2. Екі мә тін ді са лыс ты рып, құрылымы, рә сім делуі жә не жанр лық
ерек шеліктерін анық таң дар.
Кі тап ха на – ға жай ып тар ме ке ні Кі тап ха на лар та ри хы өте кө не дәу ір ден бас тала ды. Кі тап-
хана лар кө ле мі не, ор на ла суы на, қыз мет көр се ту ая сы на қа рай
түр лі ше бо ла ды. Мә се лен, үн діс тан дық 9 жа сар Мускан Ари ха
Бхо пал қа ла сынан ша ғын кі тап ха на аш ты. Жа қын маң да ғы
ке дей ау дан дар да тұ ратын ба ла лар кез кел ген уа қыт та ке ліп,
кі тап тар ды қа рап, таң дауы на, үйі не оқу ға алып ке туі не бо ла-
ды. Әзір ге кі тап ха на да 119 ға на кі тап бар.
Әдет те гі ғи ма рат та ор на лас қан кі тап ха на лар өте көп.
Бі рақ өт кен ға сыр да жыл жы ма лы кі тап ха на лар да бол ған.
Жыл жы ма лы кі тап ха на, не гі зі нен, кә дім гі ав то бус се кіл ді
кө лік ішін де ор на ла са ды. Кі тап ха на сы жоқ ел ді ме кен дер ге
ке ліп тоқ тай ды. Кі тап ты са ғы на то сып жүр ген оқыр ман дар
ке рек кі та бын сол жер ден та ба тын бол ған.
АҚШ-та жыл жы ма лы кі тап ха на 1905 жы лы Мэ ри ленд
шта тын да пай да бол ды. Ал Гер ма ния да дәл осын дай жыл жы-
ма лы кі тап ха на 1920 жыл да ры Мюн хен қа ла сын да жұ мыс
жа сай бас та ды. 1926 жы лы не міс тің Вормс қа ла сын да да ав то-
бус-кі тап ха на шық ты. Мәс кеу де де осы се кіл ді кі тап ха на бол-
ған. Мы на мә тін со ның дә ле лі: «Күн сай ын Фрун зе атын да ғы
Қы зыл әс кер үйі нен ав то бус-кі тап ха на жү ре ді. Бұл – оқыр ман-
дар мен, мәс кеу лік ко ман дир лер жә не олар дың от ба сы ла ры-
мен ты ғыз қа рым-қа ты нас ор на ту мақ са тын да ой лап та был ған
жақ сы әдіс. Кі тап ха на да 1000-ға жу ық көп том дық тар бар. Ол
700 оқыр ман ға қыз мет көр се те ала ды». Кі тап құ мар адам дар
үшін мұн дай жыл жы ма лы кі тап ха на лар өте ти ім ді бол ды.
(Дайындаған Ж.Жұмағұлов) АР
