Шығыс Қазақстан облысының Семей аймағында 2012 жылы аталып өтілетін және еске алынатын
жүктеу/скачать 1,07 Mb.
|
| 9 қазан Тәңірберген Әміренов,
туғанына 105 жыл (1907-1985) Халық ақыны Тәңірбергенов 9 қазанда 1907 ж. Абай ауданы Саржал ауылында туған. Әкесінен жеті жасында жетім қалып, үлкен шешесі Зылиханың қолында тәрбиеленеді. Ауыл молдасынан оқып хат таныған Тәңірберген ел ауызындағы аңыз, әңгіме, өлең-жыр, ертегілерді үйреніп, жатқа айтатын болған. Халық жырының үлгісімен өзі де ойынан өлең шығаратын болған. Ақынның өлендері 1930 жылдан бастап республикалық, облыстық, аудандық газет беттерінде жариялана бастады. Ақын 1943 жылы желтоқсан айында Алматыда өткізілген респуликалық аындар айтысында өзін айтыскер ақын екенін мойындата білген жүйріктердің бірі. Кезінде Т.Абдырахманова, Қ.Алтынбаев, Ш.Әбеновтермен айтысқа түсіп, жыр додасында өзінің бет-бейнесін, ақындық келбетін жұртшылыққа таныта білген айтыскер. Т.Әміреновтың өлеңдері, айтыстары жинақ болып басылып шықты: «Ақындар айтысы» /1958/, «Ақындар шықты айтысқа» /1960/, «Пернедегі термелер» /1965/, «Айтыс» 3-том, 1967 жылы «Жұмбақ тас өлеңдер жинағы, 1977 жылы « Жол мұраты» атты өлендер жинағы шықты. Жарты ғасырдан астам уақыт бойы өлеңді серік етіп, халық өміріндегі үлкенді-кішілі оқиғаларға өз үнін қосып келе жатқан ақын шығармаларының ішінде: «Жұмбақ тас, «Сары атан», «Батыр» дастандары көлемі кіші болғанмен, айтар ойы қомақты. 1973 жылы шыққан «Қанды қанжар» дастаны халық жауларының қолынан қаза тапқан Зейіт деген жігіттің ерлігін, азаматтық парасатын дәріптейді. Ал «Батыр» дастаны Кеңес Одағының батыры Махмет Қайырбаев туралы. Халық алдында сіңірген еңбегі бағаланып Еңбекте үздік шыққаны үшін медалімен, Жоғары Советтің Құрмет грамотасымен мараппатталды. Әдебиеттер: Алтынбаев Қ. Айтыс дауылпазы: ( 60 жаста ) // Семей таңы .- 1967 .-31 қазан. Алтынбаев Қ. Ертіс өңірінің ерен жүйрігі: (ақынның туғанына 80 жыл ) // Семей таңы .- 1987 .- 21 мамыр. Қазақтың белгілі ақыны: (Т.Әміренов туралы қазанама) // Қазақ әдебиеті.- 1985.- 19 шілде.- 15 б. Елеуғожин Б. Өмірді өлеңіне өзек етіп // Семей таңы.-1979 .- 9 февраль. Манабаев А.Тарлан ақынның таңдамалысы («Жол мұраты» атты кітабы туралы) // Семей таңы.- 1977.- 24 март. Манабаев А. Жұртшылық қошаметі // Семей таңы .-1977.- 22 ноябрь. Шәкербайқызы К. От жүрек, ұқпа құлақ, зерек ақын: (ақынның туғанына 90 жыл) // Үш анық .- 1997 .- № 19 ( қазан ). жүктеу/скачать 1,07 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|