Сүйек сынған, шыққан, соғып алған және буын аралығы созылған кездегі алғашқы көмек

Оның белгілері: Иық буынын қозғалту кезінде күшейетін бұғана жанындағы ауру, көзге көрінетін ісік. Көрсетілетін алғашқы көмек түрлері мыналар: зақымдалған жақтағы қолтық астының ойына азғантай мақта түйінін қойып, шынтағы тік бұрышта бүгілген қолды денеге қарай бинтпен орау, қолды мойынға орамалмен немесе бинтпен асып қою. Бинтпен орауды ауырған қолдан денеге қарай оралу қажет.

Аяқ-қол сүйектерінің сынуы мен шығуы

Оның белгілері: сүйектің ауруы, аяқ-қолдың рабайсыз түрі, буын жоқ жердің қозғалуы, қисаюы (сынған кездегі сүйек сынықтарының жылжуы) және ісуі.
Алғашқы көмек көрсету үшін зардап шегушінің сүйекті сындырғаны немесе шығарғаны маңызды емес, себебі барлық жағдайда зақымданған аяқ-қолдың қозғалмауын қамтамасыз ету керек. Шыққан жерді өз күшімен орнына салуға тырыспаңыз, мұны тек дәрігер істей алады. Зардап шегушіні емдік мекемеге жеткізу кезінде де оның зақымданған аяқ-қолына және дененің басқа да жерлеріне қалыпты жағдайды қамтамасыз етеді.
Таңғыш қалақты салу кезінде дененің қозғалмауын қамтамасыз ету керек, қалай болғанда да сүйектің екі буынның - сынған жерден бір буын жоғары және төмен, ал ірі сүйек сынған кезде – тіпті үш буынның қозғалмауы қамтамасыз етіледі. Таңғыш қалақтың ортасы сынған жерде болады. Таңғыш қалақ ірі буындарды, жүйке мен сүйектердің шығыңқы жерлерін қатты байланбайды. Таңғыш тақтайды жұмсақ матамен орап, бинтпен баулаған дұрыс. Таңғыш қалақты бинтпен, орамалмен, белдік белбеумен бекітеді және таңғыш қалақ салынбаған кезде зақымдалған қолды денеге, ал зақымдалған аяқты екінші сау аяққа бинтпен байлайды.
Иықтың сүйегі сынған және шыққан кезде таңғыш қалақты қолдың бүгілген шынтақтық буынына байлады. Иықтық сүйектің жоғарғы бөлігін зақымдаған кезде таңғыш қалақ екі – иықтық және шынтақтық буынды, ал төменгі бөлігі сынған кезде білектік буынды ұстап тұрады. Таңғыш қалақты қолға бинтпен байлап, қолды орамалмен немесе бинтпен мойынға асады.
Білек сынған және шыққан кезде таңғыш (алақан еніндей) қалақты шынтақ буынынан саусақтардың ұшына дейін зардап шеккеннің алақанына ұстап тұрғандай мақтадан, бинттен тығызданған түйін салынады. Таңғыш қалақ болмаған кезде қолды орамалмен мойынға немесе пиджактың шетіне асуға болады. Егер қол (шыққан кезде) денеден салбырап тұрса, қол мен дененің арасына жұмсақ (мысалы, киімнен түйілген) зат қойылады.
Қолдың буыны мен саусақтық сүйектері сынған және шыққан кезде (алақанның еніндей) білектің ортасынан бастап саусақтардың ұшына дейін жалпақ таңғыш қалақ салынады. Зардап шегушінің саусақтары бүгілгендей толып тұруы үшін зақымдалған қолының алақанына мақтадан, бинттен және тағы басқа түйілген түйін алдын ала салынады. Қолды орамалмен немесе бинтпен мойынға асады.
Жамбас сүйекті сындыру және шығару кезінде ауыратын аяқты сырт жағынан таңғыш қалақпен, таңғыш қалақтың бір ұшы қолтыққа дейін, ал екіншісі өкшеге дейін жететіндей болады. Екінші таңғыш қалақты зақымдалған аяқтың ішкі жағынан аяқтың арасынан өкшенің ішкі жағына дейін салады. Осылайша аяқ толығымен қозғалмайтын қалыпта болады. Таңғыш қалақтарды мүмкіндігінше аяқты көтермей, оларды орнында көтеріңкіреп сынған жерден басқа бірнеше жерден (денеге, жамбасқа, жіліншікке) бинтпен байлау арқылы салынады. Бинт белдің, тізенің және өкшенің астынан таяқша арқылы итеріп өткізіледі.
Жіліншік сүйегі сынған немесе шыққан кезде тізелік және жіліншік табанының буындары бекітіледі.
Қабырғалардың сынуы

Оның белгілері: дем алған, жөтелген және қозғалған кезде ауыру. Көмек көрсету кезінде кеудені мықтап немесе дем шығару кезінде сүлгімен тартады.

Жарақат алу

Оның белгілері: ісіну, жарақат алған жерді ұстаған кезде ауыру. Жарақаттанған жерге «суық» басып, содан кейін қатты таңғыш тағылады. Жарақаттанған жерге йод тұнбасын жағуға, қыздыратын компресс қоюға және мазь жағуға болмайды, себебі бұл тек ауыруды күшейтеді.

Ауырдың астында қалу

Зардап шеккенді ауырдың астынан шығарғаннан кейін зақымдалған аяқ-қолын көтеріңкіреп, астына киімнен жасалған жұмсақ жастықты қойып, бинтпен байланады. Бинттің үстінен зақымдалған ұлпалардың ыдырауы кезінде пайда болатын улағыш заттарды сорып алып, ауыруды азайту үшін «суық» басады.
Егер зардап шегуші дем алмаса және тамыры соқпаса, дереу қолмен дем алдыру және жүрек сыртынан массаж жасау басталады.

Сіңірлердің созылуы

Сіңір әдетте жіліншік табан және білек буындарында созылады. Оның белгілері: буынның қатты ауыруы, ісінуі. Көмек көрсету кезінде бинтпен байлап, зақымданған жердің қозғалмауын қамтамасыз етіп, «суықты» басады. Зақымданған аяқ көтерілген, ал зақымданған қол – орамалмен асылған болады

Жарақаттар –бұл адам ұлпалары мен органдарының зақымдануы, сыртқы себептерден аяқ-қолдың сынуы мен буынның шығуы, жұмсақ ұлпаның жаралануы мен дененің сыдырылуы, органдардың зақымдануы және көптеген басқа жәйтардың әсерінен ұлпларымен органдары тұтастығы мен қызметінің бүзылуы. Жарақаттануға механикалық, техникалық, химиялық, спецификалық (рнетген сәулесі, радиоактивті сәулелер, электр тогы), психикалық (қорқыныш) факторлар әсер етуі мүмкін. Механикалық жарақат ашық және жабық болуы мүмкін.

а) жол қатынасы

а) өнеркәсіптік

ІІ Жарақаттаушы күштің түрі болйынша :

Физикалық (термиялық, элетротравмалар)

Химиялық (қышқылдар, сілітлер)

Сәулелі

ІІІ Жарақаттану сипаты бойынша .

Ашық жарақаттар (тері және кілегейлі қабаттар жарақаттанғанда): жаралар, ашық сынықтар.

Тесіп өткен жарақаттар (іш перде, плевра, синовиалды қабаттар жарақаттанады.)

Тесіп өтпеген жарақаттар (іш перде, плевра, синовиалды қабаттар жарақаттанады.)

Құрастырылған жарақаттар (бірнеше денелердің жарақаты).

Жабық жарақаттар.

иіліп- бүгіліп сынулар.

Жарақаттар –бұл адам ұлпалары мен органдарының зақымдануы, сыртқы себептерден аяқ-қолдың сынуы мен буынның шығуы, жұмсақ ұлпаның жаралануы мен дененің сыдырылуы, органдардың зақымдануы және көптеген басқа жәйтардың әсерінен ұлпларымен органдары тұтастығы мен қызметінің бүзылуы. Жарақаттануға механикалық, техникалық, химиялық, спецификалық (рнетген сәулесі, радиоактивті сәулелер, электр тогы), психикалық (қорқыныш) факторлар әсер етуі мүмкін. Механикалық жарақат ашық және жабық болуы мүмкін.
Алғашқы медициналық көмек-көресту кезінде ампула немесе шишаға құйылған 5% спиртте ертілген йод, шишаға құйылған 1-2% спирте ертілген брилиант көгі, валидол таблеткалар, шүйіншөп (валериан) тұнбасы, ампулаға құйылған мүсәтір спирті, ас содасының таблеткалар немесе ұнтағы, вазилин т.б. дәрі-дәрмектер қолданылады. Алғашқы медициналық көмек көрсеткенде қолда бар құралдар ретінде тұңғыш салып байлауға ақ жайма, жейде, мата, аққан қанды тыюға жгуттың орнына белбеу, немесе белдік ширатылған мата, сүйек сынғанда—шендеуіш орнына қатырма қағаз немесе фонер тілімі, тақтай таяқ және т.б. пайдалануға болады.
Асептика және антисептика ережелерін сақтау.
Асептика—жараны микробтардың зақымдануынан қорғау әдісі. Бұл үшін жарамен түйісетін затта микроб болуы тиіс. Мүлде микроб жоқ материалдар мен заттар тазартушы деп аталады. Заттар мен аспаптардағы, басқа бұйымдардағы микробтарды толық жою, тазарту (стерилизация) деп аталады.Жараны көп жағдайда ірің детуші микробтар зақымдайды, одан кейін жара ірің деп,ісінеді. Микробтар сол тамырларына, сол арқылы сол жолдарына түсуі мүмкін. Бұл жағдайда тірі ісініп қызарады және қатты ауырады. Ал егер іріңді инфекция қанға өтсе қан бұзылып секция дамиды.
Антисептика—жараға түскен бактерияларды, микроорганиздерді өлтіретін немесе олардың тіршілігін әлсіретіп антибиотиктерді химиялық және биологиялық заттарды қолдану жолымен жою. Антисептиктер ретінде хлоромин ертіндісі йод тұнбасы, спирт, сутегі қолданылады.
Зақымданулар.(жарақаттар).
Мүшелерде және ұлпаларда анотомиялық бүтіндіктің физилогиялық қызметінің душар ететін сыртқы (механикалық, термиялық, химиялық т.б)агенттердің денеге кенеттен артықша асер етуінен және дененің жергілікті, жалпы реакциясымен пайда болатын ауру зақымдану деп аталады.
Жарақаттар жіктелуі:
І. Жарақатқа әкелетін жағдайларға байланысты бөлінеді:
өндірістік емес жарақаттар:

а) жол қатынасы

а) өнеркәсіптік

ІІ Жарақаттаушы күштің түрі болйынша :

Физикалық (термиялық, элетротравмалар)

Химиялық (қышқылдар, сілітлер)

Сәулелі

ІІІ Жарақаттану сипаты бойынша .

Ашық жарақаттар (тері және кілегейлі қабаттар жарақаттанғанда): жаралар, ашық сынықтар.

Тесіп өткен жарақаттар (іш перде, плевра, синовиалды қабаттар жарақаттанады.)

Тесіп өтпеген жарақаттар (іш перде, плевра, синовиалды қабаттар жарақаттанады.)

Құрастырылған жарақаттар (бірнеше денелердің жарақаты).

Жабық жарақаттар.

Сүйектің сынуы.

иіліп- бүгіліп сынулар.

Бұранды тәрізді сынулар.

Жұлынудан болатын сынулар

Сынған сүйектердің бір-бірінен ажырап, қозғалып кетулерінің түрлері:
Сынықтың бұрыштық қозғалымы—сынған сүйенктер бір-біріне тік не доғал бұрыш жасап тұрады.

Іргелес қозғалуы—сынықтар бір—бірінен алшақтаған мен іргелес жатады.

Ротацион сынық қозғалуы—сынықтар бір-біріне бұранда тәрізде болып тұрады.

Созылмалы айрылу – сынық ұштары бір-бірінен алыстап кетеді.

Сүйек сынуының бірнеше түрі бар:
Жай сынық.

Күрделі сынық.

Жарылған сынық.

Асқынған сынық.

Жеке сынық.

Көп жарықшақтық сынық.

Клиникалық белгілері.
Олар бір жоба және бұлтартпас болып бөлінеді.
Бір жоба белгілер: сынық аймағының ауыруы, сынған жерде қанды ісік пайда болуы, жұмсақ ұлпалардың ісінуі, томпаюы, мүшелердің қызмаетінің нашарлауы. Бұлтартпас белгіреі:
Аяқ қолдың сынған жерінің пішінінің өзгеруі.

Қозғалғанда сынған жерделі сүйектердің бір—біріне тиіп сықырлауы (крепитация).

Аяқ-қолдың білік бойы ығысуының нәтижесінен сынған мүшенің қысқаруы.

Сынған жерде потологиялық қозғалыс пайда болады.

Диагноздың дәл болуы үшін және сүйек сынықтарының бір—біріне қалай тұрғанын анықтауға алдынан және қапталынан рентгенге түсіріледі.
БМК: ашық сынық болып қан кетіп жатқан болса, уақытша қан тоқтату әдістерімен қан тоқтатылады. Жарақаттанған жерге асептик байлам қойылады, жақтаулармен (шина Дитерехс, Крамер) иммоблизация жасалады. Ауырсынуды басатын дәрі-дәрмектер енгізіледі.
Хирургия бөлімінде сынған сүйектерді репозиция жасап гипс байламымен емдейді. Бұдан басқа қанқадан тарту, Илизаров аппаратымен, операциялық жолмен: остеосинтез, Лена пластинкасын қою, сымдармен байлау.
Жараға топырақ пен бірге сіреспенің тудыратын анэробтық микробтардың түрлері енуі мүмкін.
Механикалық антисептика—жараны алғашқы хирургиялық емдеу кезінде жүргізіледі.

Физикалық антисептика—жарадағы микробтар үшін қолайсыз жадай жасайды, атап айтқандай бұл жараны құрғатады, жарадан сұйық суды сыртқа шығарады. Микробтарды күн сәулесі мен жасанды ультракүлгін сәулесі өлтіреді.

Химиялық антисептика—микробқа қарсы қабілетке ие әр түрлі дәрі-дәрмекті қолдануға енгізілген. Бұлар антисептикалық заттар деп аталады. Йод тұнбасы, этил спирті, риванол, калий перманганаты сияқты антисептик тер жиі қолданылады. Мыс: Антисептиктер Вишневський майы сйяқты бірнеше заттардан құралуы мүмкін.

Биологиялық антисептик—жара инфекциясынан сақтандыру мен емдеу үшін пайдаланылатын антибиотиктер жатады.

Антисептика мен асептика әдістері жараның инфекциялық зақымдануы мен көресте бірін – бір толықтырады.

Буынның шығуы.

-буынның шығуы туралы түсінік.

-жіктелуі.

-клиникалық белгілері.

-емі.

II. Сүйектің сынуы.

-сүйектің сынуы туралы түсінік.

-жіктелуі.

-алғашқы көмек.

-иммобилизациялау ерекшеліктері.

-көрсетілетін емнің түрлері.

III. Сүйек қажалуының түзілу сатылары.

Loading…
Буынның шығуы-

буынның байланыстырушы –капсулалы закымдануымен және аяқ-қолдын қызметінің бұзылысымен жүретін буын басынын сынып ,туракты турде бітісуі.

Буынның шығуының жіктелуі:

I. Мерзіміне байланысты:

-жаңа шығып кету ( жарақат ұзақтығы 3 тәуліктен аз ),

-жаңадан емес (жарақат ұзақтығы 14 күнге дейін),

-Қартайған шығып кеткен –жарақат ұзақтығы 2-3 аптадан жоғары.

•Ашық және жабық шығып кету.

•Толық және толық емес шығып кету.

II.Туа біткен шығып кетулер.

III.Толық емес шығып кету.

IV.Толық шығып кету.

-Паралитикалық;

-Патологиялық;

-Әдеттегідей;

-Травматикалық;

-Түзелмейтін;

-Асқынған.

Толық емес шығып кету-

жиі буын беттерінің айқасуы сақталатын шығып кету. Көбіне кездесетін шығып кету түрі жарақаттық емес түрі. Практикалық тұрғыда тазобедренный буынның дисплпзиясы кезінде байқалады, арнайы ортопедиялық тесттерде (Барденс және Ортолани) айқындалады, сонымен қатар тазобедренный буынның рентгенографиясында көрінеді.Бірнеше айлар ақсаңдайды.

буын беткейінің толығымен болініп кетуі,оның түрлері:

-Паралитикалық шығып кету- патологиялық шығып кету,аяқ-қолдын бұлшықеттерінің салдануынан пайда болады.

-Патологиялық шығып кету- буын аурулары салдарынан шығып кету,ол сүйектің буын беттерінің бұзылысына әкеледі.

-Әдеттегідей шығып кету-сүйектің буынды бастарының анатомиялық өзгерістеріне және буынның байланыстырушы аппаратының және оны қоршаған бұлшықеттердің әлсіздігіне негізделген бір буынның жүйелі түрде қайталанып шығып кетуі.

-Травматикалық шығып кету-сыртқы механикалық әсерлерге байланысты шығып кету.

-Түзетілмейтін шығып кету-бітісіетін сүйектердің арасындағы жұмсақ тіндердің асқынған интерпозициясы,сонымен қатар қартайған шығып кетулер.

-Асқынған шығып кетулер- ішкі – және буын маңылық сынықтармен,магистральды тамырлар мен жүйке өрімдерінің зақымдануымен жалғасатын асқынулар салдарынан болатын шығып кетулер.

Әдетте, аяқ-қолдың сүйектерінің шығуының симптомы болып ақсаңдау және тіреу қабілеті толықтай жойылады,ауру сезімі,зақымдалған буында қозғалыстың шектелуі;

Төменгі жақтың шығуы- тамақты қабылдауда қиыншылық және тамақтың өтуінің шектелуі,тістердің сәйкес еместігі көрінеді;

Омыртқа шықса (омыртқалардың бітісу дәрежесіне тәуелді) – ақсаңдау,кесілу және салдану,зақымдалған аймақты пальпациялағанда ауру сезімі туады.

Алғашқы дәрігерге дейінгі көмек.

1.Науқас жағдайының ауырлығын және зақымдалу орнын.

2.Егер қан кету болса-тоқтату.

3.Маманданған медициналық қызметкерлер келгенше науқасты ауыстыру мүмкіндігін анықтау.Омыртқа жарақаты болған жағдайда науқасты орнынан қозғауға болмайды.

4.Оқшауланған жарақатта зақымдалған аймақты иммобилизацилау,шина тағу.Шина- зақымдалған аймақтағы қозғалысты тоқтата алатын ке-келген зат бола алады.

5.Орын ауыстыруға ешқандай қарсы көрсеткіштер болмаса науқасты медициналық мекемеге тасымалдау.

6.Егер медициналық қызметкерлердің мумкішілігі шектеулі болса және науқастың орынын ауыстыруға қарсы көрсеткіштер болса зақымжалған аймақты толығымен иммобилизациялайды,одан кейін катты тасығыштарды қолданады.
Алғашқы дәрігерлік көмек.

Алғашқы дәрігерлік көмек сол жерде,сонымен қатар травмпункта немесе стационарда жасалуы мүмкін.Бұл кезде науқастың жағдайының ауырлық дәрежесін бағалау ,алдын-алу немесе жарақат асқынуын жеңілдетуғсодан кейінгі емнің көлемін анықтауы керек.

Дәрігердің тактикасы.

•Егер дәрігер зақымдалушыда сынық бар екеніне күдіктенсе,ол төмендегідей әрекет жасайды:

•Зақымдалушының жағдайының ауырлығын бағалау.Егер аскынулар туса алдымен өмірге ең қауіптісімен күреседі.Жиі кездесетін асқынулар –шок және қан кету.

•Дифференциальды диагноз жүргізеді,жарақаттың сынық екеніне көз жеткізеді.

•Диагноз клиникалық түрде дәлелденсе,зақымдалған аймаққа жоғарғы деңгейде иммобилизация жургізеді.

•Иммобилизация жасағаннан кейін зақымдалушыны стационарға госпитализациялау немесе амбулаторлы ем жасау қажеттігі туралы шешім қабылдайды.

Жоғары маманданған медициналық көмек әсіресе қиын бөлшекті сынықтарда керек,сүйек сынықтарын дұрыс жағдайда ұстау қиындағанда немесе емнің арнайы әдістерінсіз болмаған жағдайда. Сынықтарға консервативті,сонымен қатар оперативті ем әдістерін қолданған жағдайда әр 5-7 күн сайын рентгенбақылау, яғни –репозиция мен регенерация әсерін бағалау қажет.

Иммобилизациялау ережелері.

Адамның аяқ-қолына транспортты (уақытша) иммобилизация жасағанда төмендегі ережелерді сақтау керек:

1.Аяқ-қолды травмадан кейінгі жағдайында қалдырған жөн,сүйекті өз орнына дұрыстаудың қажеті жоқ.

2.Кем дегенде 2 буынды (сынықтан төмен не жоғары) фиксациялау керек. Мықын және иық сынықтарында 3 буынды фиксациялайды.

3.Шина салғанда және жара болса алдымен жараны өңдеу керек және қанкетуді тоқтату керек.

Емі.

Консервативті емнің әдістерін 3 топқа жіктейміз:

Иммобилизациялық әдістер:

Иммобилизациялық (фиксацияланған)- жабық репозициядан кейінгі гипсті таңғыштар (немесе полимерлі аналогтары) немесе ығысуы жоқ сынықтарда.

•Таңғышты салу-иммобилизациялық таңғыштың астына салынатын сүйек шығыңқыларындағы жырықтарды антисептика ерітіндісімен өңдеп болған соң ойылу тумау үшін мақта немесе матаның бөлшегін салады.Сосын аяқ пен қолға гипсті лонгета немесе оның полимерлі аналогы өойылады және циркуляторлы бинттеу орындалады.Бұл кезде төмендегідей ережелер сақталады:

◦Аяқ пен қол мүмкіндігінше физиологиялық қолайлы қалыпта болады.

◦Таңғыш міндетті түрде 2 буынды қамтуы тиіс-бірі сынықтың дистальды,екіншісі проксимальды.

◦Бинтті қайтадан айналдырмайды, қияды.

◦Аяқ пен қолдың дистальды аймақтары (саусақтың ұштары) ашық қалдырылуы тиіс.Соңғы пункт өте маңызды.Таңғышты салғаннан кейін жұмсақ тіндердің ісігі тууы мумкін,сондықтан аяқ пен қолдыі дистальды бөлімдерінде ісікке тән белгілер байқалса,трофикалық өзгерістердің дамуын тоқтату үшін таңғышты ұзыннан кесу керек.

