СоөЖ №1 Тақырыбы:«Психологияның даму үрдісіндегі психика жөніндегі түсініктердің эвалюциясы»
жүктеу/скачать 13,73 Kb.
|
СоөЖ №1 Тақырыбы «Психологияның даму үрдісіндегі психика жөнінде-emirsaba.org
| эволюцияның түрішілік деңгейі – жануар немесе адам түрінің дамуына қарай психиканың бірқалыпты ауысуынан тұрады. Бұл жағдайда адам шамамен 3 миллион жыл бойы өмір сүрген сүтқоректілердің бір түрі ретінде әрекет етеді. Бүкіл кезең бойы психиканың өзінде үздіксіз өзгеріс болады;
эволюцияның онтогенетикалық деңгейі – психиканың онтогенездегі дамуын, яғни адамның (немесе жануардың) туғаннан бастап өлгенге дейінгі бүкіл өмірінің процесінде ашады. Жердегі тіршілік құбылысы ретінде психика 500 миллионнан астам жыл бұрын пайда болды. Бүкіл осы кезеңде күрделіліктің жоғарылауы байқалады, орталық мидың және орталық жүйке жүйесінің құрылымын жақсарту процесі жүреді. Бастапқы деңгей бейсаналық болып саналады, психикалық рефлексиясы жоқ, өйткені ол негізінен өзін-өзі сақтау және көбейту инстинкттері, агрессия көріністері, иерархия, аумақтық инстинкттер, сондай-ақ өмірлік ресурстарды қамтамасыз етуге ұмтылу арқылы көрінеді. Ол қосмекенділерге, балықтарға, құстарға және бауырымен жорғалаушыларға тән. Шамамен 50 миллион жыл эволюциядан кейін одан да жетілген деңгей пайда болады және эмоциялар арқылы көрінетін сана пайда болады. Бұл жағдайда мысал қолтырауынның психикасы. Психикалық рефлексияның күрделі деңгейі ретінде иттің психикасын елестетуге болады. Адамға тән сана шамамен 500 мың жыл бұрын көріне бастады. Ол эволюциялық табиғи жолмен пайда болған психикалық рефлексия көрінісінің ең жоғарғы деңгейінде. Сана қазірдің өзінде шабыт, махаббат, альтруизм сияқты сезімдерді және адамды жануарлардан ерекшелейтін барлық нәрсені қамтиды. Адамда мақсатты арнайы және ұзақ мерзімді оқыту процесінде қалыптасқан ең күрделі психикалық формациялар суперсана ретінде әрекет етеді. Олар шамамен 5 мың жыл бұрын пайда болды. Көптеген адамдар табанындағы терінің құрылымдық ерекшеліктерімен емес, көптеген адамдар ойлағандай, олардың психикасының мүмкіндіктерімен анықталатын ыстық көмірмен жүру мүмкіндігіне ие. Дәл осындай формациялар жоғары сана деп аталатынға жатады. Бұдан біздің күнделікті өміріміздегі бейсаналық пен бейсаналық көрінгеннен гөрі маңызды рөл атқарады деген қорытынды жасаған жөн. Сана стресс факторларына төзімділігі төмен. жүктеу/скачать 13,73 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|