31
4.
Мә тін дер де гі қа те қол да ныл ған сөз дер ді тү зе тіп, ре дак ция лап,
қай та жа зың дар. Се бе бін кес те ге тү сі рің дер.
Үл гі:
Қа те қол дан ған сөз дер
Се бе бі
Күл кі ніш ті
«Күл кі лі» сө зі нің бұ зып ай тыл-
ған нұс қа сы.
а) – Адик, Сал та ға кі тап ке рек, сен апа ра сал шы.
– Күл кі ніш ті. Ен ді кі тап та сып жүр сем сол.
– Гүл боп айт қан ды жа сай сал саң қай те ді?
– Ма зам ды ал маш. Му зы ка тың дап тұрм. Жын ды му зы ка.
ә) – Ав то бус тың ар тын аш.
– Ал ды мыз ға беш бар мақ кел ді.
– Жа нұяңыз аман ба?
– Жа са ған жақ сы лық та ры ңыз ға үл кен рақ мет.
– Сау-са ла уат бо лы ңыз!
– Мүм кін емес. Қу ма шы!
– Ке ше әт кен шек те кә шен дік.
Шы лау жә не ода ғай сөз дер дің жа зы луы
Шы лау сөз дер дің жа зы луы:
1)
шы лау лар дың көп ші лі гі өз де рі қа тыс ты сөз ден бө лек жа зы ла ды.
Мы са лы:
Кү ні бойы мұз ой ған жі гіт тің кеш ке қа рай екі ала қа ны
дуыл дап жа нып кет ті (Ә.Н.).
2)
ма (ме, ба, бе, па, пе), соң
шы лау ла ры жік тік жал ғауы нан бұ рын
кел се, оның тұл ға сы
-мы (-мі, -бы, -бі, -пы, -пі), -сын (-сін)
бо лып
өз ге ріп, сөз бен қо сы лып бір ге жа зы ла ды да, одан кей ін жік тік
жал ғауы жал ға на ды:
ба ра сың ба – ба ра мы сың, бар ған соң – бар-
ға сын.
Мы са лы:
Мұн да кел ге сін Ебей сін өзі нің дағ ды лы кә сі бі не
кі рі сіп, жұрт тың те рі-тер се гін шай, ше кер ге ай ыр бас тай бас-
та ды (Ә.Н.).
3)
-ақ, -ай, -ау, -ды, -ді, -ты (-ті), -мыс (-міс)
шы лау ла ры де фис ар-
қы лы жа зы ла ды. Мы са лы:
Екі жі гіт Ела ман ды екі жа ғы нан тырп
ет кіз бей сы ғып ұс тап тұр ған-ды (Ә.Н.).
Ода ғай сөз дер дің жа зы луы:
қай тала нып ай ты ла тын ода ғай лар де фис ар қы лы жа зы ла ды:
құ-
рау-құ рау, пай-пай, құр-құр, көс-көс
жә не т.б.
Достарыңызбен бөлісу: