Тақырыбы: Фотосинтездің жарық кезеңі. Фотофосфорлану. Фотосинтездің қараңғы кезеңі. Кальвин циклі. Хемосинтез. Фотосинтез бен хемосинтез үдерістерінсалыстыру.
Фотосинтез Фотосинтез - бұл жарық энергиясын міндетті түрде қолдана отырып, көмірқышқыл газы мен судан органикалық заттарды синтездеу.
6СО2 + 6Н2О + Qlight → С6Н12О6 + 6О2.
Жоғары сатыдағы өсімдіктерде фотосинтез мүшесі - жапырақ, ал фотосинтез органеллалары - хлоропласттар. Фотосинтетикалық пигменттер хлоропластты тилакоидтық мембраналарға енеді: хлорофилдер мен каротиноидтар. Хлорофиллдің әр түрлі типтері бар (а, б, в, г), бастысы хлорофилл а. Хлорофилл молекуласында ортасында магний атомы және «құйрығы» фитолы бар порфирин «басы» ажыратылуы мүмкін. Порфирин «басы» тегіс құрылым болып табылады, гидрофильді, сондықтан мембрана бетінде строманың сулы ортасына қарайды. «Құйрық» фитолы гидрофобты болып табылады және соның арқасында ол хлорофилл молекуласын мембранада ұстайды.
Хлорофиллдер қызыл және көк-күлгін сәулелерді сіңіреді, жасыл түсті көрсетеді және сондықтан өсімдіктерге тән жасыл түс береді. Тилакоидтық мембраналардағы хлорофилл молекулалары фотосистемаларға реттелген. Өсімдіктер мен көк-жасыл балдырларда фотосистема-1 және фотосистема-2, фотосинтетикалық бактерияларда фотосистема-1 болады. Тек фотосистема-2 ғана оттегінің бөлінуімен суды ыдырата алады және судың сутегінен электрондар алады.
