Сөж тақырыбы: «Рим империясында христиан дінінің қалыптасып, таралуы.» Орындаған: Жәдігерқызы Айна Тексерген: Қартабаева Ерке Рим империясында христиан дінінің қалыптасып, таралуы



Дата11.05.2022
өлшемі68,71 Kb.
#142100
Байланысты:
срс оғыздар Ноянов

Қазақстан Республикасы білім және ғылым министрлігі


Әл - Фараби атындағы Қазақ Ұлттық Университеті



Факультеті «Тарих»
Кафедрасы «Ғылыми Тарих»

СӨЖ
Тақырыбы: «Рим империясында христиан дінінің қалыптасып, таралуы.»
Орындаған: Жәдігерқызы Айна
Тексерген: Қартабаева Ерке

Рим империясында христиан дінінің қалыптасып, таралуы
Көне дүние және көнелiктiң бастаушы өркениеттерi ежелгi Рим, бiр, адамгершiлiк өркениеттiң тарихына үлкен үлестi енгiздi. Мысалы, мысалы, тап ол басқа жаңалықтардың доңғалақты су диiрмендерi аркке және күмбез және қатар римдiк құқықты қазiргi әлемге, кейбiр сәулеттiк формаларды сыйға тартты. Бiздiң эрамызға дейiндер 27 жылдан Ежелгi Римнiң тарихының ең маңызды мерзiмдерi бiр болып табылған Римдiк империяның дәуiрi, шекаралардың ең үлкен кеңейтуiн мерзiммен басталды. Және өмiрдiң әртүрлi тараптарындағы ең үлкен өркендеуiнiң табыстары. Христиандық бұл сонымен бiрге дiн Римдiк империяның аумағында дүниеге келдi. 306-337 христиандықтың Константинаның императорының басқаруына Римдiк империяның мемлекеттiк дiн болып қалыптасады. Ғұндарды 375 жылда Еуропаларға басып кiрдi. Бұл тарихи өзгерістер, ең бірінші кезекте біздің заманымыздың екінші ғасырынан бастап-ақ Рим империясын шапқыншылық әрекеттерімен мазалай бастаған варварлардың («варда» — сақал деген сөзінен шыққан) жойқын шапқыншылықтарымен тығыз байланысты болды.

Бұл қақтығыстар Рим империясының 476 ж. құлауымен аяқталды. Варварлардың жеңісі римдік региондарды жай ғана жеңу емес еді. Ендігі жерде тарихтың жаңа беті басталып, көне қоғамдағы абыржушылық пен бей-берекетсіздік одан әрі күшейе түсті. Жаңа батыс еуропалықтар Рим империясының мемлекеттік дініне айналған христиан дінін қабылдады. Сөйтіп, Рим империясының барлық жерінде қалыптасқан пұтқа табынушылық-ты жаңа дін біртіндеп ығыстыра бастады және бүл процесс Рим империясы қүлағаннан кейін де толастамады. Бүл жағдай — Батыс Еуропадағы Бастапқы орта ғасырлар кезеңінің бет-бейнесін айқындаған маңызды тарихи процесс болды Христиан діні – әлемдегі ең көп тараған діндердің бірі, қазіргі таңда оның 2 мил­лиардқа жуық ұстанушылары бар. Хрис­тиандық православие, католицизм, протес­танттық болып үш негізгі бағытқа жіктеледі. “Христос” сөзі грек тілінен алын­ған, мессия, құтқарушы деп аудары­лады. Көне Өсиетте Иисус Христос бола­шақта Израиль жеріне келіп, ол жердегі халықты қиыншылықтан құтқаратын, әділеттілікті орнататын пайғамбар ретінде сипатталады. Бұл дін біздің дәуіріміз­дің І ғасырында Помпей шапқыншылы­ғы­нан кейін Рим империясының құра­мына кірген Палестинада пайда болды. Палес­тинаның, әсіресе, оның орталық бөлігі – Самария тұр­ғын­дарының этностық құрамы әртүрлі еді. Бұл жерлерге қоныс аударғандар мұнда өз мәдениеттері мен нанымдарының белгілерін ала келді. Римге қарсы көтерілістердің аяусыз басып-жаншылуы­нан туындаған енжарлық, әлеуметтік және мүліктік теңсіз­діктің тереңдеуі, ішкі қайшылықтар, сенім­сіздік пен селқостық, болашақтың бұлың­ғырлығы сезімі мен мистикалық сарыуайым сарындарын туын­датты. Біздің дәуіріміздің І ғасырын­да Палестинада көп кешікпей құтқару­шы­ның, мессияның (машиах) “құдай белгісі бардың” келетінін және оның иу­дей халқын құтқарып, “иудей патша­сы” болатын­дығын уағыздаушылар қаптап кетті. Шығыстың әртүрлі діни ілімдері сияқты Рим діні де аш-жалаңаш халыққа ешбір үміт бере алмады, Рим дінінің ұлттық сипаты ұлттық әділеттілік, аман қалу теңдігі идеяларын нығайтуға мүмкіндік бермеді. Христиан діні құлдық тәртіпті айыптап, қарапайым халықтың мүдделерін қорғауға талпынды. Сөйтіп, адамдарға Христос әкелген құдай ақиқа­тын тану арқылы әрбір адам бостандыққа жете алады деп жариялады. Адам төзгісіз қоғамдық қатынастарға қарсы шығып, әр адамға түсінікті адамгершілік құндылық­тарды ұстануға шақырған христиан діні тез арада үлкен идеялық күшке айналды. Христиан дінін ұстанушылар бұл дінді адамдар ойлап тапқан жоқ, ол адамзатқа құдайдың жіберген діні дейді. Бірақ діни ілімдердің салыстырмалы тарихы хрис­тиан дінінің пайда болуына діни, философиялық, этикалық ықпалдардың болғанын айғақтайды. Христианшылдық иудаизмнің, мит­раиз­м­нің, көне шығыс діндерінің фило­софиялық көзқарастарының тұжырымда­малық идеяларын игеріп, қайта қарас­тырды. Осының бәрі жаңа дінді байытып, нығайтты, оны ұлттық-этностық мәде­ниет­терге қарсы тұруға дәрменді мәдени-интеллектуалдық күшке, бұқаралық қоз­ғалысқа айналдырды. Христианшыл­дықтың бұрынғы діни-мәдени мұраны игеруі жаңа ілімнің жалпыға танылуына мүмкіндік берді. Осындай жағдайларда Рим империясында жалпы әлеуметтік, саяси және экономикалық дағдарыс жағдайында елде жаңадан күш қажет болды. Сол сияқты жаңа күш ретінде діниі ілімдер болды

Достарыңызбен бөлісу:




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет