Соғыс, ойшылардың пікірі



бет3/4
Дата20.12.2022
өлшемі26,2 Kb.
#163495
1   2   3   4
Байланысты:
Соғыс ХҚ кіріспе

Қазіргі таңдағы соғыс - мемлекеттер мен ұлттар арасындағы
Халықаралық қатынастар сипатының түбегейлі өзгеруімен жəне соғысушылардың тараптардың тек əскери емес, зорлық- зомбылықсыз күрес əдістерін қолданудан саяси жəне экономикалық мақсаттарға қол жеткізу үшін қарулы күрестің басқа да зорлық зомбылық құралдарын тікелей қолданумен байланысты осылайша əлеуметтік- саяси құбылыс тұрғылар қалыптасуда. Мысалы , испан-американдық
(1898), англо-Бур (1899— 1902), орыс-жапон (1904— 1905) — капитализмнің империализм сатысына өтуі , соғыс жүргізудің әлеуметтік-экономикалық жағдайларының өзгеруімен ғана емес, сонымен бірге қарулы күштердің материалдық-техникалық базасының кеңеюімен де жүретіндігін дәлелдеді. Бұл соғыстарда империализм дәуіріндегі соғыстардың маңызды ерекшеліктері көрінді, олар соғысты саяси және әскери-стратегиялық басқарудың біртұтастық тенденциясының күшеюіне әсер ете алмады. Бұл ерекшеліктерге ең алдымен мыналар жатады: кең халықтық соғысқа қатысу; алаңдарында миллиондаған әскерлерді құру және қолдану; әртүрлі қару-жарақ пен әскери техниканы көп мөлшерде қолдану; соғыс құралдарының ауқымын, жауынгерлік кернеуі мен жойқын күшін арттыру; экономикалық және моральдық факторлардың рөлін арттыру. Бір уақытта, диалектикалық бірлікте, көптеген ерекшеліктер соғысты соғысушы тараптар үшін жан-жақты сынаққа айналдырды.
Прокси соғысы
Халықаралық қатынастар жүйесіндегі айтып кеткендей cоғыс бірнеше ішінара формада құрылған , соның ішінде «прокси»деп аталған соғыс.
Прокси соғысы дегеніміз-екi тapaптың екеуі де екіншісіне қарсы әскери шабуылды мойындамайтын немесе қақтығыс жасамайтын екі күші бар мемлекет арасындағы қақтығыс жағдайы.Кіріспе бойынша прокси соғысы XX ғасырдың екінші жартысында жаһандық жақтарын дәлелдеген болатын.
Вьетнам соғысынан кейін Америка құрама штаттары өз күштерін шетелге соғысқа жіберуге қарсы пікірі болды. Сондай-ақ Кеңес социалистік республика НАТО-ға қарсы елдерді ынталандыру тiкелей қарама-қайшылыққа арзанырақ деп тапты. Бұл АҚШ-тың 1979 жылдан 1989 жылдға дейінгі аралықта Кеңес Одағы жаулап алған исламдық фундаменталистік көтерілісшілер топтарының Ауғанстанды әскери операцияларымен қаржыландыруға әкелді. Ал Испанияның азамат соғысы кезінде Германия, бір жағынан испан ұлтшылдарымен екінші жағынан КСРО мен Мексика және прокси соғыспен күрескен.
Әскери жағынан көптеген күшті қарсылас көбінесе күшті жаумен тікелей қарсыласу үшін өзін-өзі өлтіреді деп санайды. Керісінше, прокси соғыс арқылы жарақат алу арқылы мүмкін . Пәкістанның исламдық фундаменталистік террористік топтардың Үндістанға енуіне, сонымен қатар террорлық шабуылдарға ұшырауына және Ислам елдердің Израильге қарсы топтарды қаржыландыруға тікелей қаржылық және әскери көмегі - Пәкістан , Иран мен оның одақтастарының Прокси соғыстың ең актуалды әрі танымал мысалдары.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет