Т сұраныс пен ұсыныс Сұраныс заңы. Сұранысқа ықпал жасаушы факторлар
Ұсыныс заңы. Ұсынысқа ықпал етуші факторлар
жүктеу/скачать 80,24 Kb.
|
ЭжБН-7 Сұраныс пен ұсыныс
| 2. Ұсыныс заңы. Ұсынысқа ықпал етуші факторлар.
Ұсыныс - тауар өндірушілердің нарыққа сатуға ұйғарған бағасы белгіленген тауар жиынтығы. Ұсыныс дегеніміз – сатушылардың нарыққа тауарларды сату үшін ұсынуындағы талабы мен қабілеттілігі. Яғни, өндірушілердің белгілі бір бағалар бойынша сатуға дайындаған тауарларының жиынтығы. Баға – ұсынысқа да әсер етуші негізгі фактор болып табылады. Баға мен ұсынылған өнім мөлшері арасындағы тікелей байланыс сұраныс заңы деп аталады. Баға жоғарылаған сайын ұсыныс шамасы ұлғаяды. Ұсыныс сұранысқа өндірілген тауар ассортименті мен олардың бағасы арқылы қалыптастырылады; ал, Сұраныс болса, тауар Ұсынысының көлемі мен құрылымын анықтайды, себебі тұтынушы мойындаған нәрсе ғана ұдайы өндіріледі. Баға мен ұсынылған өнім саны арасындағы тіке байланыс ұсыныс заңы деп аталады. Ұсыныс қызметі ұсынысты түрлі факторлар әсеріне байланысты анықтайды. Игілік ұсынысына игіліктің өзінің бағасы ғана емес, басқа факторлар да әсер етеді:
Нарықты дамыту барысында сатушылар мен сатып алушылардың өзара бейімделуі іске асырылады. Бұл кезде қажетті ақпараттың тез айырбасталуына көмектесетін бағалар маңызды рөл атқарады. Тепе-теңдік баға - бәсеке күштер әрекеті нәтижесінде сұраныс пен ұсынысты теңестіруші баға. Тепе тең бағаны құру – белгілі бір уақыт санын қажет ететін процесс. Жетілген бәсеке жағдайында сұраныс бағасының ұсыныс бағасына, сұраныс көлемі мен ұсыныс көлеміне тез өзара бейімделуі. Егер, нарықтық баға тепе-теңдік бағадан төмен болса, онда сұраныс ұсыныстан басым болады немес тапшылық пайда болады. Тепе – теңдік баға көптеген факторлардың әсерінен өзгеруі мүмкін. Олардың ең маңыздысы – салық салу мен бағаны бақылау. Бұл мемлекеттің араласуымен іске асырылады. Нарықтық экономикада баға үш басты қызмет атқарады. Олар: - бағдар беруші – сатушы мен сатып алушылар әрекеттері туралы ақпарат береді; - ынталандырушы - өндірісті тиімді әдіспен жүргізуге және сұранысты ұтымды пайдалануға ықпал етеді; - бөлу – бөлу арқылы нарықтық экономика қатысушылары арасында табыстар, өндірістік факторлар және игіліктер бөлінеді. Ұсыным көлемі тауардың бағасы өзгергенде ғана өзгереді және ұсыным басқа фактолар өзгергенде өзгереді. Мысалы, жаңа технология пайдаланылды делік. Ол бұрынғы шығындарды өзгертпей көбірек өнім өндіреді, салық көбейеді, пайдалану да көбейеді. Шығындар екі үлкен категорияларға бөлінеді: тұрақты және өзгермелі. Тұрақты шығындар дегеніміз өндірілген өнімдердің саны қандай болса да өзгермейтін шығындар. Оған үй-жайды жалдаудың төлемі, саймандарға жұмсалған шығындар, басқару және әкімшілік қызметкерлерінің ақысы кіреді. жүктеу/скачать 80,24 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|