Шиелі ауданының географиясы орны және ауданның құрылу тарихы Географиялық орны


Байқоңырдың бастауы болған Төретам кенті



бет18/18
Дата20.12.2022
өлшемі6,31 Mb.
#163463
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   18
Байланысты:
Болл

Байқоңырдың бастауы болған Төретам кенті
https://www.youtube.com/watch?v=DZ6BFvAcXpY&t=112s
Төретам атауының шығу тарихы: Ел аузындағы әңгімелерге сүйенсек, ХҮІ-ХҮІІ ғасырларда орын алған оқиғалар былай сыр шертеді: «Сырдария бойын мекен еткен қария өзен бойында ағыспен келе жатқан мәйітті көреді. Ол мәйітті жағалауға шығарып қараса, ер адам екен. Үстінде зерлі төре киімі бар екенін байқапты. Сол елді мекен халқын шықырып, әлгі жігітті төре салтына сай арулап, қазіргі Байқоңыр қаласы орналасқан төбенің басына жерлейді. Төре жігітті тапқан малшы қария түсінде «Менің жатқан жерімді қорша, үстімді мал таптамасын» деген төре жігіттен аян алады. Қария бұл кісінің тегін жан емес екенін біліп, маңайдағы халықпен бірігіп, кірпіш құйып,
бейітін анық көруімізге болады. Аты-жөні белгісіз бабаны төре киіміне, түр-тұлғасына қарай осы маңнан өткен керуеншілер, жолаушылар «Анау төбеде тұрған кімнің бейіті, тамы?» деп сұрай салғандарға «Төренің тамы» деп айтқан екен. Бертін келе төренің тамы орналасқан аумақ, яғни қазіргі байқоңыр қаласы мен Төретам кенті орналасқан жер Төретам деп аталып кеткен. Ел аузында сақталған әңгімелер бойынша 1903 жылы патшалық Ресейден темір жол салу жобасымен арнайы экспедиция келеді. Жергілікті жердің атауын сұрастырған экспедиция мүшелеріне Төретам деген екен. Расында бұл жерде төре бейітінің алыстан мұнартуында бір сыр бар болар деген байламға келіп, патшалық Ресей мақұлдаған үкімімен станцияға Төретам атауын берген. Ресей құрылыс инжинерлері, әскери казактар жергілікті халықпен жұмыла бірігіп, еңбек етуінің арқасында бекет құрылысы бітеді. Сол кезеңдерде аймақтарда 10-15-ке жуық үй болған. Халықтың негізгі шарушылығы төрт-түлік мал өсіру, толысып тасып жатқан Сырдария өзенінен балық, ну қамыс арасынан аң, құс аулу тіршілік көзіне айналған. Сырдария өзеніне тоқталып өтсек, тіршіліктің қайнаған ортасы болған. Өзені балыққа толы, жағалай қамыс арасында қоян, қабан, түлкі, киікке толы болған деседі.



Мұғаліммен сәлемдеседі

.


Жаңа сабақты ынтасымен тыңдайды.

Сабақ соңында оқушылардың эмблемаларын санау арқылы бағам жасайды. Бағалау. Мадақтау













Ортасы 35 мин

Топтық бағалау «Байқоңыр » эмблемасымен бағаланады.
2.Жұптық тапсырма.
Презентация қорғау.Байқоңыр қаласы «Төре баба кесенесі»
1.Жосалы тобына .Кесте толтыру.



Байқоңыр қаласының тарихы

Байқоңыр қаласының тұрмыс тіршілігі

Атақты тұлғалары










2..Төретам тобына .Кесте толтыру.

қаласының тарихы

Байқоңыр қаласының тұрмыс тіршілігі

Атақты тұлғалары










Бейнежазба көрсетіледі және қосымша мәлімет беріледі. «Байқоың-ғарыш айлағы» мен «Саяхат Time-Байқоңыр » тақырыбында көрсетіледі.
1995 жылдан бері Байқоңыр – Ресей Федерациясының құрамындағы
федералдық маңызы бар қала. Мемлекеттік қауіпсіздік комитеті кеңестік ракеталардың құпиясын сақтау үшін ғарыш айлағы орналасу жерінің екі сызбасын құрастырды. Жасалған келісім-шарт бойынша Байқоңырды жалға беру мерзімі 2050 жылы аяқталады.
1950 жылы Қазақ даласында ғарыш айлағын салу құрылысы басталғанда ықтимал қарсыластарды алдау үшін Қарағанды облысының Байқоңыр кентінде ағаштан тағы да бір ғарыш алаңы салынған. «Восток-1» («Шығыс-1») кемесін ұшырғаннан кейін (кеменің
бортында атақты Гагарин болған) осы кенттен 300 шақырым жерде орналасқан басқа ғарыш айлағына «Байқоңыр» атауы берілді. Жер шарын алғаш рет айналып шыққан «Восток-1» кемесінің ұшу мерзімі – 108 минут. «Байқоңыр» ғарыш айлағының астанасы – Байқоңыр қаласы. Қала 1955 жылдан бері салына бастаған. Құрылыс ғарыш айлағының маңызды нысандарын салумен бірге жүргізілген. 130-дан астам отандық және шетелдік ғарыш «Байқоңыр» ғарыш айлағынан орбитаға ұшып шықты. 1.Топтық жұмыс.Кесте толтыру.



Ғарыш айлағының тарихы

«Байқоңыр» ғарыш айлағынан орбитаға ұшып шықты



Жер шарын алғаш рет айналып шыққан кеме
















Тапсырма
ларды орындайды







Аяқталуы
5мин

Кері байланыс. «Пирамида» әдісі


Мен үйренген төрт мәлімет
Мен білген үш мәлімет
Менің көбірек білгім келген екі мәлімет
Есте сақтау керек бір маңызды мәлімет

Үйге тапсырма: Байқоңыр ауданы жайлы ізденіп келу











Сабақтан алған әсерлерін ,көңіл күйлерін білдіреді.




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   18




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет