Шығармашыл оқытушы музыка сабағында
жүктеу/скачать 2,28 Mb.
|
Шығармашыл оқытушы музыка сабағында курстық жұмыс
| Зейнолла Қабдолов
Шығармашыл оқытушы — бұл технологиялық қамтамасыз ету әдісін пайдалана отырып, мектептің немесе басқа оқу орындарының сабақтарын жүргізуді бағалау үшін пайдаланылатын оқытушы. Ол мектептің арнайы программаларын жүргізу, технологиялық құралдарды пайдалану және оқушылардың біліктілігін дамыту мақсатында қолданылады. Шығармашыл оқытушы оқушылардың біліктілігін тексеру, оқу процесін жүргізу, мазмұнды құрылымдау және оқушылардың тәжірибесін дамыту үшін технологиялық құралдарды пайдаланады. Бұл арқылы оқушыларға қызметтестік және байланыс түсінігін арттыру, тәжірибелерін бекіту, тәжірибелік ойлау және мәліметтердің интерпретацияларын бағалау мүмкіндігін көрсетеді. Шығармашылық тәсілдің тиімділігін бағалау үшін критерийлерді бағалау мәнінде мақсатты мәліметтер туралы толық анықтамалар жасау керек. Олар арқылы оқушылардың музыкалық дамуын тексеру, мұғалімнің оқу ісінің тиімділігін бағалау, мектептің музыкалық бағытын тексеру және шығармашылық әдістерді қолдану туралы мәліметтер көрсетіледі. Бұл арқылы, оқу процесінің жаңа әдістеріне адаптациялауға, оқушылардың дамуын көмектесуғе, жаңа мәтіндерді және кеңестерді дамытуға мүмкіндік береді Шығармашыл оқытушы музыка сабағында технологиялық қамтамасыз ету әдісін пайдалана отырып, оқушыларға музыкалық тәжірибені арттыру үшін көптеген мәнілікті құралдарды пайдаланады. Олардың мұғалімдерге арналған бағдарламалары, музыкалық кездесулер, ақпараттық пішіндер мен мәтіндер, музыкалық видео материалдары мен онлайн ресурстар бар. Бұл арқылы оқушыларға өздерінің музыкалық құндылығын арттыру, музыкалық инструменттерді, композицияларды және жанрларды түсіну мүмкіндігін көрсетеді.Мұғалім технологиялық қамтамасыз ету құралдарын пайдалану арқылы оқушыларға интерактивті музыкалық өнімдерді жүзеге асыру, музыкалық өнімдерді түсіну және анықтама беру үшін көмек көрсетеді. Оқушыларға музыкалық техникалық ақпараттарды және музыкалық құндылығын арттыруға көмек көрсету мақсатында, шығармашыл оқытушы музыка сабағында музыкалық шығармашылық дамытуға, олардың музыкалық қызығушылығын жаңартуға, және олардың ақпараттық тәжірибесін арттыруға үйретеді. Ал сіздер толығырақ осы курстық жұмыстың барысында бақылай аласыздар,тың деректер мен өз тәжірибием осы жұмыстың ерекшелігіне жол ашты деп ойлаймын. Қазіргі қоғам жан-жақты, біртіндеп ойлауға қабілетті индивидтен белсенді әрекетті талап етеді. Өйткені, адамның қоғамдағы алатын орны, атқаратын қызметі осы қоғамның дамуымен тікелей байланысты.Заманауи талаптар қоғамда "орындаушыға" қарағанда "шығармашыл"адамға деген сұраныстың көбірек екенін дәлелдейді. Білім беру саласында музыкалық пән оқушылардың эстетикалық, этикалық және адамгершілік нормаларын меңгеру міндетін жүзеге асыруда ерекше орын алады. Музыкалық білім жастардың бойында белгілі бір адамгершілік-эстетикалық мәдениетті, көркемдік талғамды, шығармашылық қабілеттерін дамытады, оларды көркемдік құндылықтарды жасауға баулиды. Тіпті музыка сабақтарында ойын технологиясын қолдана отырып, сіз материалды тез игеруді, музыкалық шығармаларды қабылдауды және әуенді тыңдауды үйрене аласыз. Бастапқы кезеңде оқытылатын барлық пәндер сияқты, ойын Музыка сабақтарында үлкен маңызға ие. Ойын әдетте сабақ алдында немесе сабақты қорытындылау кезінде қолданылады.Ойын-бұл балалардың іс-әрекетінің бір түрі, оқушыларды оқыту және тәрбиелеу мақсатында қарым-қатынас әдісі мен құралы. ойындар есте сақтау, ойлау және қиялға, сондай-ақ бүкіл танымдық процеске әсер етеді.Музыкалық ойындар оқушылардың музыкаға деген ынтасы мен қызығушылығын арттырып қана қоймайды, сонымен қатар есте сақтау, ойлау, ажырату, салыстыру қабілетін оятады Қазіргі қоғамдағы музыка сабақтарында оқушылардың moderna шығармашылық дағдыларын дамыту адамнан белсенділікті, жан-жақтылықты және прогрессивті ойлау қабілетін талап етеді. Оқушылардың шығармашылық ойын дамыту үшін Музыка пәндері арнайы сабақтарда ерекше орын алады.. Музыкалық өнер әр оқушыны әдемі әлеммен таныстырып қана қоймай, оларды қорғауға және рухани-мәдени деңгейін көтеруге табиғи жағдай жасайды. Сондықтан қоғамның әр мүшесінің көркемөнерпаздарға қатысуы қоғамның объективті қажеттілігі мен заңдылығы болуы керек. Білім берудің басты мақсаты: қоғам мүшелерін әлеуметтендіру, яғни өнер адамның рухани өмірінің ажырамас бөлігі ғана емес, сонымен бірге әлеуметтенудің өте тиімді құралы болды. Ұлы Абай поэзия мен музыканың өмірлік шындықты дәл бейнелеудегі рөлін былай сипаттады: Сұлулық құпиясы, жоғары идеалдар, көркемдік жағдайлар, жұмыстағы талант пен шеберлік, әндер мен күйлерді түсіндірудегі дәстүрлер және т.б. мәселелерді көтере отырып, ол ғылыми талдау жүргізді. эстетикалық тәрбиенің негізгі критерийлерінің бірі деп атап өтеді. Ғалым Әбу Насыр Әл Фараби " музыкалық идея нағыз дарынды оқушыда көрінеді деп көрсеткен. Moderna қоғам біртұтас, прогрессивті ойлауға қабілетті адамның белсенді әрекетін талап ететін күші. Өйткені, адамның қоғамдағы орны, оның атқаратын қызметі осы қоғамның дамуымен тікелей байланысты. Қазіргі заманғы талаптар қоғамда "орындаушыдан" гөрі "шығармашылық"адамға көбірек сұраныс бар екенін көрсетеді. Білім беру саласында музыкалық пән оқушылардың эстетикалық, этикалық және моральдық нормаларын меңгеру міндетін жүзеге асыруда ерекше орын алады. Музыкалық білім жастардың бойында белгілі бір адамгершілік және эстетикалық мәдениетті, көркемдік талғам мен шығармашылық қабілеттерді дамытады, оларды көркемдік құндылықтар жасауға тартады. Тіпті музыка сабақтарында ойын технологиясын қолдана отырып, материалды тез игеруге, музыкалық шығармаларды қабылдауға және әуенді тыңдауға үйренуге болады. Бастапқы кезеңде оқытылатын барлық пәндер сияқты, ойын Музыка сабақтарында үлкен маңызға ие. Ойын әдетте сабақ алдында немесе сабақты қорытындылау кезінде қолданылады. Ойын-бұл балалардың іс-әрекетінің бір түрі, оқушыларды оқыту және тәрбиелеу мақсатында қарым-қатынас әдісі мен құралы. Құмар ойындар есте сақтау, ойлау және қиялға, сондай-ақ бүкіл танымдық процеске әсер етеді. Педагогика ғылымы мектептегі тәрбиелік орны мен өнердің негізін былайша анықтайды: баланы өнер арқылы қашықтықты терең сезінуге үйрету керек. Музыкалық-эстетикалық саладағы студенттерге үнемі білім беру өнерге, оның ішінде ән айтудың музыкалық дағдыларына, музыка әуендерін тыңдауға үйретуден тұрады, ал музыканың өзі практикалық жұмыстармен, еңбекпен және тәжірибиемен болып жатқан оқиғаларды сезінумен, тыныс алуды бақылаумен, оқушылардың өзін-өзі тануына әсер ететін қоршаған әлем туралы хабардар болумен, сондай-ақ олардың өнерге деген сүйіспеншілігін тереңірек оятумен байланысты. Шеберлік пен тапқырлық және адамгершілік тәрбиесі- бұл терминдердің өзі шығармашыл оқытушы басты құндылықтарының бірі. Музыка сабақтарында сана мен көркемдік эмоциялардың бірлігін қамтамасыз ету ғана емес, сонымен қатар көркемдік, техникалық және жеке жетістіктерге назар аудару маңызды. Музыка сабағы өнер сабағы болғандықтан, оның әр компоненті көркем болуы керек. Бұл ән айту мен жаттығуға да тән. Әр дыбыс әдемі және мәнерлі болуы керек. Өйткені, бұл музыкалық дыбыс. Мәнерлі орындауға үйрену үшін техникалық жұмыс қажет. Мектеп оқушыларының музыкалық тәрбиесі мен эстетикасындағы музыка мұғалімінің орны зор. Қазіргі уақытта профессордың алдында біздің заманымызға сәйкес келетін жан-жақты жаны бар, үлкен мәдени талғаммен, музыкалық бұрылыспен, музыкалық талғаммен оқушыларды тәрбиелеу міндеті тұр. Музыка мұғалімдері музыканың теориялық, рухани және техникалық қасиеттерін білумен қатар, музыканы оқытудың білім беру мәніндегі осындай әсерлерді талдауға назар аударуы керек: талғам, көзқарас, рухани тамақтану. американдық зерттеуші Чарльз Б.Фаулер:" музыка мұғалімдері өз пәнінен алған әсерлер арасындағы тепе - теңдікті іздейді", - деді. Музыкалық-эстетикалық тәрбиенің барлық бағыттарын түсініп, оларды бір-бірімен байланыстыра отырып, мұғалім музыкалық өнер түрлері арқылы оқушыларға тұтас әсер ете алады, оларды жақсылық пен жамандықтан айырады, әлемді қабылдауды, сезімдерді моральдық тұрғыдан реттей алады. Өнер саласына арналған әндер арқылы музыкалық пәнді оқыту жүйесінде оқушыларға халықтар достығы, жер, Отанға деген сүйіспеншілік, өз халқының тарихы туралы білуге және жаңалықты сезінуге көмектеседі. Музыка сабақтары арқылы мұғалім балалардың жан дүниесіне, нәзік сезімдеріне қатты әсер етеді және қазақ жастарын жоғары адамгершілік қасиеттерге баулиды. Музыкалық білім беруді ұйымдастыратын басты адам музыка мұғалімі, тәрбиеші,тәлімгер,жол көрсетуші,сенімді серік болғандықтан, ол өзі таңдаған мамандықтың шебері болуға ұмтылатын адам болуы керек: музыкалық педагогика, үнемі "жаңашылдықты" іздейтін, музыкалық әдістермен қаруланған, бір немесе екі музыкалық аспапта ойнайтын, домбыра, арнайы музыкалық институттарды бітірген және көркемдік білім беруі қажет деп ойлаймын.Мектептегі музыка сабағының мәні мен міндеттері өте кең, оларды жүзеге асыратын адам - музыка мұғалімі. Музыка сабағында шығармашыл оқытушы музыкалық элементтерді оқытудың және оқушыларға музыкалық сенімділік пен көмекшілік ұсынудың мүмкіндіктері бар. Мысалы, оқушыларға музыкалық инструменттердің түрлерін таныстыру, ноталарды оқыту және музыкалық композицияларды талқылау - бұл жаңа білімнің жағдайын жасауға көмектеседі. Тұлғаны қалыптастыру оның арнайы дағдыларын бағалаудың өзі арнайы үлкен күшті қажет етеді,ұлы ойшылдар айтпақшы музыка атауы адамдардың әрекетсіздігі мен шарасыздығынан туған термин емес керсінше айтуға тіл келмейтін сипаттауға сөз жетпейтін көріністерді көрсетуге қажет екенін айтқан. Музыка шығарманың терең ойын ой сүзгіден өткізуге көмек бере алады,сабақтың белсенділігін арттырып қосымша пән аралық байланыспен жаңа ақпарат білуге көмек көрсете алатын құрал.Тақырыпты таңдауды негіздеуге қосар үлесі қаншама.Жаңа оқытуға бет бұру қазірге кезде сабақтың өзектілігін арттыруда. Музыканы меңгеру және оның мәнін терең түсіну үздіксіз және ұзақ процесс. Музыкалық шығарманы топтық оқуға енгізу, шығарманың партитурасын дәл орындау, шығарманың жалпы сипатын, жалпы әріптік формасын, шығарманың ырғақ-гармоникалық негізін, ырғақ пен әуеннің сипатын анықтау. Музыка дыбысын шығарудың барлық әдістері, вокалдық-аспаптық ұжымдардың жұмысында дыбыс күштерін бөлу, топтың әрбір бөлігінің дыбысын анықтау орындаушының дәлдігіне жету үшін біркелкі болуы керек. Шығармашылық мазмұнды ашу бірте-бірте ішінара орындаудан негізгі мағына мен көркемдік бөлшектерді біртұтас тұтастыққа біріктіруге ауысады. Бұл жазуды оқытудың әдістемесі осыған негізделеді деген сөз. Көркем-музыкалық мәтіндерді, шығарманың әсерлі құралдарын, музыкалық бейнелердің табиғатын талдау, шығарманы орындау барысындағы қиын сәттерді тану, ансамбльдік орындау арқылы «өлшеу», ойлау әдістемесін айқындау. Шығарманы зерттегенде шығарманың ұлттық ерекшеліктерін түсіну керек. Бұл кескіннің мағынасын терең түсіну үшін маңызды. Халық музыкасының элементтерін, халық аспаптарының өзіндік ырғағын, күйін, тембрін, халықтық ойын-сауық әдістерін зерттеу қажет. Орыс ғалымы О.Апраксина «Музыкалық қабылдауды жаттықтыру және басқа қабілеттерді дамыту белгілі бір кезеңдерден өтуі керек» деп атап көрсетеді. Сондықтан ол әдетте төрт топқа бөлінеді. 1-деңгей – 1-2 сыныптар. Бұл сыныптарда балалар әдетте музыканы қабылдайды, бірақ өрнек құралдарын ажыратуды әлі білмейді.Кабалевскийдің тұжырымдамасы республикада дәстүрлі болып бекітілген «Музыка» бағдарламасы негізінде музыканы қабылдауға қатысты шешуді қажет ететін үш негізгі міндетті қарастыру қажет деп санайды: Бірінші– оқушылардың музыкаға деген сезімталдығын, музыкаға деген құштарлығын, музыканы меңгеру, орындау қабілетін дамыту. Екінші – музыканы саналы қабылдауды музыкалық бейнелердің мәнін түсінуге және шығарманың идеялық негізін түсінуге үйрету. Үшінші – шығарманы қарау кезінде орындаушының музыкаға деген сын ойын қалыптастыру. Бұл тапсырма оқушылардың музыкалық мәдениетін қалыптастырады. Ол үшін орындаушылық әлеуетті дайындау және нығайту қажет. Оқушылардың музыкалық шығармаларды жасауға тікелей қатысып, көркем образдар жасауға толықтай байланысты сезінетіндей жағдай жасау қажет. .
жүктеу/скачать 2,28 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|