Екi атомды молекуланың айналыс спектрлерi.
Спектрлердің үш түрі болатындығы белгілі: қызған денелер бөліп шығаратын үзіліссіз спектр (мысалы, спектрлік үлестірілуі Планк өрнегімен сипатталатын абсолют қара дененің сєуле шығару), атомдағы электродтардың бір энергиялық күйден басқа күйлерге ауысқанда бөліп шығаратын сызықтық спектрлер (мысалы сутегі атомындағы Бальмер сериясы) жєне молекулалардың жолақ спектрлері. Жолақ спектрлердің молекулалардың айналмалы қозғалысының нєтижесінде пайда болатындығын көрсетейік. Бірінен бірі түрақты r қашықтыққа орналасқан массалары m1 жəне m2 атомдардан тұратын молекуланы қарастырайық. Жуықтап алғанда мұндай молекуланың мысалы ретінде екі атомды HCl молекуласын қарастыруға болады. Бөлшектердің саны екіден көп болған жағдайда олардың ауырлық орталығының массасы барлық бөлшектердің массаларының қосындысына тең.
Молекулалардың ядролары қатаң бекiтiлген деп ұйғарып айналыс спектрлерiн қарастырайық. Бұл ротатор моделi, молекула құрамына кiретiн массалары m1 және m2 атомдар қайсыбiр осьтi айналып қозғала алады. Атомдардың инерция моментi бұлардың центрлерi арқылы өтетiн оське қатысты I=mr2-ге тең.
Достарыңызбен бөлісу: |