Т. Н. Ер ме ко ва, Г. Б. Тоқтыбаева, Н.Ә. Дүсіпова 10 ар ма н

66
§6.
 
Мұ най ин ду ст рия сы
1.
Суреттегі ақпаратты сөз дәлдігін сақтай отырып әңгі ме леңдер.
2.
Мә тін ді оқып, өткен сабақтағы оқылым мәтінімен салыстыра тал-
даңдар. Стилін анықтаңдар.
«Алматы метросы» мәтіні
«Мұнай мұхиты» мәтіні
Тақырыбы 
Мақсатты аудиторияға сәйкес қызметі
Тілдік ерекшелігі 
Стилі
Мұ най мұ хи ты
Маң ғыс тау... Се нің ға сыр лар бойы құ ла зы ған кө не кө кі-
ре гің бұл күн де мы нау өмір ге ға шық жан дар дың жү ре гін дей 
АР
МА
Н
-
ПВ
 
ба
сп
ас
ы

67
лү піл дей ді. Се нің осы бір арай жүз кел бе ті ңе қа рап, ме нің де 
кіш кен тай жү ре гім лү піл дей ді. Қу ана тұ рып, бір тәт ті ой лар ға 
еніп ке тем... Та рих тай қат тал ған қа ра жер қа ба ты ның ас тын-
да ғы мұ най тас қы ны зау ыт тар мен фаб ри ка лар дың жү ре гі не 
қы зу қан бе рер ға жап күш емес пе!?
Маң ғыс тау... Се нің даң қың ды, біз дің дәу ір дің ға жай ып 
адам да ры дү бір лет кен даң қың ды бұл күн де жер ша ры ның 
бі раз түп кі рі бі ле ді. Бү гін қа зы на ара лы на ай нал ған се нің 
ата ғың қа зақ да ла сы ның ше ка ра сы нан жы рақ кет кен.
...Иә, се нің ға жай ып бо ла ша ғың әлі де та лай лар ды та ңыр-
қа та ды. Өз ұр па ғы ңа, өсіп-өр кен де ген ға ла мат за ман ның 
ке ре мет те рін құ рыш қол да ры мен өзі жа сап жүр ген ұр па ғы ңа 
әлем ал дын да «Мі не, қа раң дар ме нің ға жай ып өл ке ме!» дей-
тін дей мақ тан бо ла бе ре сің, сен, да рия лы ме кен!
(Ф.Оң ғар сы но ваның «Мұнаралы Маңғыстау» 
мақаласынан)
3.
Мәтіндегі кәсіби сөздерді тауып, іріктеп, түрлендіріп, талғаммен 
қолданып, 10 сөйлем жазыңдар.
...Енді бірде скважина аузы опырылып кетті.
Шыңыраудан шыңғыра шапшып, жөңкіле лықсыған 
жал- жал бұйра толқын жер бетіне шыққан соң арыстан дай 
өкіре, тіп-тіке аспанға шаншылды да, мұнара маңын са ма -
ла дай жайнатқан көп прожекторды көме нөсерлетіп, ту лап, 
бұл қынып, булығып, қайтадан кері құлап түсіп жатты.
Смена адамдары фонтанды скважина аузына арма ту ра 
ор нат пақ боп әуре-сарсаң, кейбіреулері селдеткен қара көк 
тасқынға кіріп-кіріп кетеді. Енді біреулер кезек-ке зек при-
вин торға жүгіреді, привинтор тұтқасын екеу-үшеуі қосыла 
жа былып бұрайды. Тұтқа сіреседі, қозғалмайды. Амалы 
құ ры ған бір-екі адам бір-біріне ажырая қарап, ай қай ла-
сады:
– Тұтқа неше рет бұралды?
– Жиырма рет.
– Алты айналымы кем. Айттым ғой, кондукторды газ 
бұ зып өткен.
Фонтан өрши түсті. Қарақошқыл қою бұрқақ бірден бір ге 
жал данып, биіктей берді. Мұнара маңы қолма-қол мұнай те ңі-
зіне айналып барады. Шоқтығына қол тимеген асау тәрізді 

жүктеу/скачать 7,23 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: