік қасиетін қалыптастыру қажеттілігі мен аталған мүмкіндіктің жүзеге асуын қамтамасыз ететін тиімді педагогикалық әдістердің ғылыми негізделмеуінің арасындағы қарама-қайшылықтардың бар екендігін көрсетеді. Oсындай қарама-қайшылықтар Ш.Құдайбердіұлы шығармашылығы мен шәкәрімтану саласындағы ғылыми-зерттеу, ақпараттық-деректері арқылы студенттердің жоғары кәсіби білімді, өр рухты, рухани болмысы бай маман ретіндегі дайындаудың теориялық және тәжірибелік негіздерін айқындау мәселесін туындатып, зерттеудің тақырыбын «Шәкәрімтану тарихы және оны оқыту әдістемесі» деп атауымызға негіз болды. Зерттеудің мақсаты: ЖОО-нда шәкәрімтану ғылымындағы жетістіктерді оқытуды теориялық тұрғыда негіздеу, моделін қалыптастыру, педагогикалық шарттарын айқындап, әдістемесін жасау. Зерттеудің нысаны: Жоғары оқу орындарында шәкәрімтану тарихын оқыту үдерісі Зерттеудің пәні: ХХ ғасыр басындағы қазақ әдебиеті (Ш.Құдайбердіұлы өмірі мен шығармашылығы) Зерттеудің ғылыми болжамы: егер Шәкәрімтану пәні жоғары оқу орындарының білім беру үдерісіне жан жақты енгізілсе, онда студенттің Шәкәрім шығармашылығы туралы білімі жүйеленеді, өздігінен ойлауға қызығушылығы артып, тұлғасы рухани дамиды; өйткені Шәкәрімтану тарихын меңгеру жаһандану заманында жастардың ұлттық болмысының сақталуына үлесін тигізеді. Зерттеудің міндеттері: 1. Шәкәрімтану ғылымының теориялық-әдіснамалық негіздерін айқындап, «Шәкәрімтану тарихы» ұғымының мәнін ашу. 2. Шәкәрімтану ғылымындағы зерттеу еңбектерін қазақ әдебиетінің әдебиет тарихы, әдебиет теориясы, әдебиетті оқыту әдістемесі салаларында жүйелендіру. 3. ЖОО-нда шәкәрімтану ғылымын оқытудың педагогикалық шарттарын айқындау. 4. Шәкәрімтану ғылымы мен Ш.Құдайбердіұлының шығармашылығын оқытудың моделін жасау. 5. Студенттермен жүргізілетін тәрбие жұмыстарына Ш.Құдайбердіұлының шығармашылығын енгізу жолдарын айқындау. 6. ЖОО білім беру үдерісінде «Шәкәрімтану тарихын» оқытудың әдістемесін жасау және оны тәжірибелік-эксперимент жүзінде тексеріп, дәйектеу.
Ш.Құдайбердіұлы және шәкәрімтану тарихы саласындағы отандық және шет елдік зерттеулер мен жарияланымдардың маңызы мен мәні ғылыми-теориялық тұрғыда зерттеліп, «Шәкәрімтану тарихы» ұғымы тұңғыш рет енгізілді; Шәкәрімтану саласындағы ғылыми еңбектер қазақ әдебиеті тарихы, әдебиет теориясы, әдебиеті оқыту әдістемесі бағыттары бойынша алғаш рет жүйеленді; Жоғары оқу орындарында шәкәрімтану ғылымы жетістіктерін оқытудың педагогикалық шарттары анықталды; ЖОО-нда Шәкәрімтану тарихын оқытудың моделі әзірленді; Ш.Құдайбердіұлының педагогикалық көзқарастарын сабақтан тыс жұмыстар арқылы меңгеру жолы нақтыланды; Шәкәрімтану тарихы ғылымын ЖОО-нда оқыту әдістемелік тұрғыдан негізделіп, әзірленген «Шәкәрімтану тарихы» элективті курсы тәжірибелік-эксперименттік жүзінде тәжірибеге енгізілді. Зерттеудің практикалық мәні: Жоғары оқу орындарында шәкәрімтану тарихы арқылы студенттердің білімді, рухани дамыған тұлғасын қалыптастырудың моделін, педагогикалық шарттарын, таңдау курсын қолдану бағытында педагогикалық эксперимент жасалып, нәтижелері қорытындыланды. Соның негізінде ғылыми негізделген ұсыныстар әзірленді. Шәкәрімтану тарихы саласындағы зерттеулер мен Ш.Құдайбердіұлы шығармаларын ЖОО-нда оқытуда негіз болатын «Шәкәрімтану тарихы» (жоғары оқу орнының 5В011700 «қазақ тілі мен әдебиеті» мамандығы студенттері үшін) атты элективті курс бағдарламасы дайындалып, тиімділігі іс-тәжірибеде тексерілді. Зерттеу барысында алынған нәтижелер шәкәрімтану саласындағы болашақ зерттеу жұмыстарына, Шәкәрімтану тарихы пәнін ЖОО-нда енгізуге бағыт беретіндігімен, шәкәрімтану саласына қызығушылық танытатын студенттер мен зерттеуші қауымның шығармашылық-зерттеу жұмыстарын жүргізуіне, шәкәрімтану саласындағы білім көтеру курстарына пайдалануға болатындығымен сипатталады. АННОТАЦИЯ к диссертации Жундибаевой Арай Канапияновны на получение ученой степени доктора философии (PhD) по специальности 6D011700 – Казахский язык и литература ИСТОРИЯ И МЕТОДИКА ОБУЧЕНИЯ ШАКАРИМОВЕДЕНИЯ Актуальность темы исследования. Широкое использование духовного наследия нашего народа в системе образования – основа для становления грамотной, высоконравственной личности нашей молодежи. В том числе, это имеет большое значение в подготовке квалифицированных кадров. С этой точки зрения творчество Шакарима Құдайбердиұлы, оставившего после себя большое наследие, внесшего большой вклад в развитие казахской литературы, одного из ярких представителей пожэтической школы Абая – источник нравственности и духовности. По твочеству Ш.