Гиперплазия (грекше hyper – артық; plaseo - түземін) деп – торшалар санының немесе оның ішіндегі ультрақұрылымдар санының көбеюінен белгілі бір мүшенің (ұлпаның) үлкеюін айтады. - Гиперплазия (грекше hyper – артық; plaseo - түземін) деп – торшалар санының немесе оның ішіндегі ультрақұрылымдар санының көбеюінен белгілі бір мүшенің (ұлпаның) үлкеюін айтады.
- Атрофия (сему) –организмнің тірі кезінде торша, ұлпа, мүше көлемінің кішірейіп, оның қызметінің төмендеп не тоқтауымен сипатталатын процесс.
- Макрокөрінісі: мүше көлемі кішірейген, беті тегіс немесе ұсақ түйірлі болады. Гидронефроз бен гидроцефалияда мүше жиналған сұйықтық есебінен ұлғаяды, паренхимасы семіп, кішірейеді.
- Кез-келген мүше көлемінің кішіреюін атрофия деп атауға болмайды. Мыс.: мүшелердің онтогенез барысында толық жойылып кетуі - агнезия, мүшелердің даму сатысында қалып қоюы - аплазия, мүшенің толық дамып өспеуі - гипоплазия д.а.
- Қанмен қамтамассыз етілудің жетімсіздігінен туындаған атрофия
- Артериосклероздық нефрозосклероз
- Гидроцефалия салдарынан ми қарыншасының ұлғаюы
- Қысым салдарынан туындаған атрофия (гидронефроз)
- Қаңқа бұлшық етінің нейротрофикалық атрофиясы (полиомиелит кезінде)
- Физикалық факторлар әсерінен туындаған сүйек кемігінің атрофиясы
- Метаплазия – (гр. metaplasso – айналу) бір ұлпа түрінің сыртқы түрі жағынан ұқсас басқа ұлпа түріне айналуы, яғни дифференцияцияланбаған торшалардың пролиферациясы салдарынан туындайды.
- Эпителий ұлпасының метаплазиясы жиі тіркеледі.
- Дәнекер ұлпасының метаплазиясы оның шеміршек немесе сүйек ұлпасына айналуына әкеліп соқтырады.
- Бронхтың кілегейлі қабығы эпителиінің метаплазиясы
- Дәнекер ұлпаның сүйек ұлпасына метаплазиялануы
- Бақылау сұрақтары:
- Орын толтыру және бейімделу процесстері
- Регенерацияның анықтамасы
- Регенрацияның морфогенезі
- Регенерацияның жіктелуі
- Гипертрофия, гиперплазия мәні
- Гипертрофияның жіктелуі
- Атрофия, атрофияның түрлері
- Метаплазия
- Инкапсуляция
- Әдебиеттер тізімі:
- Ө.Ығылманұлы. Малдың ветеринариялық патологиялық анатомиясы. Алматы, 2017, 2 том
- Ө.Ығылманұлы. Малдың ветеринариялық патологиялық анатомиясы. Алматы, 2010
- Патологическая анатомия сельскохозяйственных животных //Под редакцией акад. В.П.Шишкова и проф. Н.А.Налетова. – М., Колос, 1980.
- Патологическая анатомия сельскохозяйственных животных //Под редакцией проф. А.В.Жарова. – М., Колос, 2003.
- А.В.Жаров, И.В.Иванов, А.П.Стрельников. Вскрытие и патологическая диагностика болезней животных. М., Колос, 2003.
- В.А.Салимов. Практикум по патологической анатомии животных. М., Колос, 2003.
8 дәріс - Анықтамасы, мәні, себебі;
- Сыртқы құрылысы және көрінісі;
- Қасиеті, клиникалық-морфологиялық көрінісі; Түрлері;
- Ісіктердің клиникалық және морфологиялық жіктелуі
- Қатерсіз ісіктер түрлеріне морфологиялық сипаттама
Достарыңызбен бөлісу: |