Емі.

Негізгі статья: Тракция

Жүктеме арқылы созудың бірнеше түрлерін қолдану-скелетті,сирек-манжетті,лейкопластырлы,клеевого.Тракцияның мақсаты сүйек сынықтарына тұтасқан бұлшықеттік пластардың әрекетін бейтараптайтын және олардың бірінен –біріне ығысуын болдырмайтын,сонымен бірге сүйек тінінің адекватты регенерациясына жағдай жасайтын созылмаларды құрастыру.

Скелетті созылмалар-оптимальды регенерацияға қолайлы жағдайда сүйек сынықтарын ұстауды қамтамассыз ететін жүк сүйек арқылы өтетін спицаға бекітілетін тракция әдісі.Мысалы,тізе сынғанда спица табан сүйегі арқылы өткізіледі.Мықын сынса –асық жіліктің төмпешігі арқылы өткізіледі.

Жүктеме арқылы созудың қалған әдістері скелетті созылмамен салыстырғанда әсері төмен.Сондықтан олар сүйектің кішкене сынықтарында қолданады.

Барлық тракциялық әдістердің принциптері бірдей:адекватты созылуды қамтамассыз ету үшін жүк зақымдалған жердің дистальды бөлігіне бекітіледі.Жүктің массасы тракция жасалатын сүйекке байланысты.Жүктеме арқылы созудың түрлері өзара жүктің бекітілу қасиетімен ерекшеленеді.

Функциональды әдістер.

Функңиональды деп- зақымдалған сегменттің иммобилизациясыз немесе минимальды иммобилизаңиямен емдеудә айтады.Сирек қолданады-кішкене сүйектердің сынықтарында немесе түтікшелі сүйектің жарылуы кезінде.

Оперативті ем.

•Жабық репозиция және тері арқылы металлостеосинтез.Тері арқылы өткізілетін спиц немесе пластин арқылы сүйек сынықтарын фиксациялау.

•Азинвазивті металлостеосинтез.Тері астында орналасатын,сүйекте бұрандамен бекітілетін пластинамен сүйек сынықтарын фиксациялау.

•Ашық репозиция.Операция кезінде сүйек сынықтарын . Ручное репонирование костных отломков с последующей фиксацией штифтами, скобами или пластинами (в зависимости от ситуации) во время операции.

•Ошақты емес компрессионды-дистракционды остеосинтезге аппарат орнату.

Реабилитациия.

•Қосымша емдеу әдістері, емдік гимнастика, массаж, физиотерапиялық ем қолданылады.Сынықтың қалпына келу мерзімі оның ауырлығы мен сынықтың орналасуына байланысты. Олар бірнеше аптадан бірнеше айға деін созылады. Кейбір жағдайларда сынықтан кейін қалпына келу жүрмейді, жалған буын құралады. Бұл жағдайларда эндопротезирлеудің әртүрлі әдістерін қолданады.

Көптеген адамдарда сүйектің травмалық сынықтарының тұтасып бірігуі шеміршекті сүйек қажалуының түзілуі арқылы,яғни хондробластикалық типте өтеді.Осы процесс төрт сатыдан тұрады.

I -катаболизм сатысы (7-10 күн). Қоршаған жұмсақ тіндердің асептикалық қабынуы дамиды. Массивті қан кету.Сынықтың аймағында қанайналым бұзылады.

II-дифференциация сатысы (7-14 күн).

Біріншілікті фиброзды –шеміршекті мозольдің клеткаларының түзілуі мен пролиферациясы басталады: фибробласттардың, хондробласттардың, хондроциттердің, остеобласттардың.
Сүйектің сынуы бұл оның тұтастығының бұзылуы. Ішінара (сүйектегі жарқын-шақ) немесе толық сынуы мүмкін. Ашық сынық өте қауіпті, ашық сыныққа қоздырғыштар енеді де асқынады және іріңдеу-қабыну процессінің дамуымен ушыға түседі.

Сүйектің сынуының белгілері:

Жабық сыну кезінде сүйек сынған жердің сырқырауы, аяқ-қол саусақтары бастарының қысқаруы, сүйек сынған жердің қанталауы мен домбығуы, аяқ-қол қызметінің бұзылуы, буын дар арасындағы аяқ-қол төңірегінің бойындағы қозғалыстың қалыпсыздығы.

Ашық сынықкезінде аяқ-қол бармақ бастарының қысқаруы мен қисаюы, жарада сүйек жарықшақтарының болуы, жарақаттанған жердегі қалыпсызқозғалыс, аяқ-қолды қозғалтқан кездегі сырқырауы, жарадан қанның ағуы. Қол сынықтары, иық белдеуінің сынықтары, иық басының өсігі сынған кезде иық буынының қозғалуы қиындап, шамалы ісініп және иық өсегін басқан кезде сүйек сырқырайды

Сүйектің сынуының белгілері:

Loading…
Білекке, шашақтың ұшына және саусақтарға үйеңкі, картон немесе саты шинасын қояды, қолды орамалмен мойынынан іледі. Білек сүйегі сынған кезде шинаны саусақтарды қамти отыра иыққа жақындатып отырып, шынтақ буынын 90 градусқа бүгіп салады және орамалмен іліп қояды. Тоқпан жілік, шынтақ жілік, кәрі жілік сынған кезде саты шинасымен немесе қолда бар құралдармен қолға ыңғайлы болатындай (физиологиялық) жағдай жасап иммобилизация жүргізіледі. Иммобилизация жүргізілгенде кемінде 2 буын, ал иық сүйегі сынған кезде 3 буын бекітіледі.

Буын шығуы деп-сүйек эпифиздерінің өз орнынан толық тайып кетуін айтамыз. Кейде буынның жартылай шығуында байқауға болады. Буын жиынан толық шығуы екі суйектің буын басының орнынан шығуын айтады. Омыртқа орнынан жоғары шығу деп атайды.

Даму себептері бойынша шығуы туа біткен, журе қалыптасқан болып екіге бөлінеді. Соңғысы өз алдында бірінші жараөаттан соң дамыған шығу, уақытымен 3 кунге дейін, кем дегенде 3 аптаға дейін, кемдегенде 3аптадан жоғары әдетке айналған шығу қалыптасады.

Емдеу – шыққан буынды орнына түсіріп, буында жыртылған тіндердің біту уақытына дейін қозғалыссыз қалыпта құрсаулап, таңып немесе гипспен бекітеміз. Ол үшін көбінесе гипспен таңуды 10-15 күнге қолданамыз, сонан соң қимыл –қозғалыспен емдеу басталады.

Соғып алу

Loading…

Алғашқы көмек

Сіңірдің созылуы

Соғылған жер тартып ауырып, қызметі шектеледі. Осы сіңір созылуының немесе кеңейменің (делатация) белгісі. Сіңір неғұрлым қатты созылса, қанды ісіктің пайда болу қаупі соғұрлым жоғарылайды. Қанды ісіктің нәтижесінде жалпы ауыру сезімі пайда болады: сіңірдің созылуынан, шамадан тыс салмақ түсуден болатын ауру. Созылу күшіне байланысты ауру тұрақты болуы мүмкін немесе зақымдалған жер тыныштықта болса, басылуы мүмкін.

Белгілері

Кідіріс – зақымдалған жерді босату керек.

Мұз – суықтың әсерінен тамырлар тарылады да, тіндерге сұйықтықтың құйылуы азаяды. Абай болыңыз: мұзды тікелей теріге қоюға болмайды және үзіліс жасап отыру керек, себебі, жергілікті үсуге алып соғады.

Қысу (компрессия) – сыртынан әлсін басу зақымдалған тіннің ауыруын жеңілдетіп, ісікті қайтарады.