Құдайбердіұлы были защищены множество докторских и кандидатских диссертационных работ по исскуствоведению, философии, педагогике, психологии. Однако немало и недостатков в выполняемых работах. Вызывает бескокойство несистематизированность, отсутствие проторенной дороги и наличие множества еще не изученных сторон шакаримоведения. Недостаточная организация обучения педагогических точек зрения, смысла, воспитательного значения произведений Шакарима в педагогической науке в качестве отдельной области обучения в век экономических и культурных преобразований не позволяют сформировать нравственность у молодежи. Поэтому возникает необходимость пересмотреть вопрос в корне. В исследовательких трудах, научной литературе, рассмотренных в процессе изучения, выяснилось, что не была специально исследована проблема пересмотра подготовки и направления будущих специалистов профессиональным и нравственным понятиям, обновления теории и научно-методических основ через произведения Шакарима и научно-исследовательских и информационых фактов о Ш.Құдайбердіұлы. Студенту-бакалавру, обучающемуся в высших учебных заведениях, все еще в недостаточной мере объясняют такие понятия, как честь, человечность, умеренность, совесть и по этой причине у специалиста с высшим образованием, обладающего степенью бакалавр, наряду с высоким профессионализмом, наблюдается несформированность нравственности в труде. Это указывает на то, что имеются противоречия между - решением вопроса обучения произведениям Шакарима Құдайбердіұлы в содержании подготовки специалистов и образовательной деятельности обучающихся на уровне высшего образования; - определением научно-педагогической цели воспитания будущих научно-педагогических специалистов высших учебных заведений страны на основе произведений Шакарима, общественного спроса, который были бы основой эффективных исследовательских, научно-методических способов обучения указанной цели; - объективной необходимостью формирования нравственного образа в процессе повышения конкурентноспособности будущих филологических и педагогических специалистов через произведения Шакарима в век глоболизации и научной необоснованностью эффективных педагогических методов, обеспечивающих осуществление вышеназванной возможности. Такие противоречия породили проблему определения теоретических и практических основ подготовки студентов как специалистов с высшим образованием, несгибаемым духом, высокой нравственной культурой и стали основой для названия исследования «История и методика обучения Шакаримоведения». Цель исследования: Теоретически обосновать обучение преподавание творчества Ш.Құдайбердіұлы и достижений науки шакаримоведения в ВУЗ-ах, сформировать инновационной модель преподавания, определив педагогические условия разработать методологию. проверка через эксперименты, внедрение в практику обучения. (Теоретически обосновать преподавание достижений науки шакаримоведения в ВУЗах, сформировать модель преподавания, определив педагогические условия разработать методологию.) Объект исследования: Процесс обучения истории шакаримоведения в высших учебных заведениях. Предмет исследования: Казахская литература в начале ХХ века (жизнь и творчество Ш.Құдайбердіұлы) Научный прогноз исследования: если предмет шакаримоведения будет всесторонне внедрен в процесс обучения высших учебных заведений, то систематизируются знания студента о творчестве Шакарима, повысится его интерес к самостоятельному мышлению, будет развиваться духовно; потому что усвоение истории шакаримоведения вносит вклад в деле сохранения национальной идентичности молодежи в эпоху глобализации. Задачи исследования: Определить теоретико-методологические основы науки шакаримоведения и раскрыть суть понятия «История шакаримоведения». Систематизировать исследовательские труды по шакаримоведению в области истории литературы, теории литературы, методике преподавания литературы в казахской литературе. Определить педагогические условия преподавания науки шакаримоведения в ВУЗ-ах. Создать модель преподавания науки шакаримоведения и творчества Ш.Құдайбердіұлы. Определить пути внедрения произведений Ш.Құдайбердіұлы в воспитательных мероприятих проводимых студентами. Разработать методологию преподавания «Истории шакаримоведения» в процессе обучения в ВУЗ-ах проверить ее практическо-экспериментально и обосновать. Ведущая идея исследования: Усвоение истории шакаримоведения в учебно-воспитательном процессе содействует подготовке конкурентноспособного специалиста с глубокими знаниями и высокой человечностью. Теоретических и методологических основ исследования составляют изданные труды по философии, педагогике, теории литературы, истории казахской литературы, литературной критике, теории в области методологии преподавания литературы и нормативные документы в области образования о Ш.Құдайбердіұлы. За основу авторской исследовательской работы взяты изученные материалы автора исследовательской работы, результаты проведенных практических работ докторанта с учетом теоретико-практических позиций преподавания. Научная новизна исследования и ее теоретическая значимость: Были изучены значимость и значение отечественных и зарубежных исследований и публикаций в области истории Ш.Құдайбердіұлы и шакаримоведения с научно-теоретической точки зрения и впервые введено понятие «История шакаримоведения»; Впервые систематизированы научные труды в области шакаримоведения по направлениям история казахской литературы, теория литературы, методика преподавания литературы. 3. Определены педагогические условия преподавания достижений науки шакаримоведения в высших учебных заведениях; 4.Разработан модель преподавания Истории шакаримоведения в ВУЗ-ах; 5.Определены пути усвоения педагогических воззрений Ш.Құдайбердіұлы посредством внеурочных работ. 6.Преподавание Историии шакаримоведения в ВУЗ-ах было методологически обосновано и разработанный элективный курс «История шакаримоведения» в качестве эксперимента был введен в практику.
for the degree of Doctor of Philosophy on the specialty 6D011700 - Kazakh language and literature THE HISTORY AND TEACHING METHODS OF SHAKARIM STUDIES The topicality of the research. The widespread use of the spiritual heritage of our people in the education system is the basis for the formation of competent, highly moral personality of our youth. Including, it is of great importance in the training of qualified personnel. From this point of view the work of Shakarim Qudayberdiuli, who has left a great legacy, have made a great contribution to the development of Kazakh literature, one of the brightest representatives of Abay’s poetic school is the source of morality and spirituality. On the Shakarim Qudayberdiuli’s work were protected many doctoral and master's theses on art studies, philosophy, pedagogics, psychology. However, quite a few shortcomings in the work performed. Worrisome nonsystematization, no good way for searching, and the situation, where we have many of the parties of Shakarim studies that not learned. Insufficient training of pedagogical points of view, sense, the educational value of works of Shakarim in teaching science as a separate field of study in an age of economic and cultural transformations do not allow the form of morality among young people. Therefore, there is a need to reconsider the issue at its root. In research works, scientific literature, reviewed in the process of learning, it became clear that was not specifically investigated the problem of the revision of the training and direction of future specialists professional and moral concepts, update, theory and scientific-methodical bases through the Shakarim’s works and an information facts about Shakarim Qudayberdiuli. The student-bachelor, who learns the science at high education institutions, is still not sufficiently explain such concepts as honor, humanity, temperance, conscience, and for this reason a specialist with higher education, with a degree of bachelor, along with high professionalism has no morality in his work. This indicates that there are contradictions between: - the definition of the scientific and educational goals of the education of future scientific-pedagogical specialists of higher educational institutions of the country based on the works of Shakarim, public demand, which would be the basis for effective research, scientific and methodical ways of learning that purpose; - the problem of training works of Shakarim Qudayberdiuli in the content of training and educational activities of students at high education level; - the objective necessity of the formation the moral image in the process of improving the competitiveness of the future philologic and teaching specialists through the works of Shakarim in the age of globalisation and the scientific invalidity of effective pedagogical methods for carrying out the above-mentioned possibilities. These contradictions have created the problem of determining the theoretical and practical foundations for the preparation of students as specialists with higher education, unyielding spirit, high moral culture, and became the basis for the title of the study "The History and Methodology of teaching Shakarim studies". The aim of the research: Theoretical rationale for teaching creativity Shakarim Qudayberdiuli and science of Shakarim