Соғыс, ойшылардың пікірі



бет1/4
Дата20.12.2022
өлшемі26,2 Kb.
#163495
  1   2   3   4
Байланысты:
Соғыс ХҚ кіріспе


Орындаған: Жолдасбай Томирис

Халықаралық қатынастарға кіріспе.Соғыс: шығу тегі және өзгеру траекториясы




Соғыс, ойшылардың пікірі
Әскери мәселелер әрқашан қоғамдар мен мемлекеттердің дамуындағы ең көрнекті орындардың бірін иеленді және әлі де жалғастыруда. Асыра сілтеу жоқ , соғысқа дайындық қазіргі қоғамның бүкіл өмірін алады, оның барлық қызмет салаларына енеді. Осыған орай «соғыс» Халықаралық қатынастар жүйесінде саяси қақтығыстарды мен шиеліністерді шешуде маңызды рөл атқарады. Бірақ соғыс өз құрылымын уақытымен өзгерте бастады.
Әскери-теориялық ойдың бастауында ежелгі әлемнің ойшылдары тұрды. Ежелгі дәуірде алғаш рет ежелгі грек тарихшысы Фукидид соғысты «адам» тұрғысынан қарады. Ол соғыстың себептерін ажыратып, соғыстың байланысын мен мәселесін бірінші болып көтерген саясатшы.
"Тарихтың әкесі" Геродот соғыс туралы Құдайдың қолөнері тұрғысынан жазды. Соғысты бейбітшіліктен артық көру үшін "Ешкім соншалықты абайсызда емес, — деді ол. Өйткені соғыс кезінде әкелер балаларды жерлейді, ал бейбітшілік кезінде балалары".
Көптеген ежелгі антикалық философтар,тарихшылар ,дипломаттар мен саясаттанушылар үшін соғыстың халықаралық саясаттағы рөлі маңызды болып саналады. Олар өз еңбектерінде соғыстың тарихын және сол кездегі қолбасшылардың қызметін қамтып зерттейді. Сонымен соғыс -бұл халықаралық қатынастар жүйесіндегі даулы мәселе .Халықаралық қатынастардағы реализм өкілдері үшін соғыс- бұл ұлттық мүддені қорғау, бір мемлекеттік тұтастық және олар соғысты әрқалай қарастыратыны біз үшін нақты әрі түсінікті фактор. Мысалы, Гераклиттің ойынша «соғыс- бұл зұлымдық» , Атақты «Искусство войны» стратегі Сун-Цзы «соғыс- алдау арқылы мақсатқа жету жолы» ,ал Карл фон Клаузевицтің ойынша «соғыс -бұл зорлық-зомбылық арқылы саясатты жалғастыру жолы» дискурстары негізінде зерттеді.
Халықаралық қатынастардың классикалық теорияларында соғыс ұғымының айналасында тіпті қарама-қарсы ұғымдар бар. Мысалы, либерализм теориясының өкілдері соғысты өзімшіл реализм теориясының құндылықтарынан көреді. Ал конструктивизм теориясы керісінше соғыстың негізгі себебі ретінде нормалардың, заңдардың және бірегейліктің әлсіздігінен көреді. Марксистер, неомаркистер, керісінше, соғыстардың себебін тек қоғамның таптық теңсіздігінде және "еңбек пен капитал арасындағы" антагонистік қарама-қайшылықта көрді.


Достарыңызбен бөлісу:
  1   2   3   4




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет