Стресстің себептері стрессорлар Стресстің сыртқы себептері

Мәселен, жануарлардың алдыңғы гипофизін немесе бүйрек үсті бездерін сылып тастағанда, кез келген ыќпалдарға олардың төзімділігі ќатты азайып, бұл жануарлар тез жан тапсырады. Ал, жануарларға алдын ала кортикотропин немесе глюкокортикоидтыќ гормон (гидрокортизон, кортизон, преднизолон т.с.с.) енгізіп, содан кейін оларға химиялыќ улы зат енгізсе немесе оларды жараќаттаса онда көрсетілген ыќпалдарға деген жануарлардың төзімділігі артады. Сол себептен кортикотропин мен глюкокортикоидтыќ гормондарды адаптациялыќ гормондар деп атайды. Осыған байланысты стрессті Г.Селье жалпы адаптациялыќ синдром деп жариялады. Бұл синдром үш сатыда өтеді:

• Мәселен, жануарлардың алдыңғы гипофизін немесе бүйрек үсті бездерін сылып тастағанда, кез келген ыќпалдарға олардың төзімділігі ќатты азайып, бұл жануарлар тез жан тапсырады. Ал, жануарларға алдын ала кортикотропин немесе глюкокортикоидтыќ гормон (гидрокортизон, кортизон, преднизолон т.с.с.) енгізіп, содан кейін оларға химиялыќ улы зат енгізсе немесе оларды жараќаттаса онда көрсетілген ыќпалдарға деген жануарлардың төзімділігі артады. Сол себептен кортикотропин мен глюкокортикоидтыќ гормондарды адаптациялыќ гормондар деп атайды. Осыған байланысты стрессті Г.Селье жалпы адаптациялыќ синдром деп жариялады. Бұл синдром үш сатыда өтеді:

Организмнің ішкі тұрақтылығы стресті дамытатын және оны шектейтін жүйелердің өзара тепе теңдігімен қамтамасыз етіледі.

Организмнің ішкі тұрақтылығы стресті дамытатын және оны шектейтін жүйелердің өзара тепе теңдігімен қамтамасыз етіледі.

Стресті дамытатын жүйеге:

• Симпатикалық адренергиялық жүйе
• Гипоталамус
• Алдыңғы гипофиз
• Бүйрек үсті бездерінің сыртқы қабаты және т.б жатады.

Стресті шектейтін жүйе

• Стресті шектейтін жүйе
• Мидағы гамма аминомай қышқылына (ГАМҚ) серотонинге эндорфинндер энкефалиндер жатады
• Шеткері ағзалар мен тіндерде тіндерде түзілетін простагландиндер және антиоксиданттық ферменттер жатады және олар стресс дамуын азайтады.

«Абыржу» сатысы
Төзімділік сатысы
Әлсіреу сатысы

жүктеу/скачать 0,89 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: