Шымкент қаласы бойынша қоршаған ортаның жай-күйі туралы ай сайынғы ақпараттық бюллетень Ақпараттық бюллетень жұмыс нәтижелері бойынша дайындалды,
бойынша "Қазгидромет" РМК мамандандырылған
бақылау желісіндегі қоршаған ортаның жай-күйіне мониторинг жүргізу
ұлттық гидрометеорологиялық қызмет.
Түркістан облысының атмосфералық ауасының сапасын бағалау.
Атмосфералық ауаны ластаудың негізгі көздері.
Шымкент қаласы бойынша статистикалық деректерге сәйкес
ластауыш заттар шығарындыларының стационарлық көздерін -
5166 бірлік, 2019 жылы нақты шығарындылар көлемі 29793,5 тоннаны құрады
/ жыл, рұқсат етілген көлемі 59420,8 тонна/жыл.
Шымкент қаласында табиғи газбен қамтамасыз етілмеген 14716 үй бар
газ. Түркістан қаласында 72123 жеке үй бар, оның ішінде
Кентау қаласында-68669 жеке үй.
2020 жылғы қарашадағы жағдай бойынша Шымкент қаласында 251510
автокөлік құралдарының бірлігі. Оның ішінде: жеңіл автомобильдер 206292
бірлік және АТС жалпы санының 90,4 % құрайды, автобустар 5623
Бірлік 2,5% - ды құрайды, жүк автомобильдері 16087 бірлікті құрайды
7,0% және 304 бірлік арнайы техника 0,1% құрайды.
Автомобиль көлігінен зиянды ластаушы заттар шығарындыларының көлемі
2019 жылы Шымкент қаласы бойынша көлік саны - 40409,1 т. Зиянды ластаушы заттар шығарындыларының есептік жалпы саны
2020 жылға арналған Шымкент қаласы бойынша автомобиль көлігінен
(шығарындылардың жылдық есептік саны) 46778,9 тоннаны құрайды.
Зиянды шығарындылардың негізгі мөлшері жеңіл шығарындылардың үлесіне келеді
автомобильдер - жалпы санынан 73,2%. Жүк автомобильдері
шығарындылардың 17,5% және автобустармен 8,9% бөлінеді.
1. Шымкент қ. атмосфералық ауа сапасының мониторингі.
Шымкент қ. атмосфералық ауаның жай-күйін бақылау
6 бақылау бекетінде, оның ішінде 4 қолмен іріктеу бекетінде жүргізіледі
және 2 Автоматты станцияда сынамалар (1-қосымша).
Жалпы қала бойынша 17 көрсеткішке дейін анықталады 1) өлшенген
бөлшектер( шаң); 2) РМ 2,5 қалқыма бөлшектері; 3) РМ қалқыма бөлшектері
10; 4) күкірт диоксиді; 5) көміртегі оксиді; 6) азот диоксиді; 7)аммиак; 8)
күкірт сутегі; 9) формальдегид, 10) азот оксиді; 11) озон; 12) бенз (а)пирен,
13) кадмий; 14) мыс; 15) күшән; 16) қорғасын; 17) хром.
1-кестеде бекеттердің орналасқан жері туралы ақпарат берілген
бақылау және әрбір бекеттегі анықталатын көрсеткіштер тізбесі.Атмосфералық ауаның жай-күйін бақылау 6% - ға жүргізілді
стационарлық бекеттерде (сурет.1. кесте 1).
№ пост а
Іріктеу мерзімі
Бақылау жүргізу
бекеттердің мекен жайы
Анықталатын қоспалар
1
3 раза в сутки
ручной отбор проб (дискретные методы)
пр. Абая, АО
«Южполиметалл»
қалқыма бөлшектер (шаң), күкірт диоксиді, көміртегі оксиді, азот диоксиді, аммиак, күкіртті сутек, формальдегид, бенз (а)пирен
Ауыр металдар: кадмий, мыс, мышьяк, қорғасын, хром
2
площадь Ордабасы, пересечение
ул. Казыбек би и Толе би
қалқыма бөлшектер(шаң),күкірт диоксиді, көміртегі оксиді, азот диоксиді, аммиак, күкіртті сутегі, формальдегид, бенз (а)пирен ауыр металдар: кадмий,
мыс, мышьяк, қорғасын, хром
3
ул. Алдиярова, б/н, АО
«Шымкентцемент»
қалқыма бөлшектер(шаң),күкірт диоксиді, көміртегі оксиді, азот диоксиді, аммиак, күкіртті сутегі, формальдегид, бенз (а)пирен ауыр металдар: кадмий,
мыс, мышьяк, қорғасын, хром
8
ул. Сайрамская, 198, ЗАО «Пивзавод»
қалқыма бөлшектер(шаң),күкірт диоксиді, көміртегі оксиді, азот диоксиді, аммиак, күкіртті сутегі, формальдегид, бенз (а)пирен ауыр металдар: кадмий,
мыс, мышьяк, қорғасын, хром
5
каждые 20
минут
в непрерывном режиме
микрорайон Самал-3
тоқтатылған бөлшектер РМ 2,5 тоқтатылған бөлшектер РМ 10 аммиак, азот диоксиді, азот оксиді, көміртегі оксиді,
күкірт диоксиді, күкіртті сутек, озон (жерге жақын)
6
микрорайон Нурсат
тоқтатылған бөлшектер РМ 2,5 тоқтатылған бөлшектер РМ 10 аммиак, азот диоксиді, азот оксиді, көміртегі оксиді,
күкірт диоксиді, күкіртті сутек, озон (жерге жақын)
2022 жылдың қаңтар айында Шымкент қ.атмосфералық ауа сапасының мониторингінің нәтижелері.
Шымкент қаласының атмосфералық ауасының ластану деңгейі жоғары деп бағаланды, ол №5 бекет ауданында (мкр) СИ=2 (жоғары деңгей) мәнімен анықталды.Самал-3) және НП=9% (жоғары деңгей) күкіртсутегі бойынша.
Формальдегидтің орташа концентрациясы -3,3 Шжкс.с., азот диоксиді-2.2 Шжкс.с., өлшенген заттар -1,4 Шжкс.С, басқа ластаушы заттардың құрамы ШРК-дан аспады.
Күкіртсутегінің ең жоғары бір реттік концентрациясы-2,5 ШЖКМ.р., басқа ластаушы заттардың құрамы ШРК-дан аспады(1-кесте).
Өте жоғары және жоғары ластану жағдайлары (ЖЛ және ЭЖЛ):
ЖЛ (10 ШЖК артық) және ЭЖШ (50 ШЖК артық) белгіленбеген.
Нақты мәндер, сондай-ақ сапа нормативтерінен асып кету еселігі және асып кету жағдайларының саны 2-кестеде көрсетілген.