studies, formation of innovative learning model, the definition of pedagogical conditions and development of methodology, validation through experiments, the implementation in practice of teaching. The object of the research: The process of teaching the history of shakarim studies in higher education. The subject od research: Kazakh literature in the beginning of XX century (Life and creativity of Shakarim Qudayberdiuli). Scientific prognosis research: if the object of shakarim studies will be thoroughly embedded in the learning process of higher educational institutions, the systematized knowledge of the student about the work of Shakarim Qudayberdiuli will increase its interest to independent thinking, will develope spiritually; because the absorption of the history of shakarim studies contributes to the preservation of national identity of young people in the age of globalization. Research objectives: 1. The definition of the theoretical-methodological foundations of the science of shakarim studies and reveal the essence of the concept of "the History of shakarim studies ". 2. The definition of pedagogical conditions of teaching science shakarim studies in the universities. 3. Creating a model of teaching science shakarim studies and Shakarim Qudayberdiuli’s creativity. 4. Clarification the Shakarim Qudayberdiuli’s pedagogical views through extracurricular activities. 5. To develop the methodology of teaching “History of shakarim studies " in the process of learning in the universities, and to test it practical-experimental field and justify. 6. Teaching historyof shakarim studies in the universities was methodologically substantiated and developed elective course "History of shakarim studies " practical-experimental practice and the conclusions about it importance. The leading idea of investigation: Learning the Shakarim studies in the educational process contributes to the training of competitive specialists with deep knowledge and high humanity. Theoretical and methodological foundations of the study are published works on philosophy, pedagogy, literary theory, the history of the Kazakh literature, literary criticism, and theory in the field of methodology of teaching literature and regulatory documents in the field of education about Shakarim Qudayberdiuli. The basis of the author's research work is taken of the studied materials of the author's research work, the results of the practical work of the student with regard to theoretical and practical teaching positions. Scientific novelty of the research and theoretical value: 1. Were studied the importance and value of domestic and foreign research and publications in the field Shakarim Qudayberdiuli and shakarim studies with the scientific-theoretical point of view and defined the meaning of "History of shakarim studies "; 2. Analyzed pedagogical conditions of teaching the science of shakarim studies in the higher educational institutions; 3. The developed model of teaching History of shakarim studies in the universities; 4. Set way of learning pedagogical beliefs Shakarim Qudayberdiuli through extracurricular work; 5. Teaching historyof shakarim studies in the universities was methodologically substantiated and developed elective course "History of shakarim studies " practical-experimental practice and the conclusions about it importance. 6. Learning pedagogical beliefs Shakarim Qudayberdiuli the universities was methodologically substantiated The practical importance of the research: Were delivered pedagogical experiment on the formation of the model of the moral image of students, pedagogical conditions, the application of the selected course, and provides conclusions on the results. Based on it were scientifically sound proposals. A program of the elective course "History of shakarim studies" (5V011700 for students majoring in "Kazakh language and literature" institutions of higher education), which is the basis of research in History of Shakarim studies and teaching works Shakarim Qudayberdiuli in institutes of higher education and verified its effectiveness in practice. The results obtained during the study will characterize the fact that they give direction to future research in the field of Shakarim studies, implementing discipline History of Shakarim studies in institutes of higher education, conduct creative research work of students and researchers interested in Shakarim studies, and they can be used in training courses in the field of Shakarim studies. жүктеу/скачать 31,47 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|