Эмоционалды-еріктік сферасының бұзылысы бар балалар

Эмоционалды-еріктік сферасының бұзылысы бар балалар

Мүмкіндігі шектеулі, яғни психоденелік жәнеәлеуметтік-тұлғалық дамуында түрлі түрлі ауытқушылықтары бар және арнайы көмекке мұқтаж балалардың арасында эмоционалды-еріктік сферасында бұзушылықтары алдыңғы орынға шығатын балаларды бөлуге болады. Бұл балалардың негізгі ерекшеліктері мінез-құлықтың жоғары әлеуметтенген формаларының дамуындағы бұзылыс немесе артта қалушылық болып табылады, оған басқа адамдармен өзара әрекет, олардың ойларын, сезімдерін, мінез-құлық реакцияларын ескеру жатады.

Эмоционалды-еріктік сферада бұзылыстары бар балалар категориясы біртекті болмайды. Оларға келесі бұзылыстары бар балалар жатады:

ерте балалар аутизмі (РДА);

анасымен ерте айырылуына байланысты эмоционалды;

сиблингтік бақталастықпен шартталған эмоционалды бұзылыс

балалар жасындағы фобиялық мазасыздық бұзылысы;

мінез-құлық пен эмоцияның аралас бұзылысы.

Ерте балалық шақ аутизмі синдромы бар балалар ауыр, арнайы психологиялық-педагогикалық, кейде медициналық көмекті талап ететін балалардың негізгі массасын құрайды.Аутизм қарым-қатынас бұзылысынан, шынайы өмрден өз уайымдарының әлеміне кетуден көрініс табады. Қазіргі уақытта аутизм баланың орталық жүйке жүйесінің47биологиялық тапшылығына байланысты психикалық дамудың алғашқы (үздіксіз, жалпы) бұзылуы, бұрмалануы ретінде қарастырылады. Аутистикалық көріністері бар балаларда әлеуметтік өзара әрекеттесу мен қарым-қатынас қабілетінің бұзылуы байқалады. Олар жалғыздыққа деген айқын ұмтылыспен, мінез-құлықтың салттық, стереотиптік қайталанатын формаларымен, сөйлеудің нақты дамуымен немесе толық болмауымен, әдептілікпен, қозғалыстардың бұрышымен, сенсорлық ынталандыруларға жеткіліксіз реакциялармен, қорқынышпен сипатталады. Егер өмірдің алғашқы күндерінде, айларында және жылдарында аутизмнің көрінісі баланың клиникалық сипаттамасында басты орын алса, онда ерте аутизм баланың барлық психикалық дамуына теріс әсер етеді.

Бүгінгі таңда статистика проценттік қатынасын дәлірек анықтап отыр.Ақаулығы бар балалардың арасында11бірінші орынды оқытылуы қиын балалар алса, екінші орынды ақыл-ойы баяу дамыған балалар орын алып отыр. Үшінші орында сөйлеу тілі бұзылғандар.Жалпы әлемде 1000 адамның үшеуі соқыр, ал 5 пайыздан астамы есту ақаулығы барлар.Әрбір үш оқушының, яғни 7-15 жас аралығындағы балалардың 4-5 оқушысы ақыл-ойы баяу немесе оқытылуы қиын оқушылар болып табылады.Әрбір 800 жаңа туған нәрестенің біреуі Даун синдромына шалдыққандар.