Тақырыбы: Этюдтерді шешу
Тақырыбы: Этюдтерді шешу.
Мақсаты: Оқушыларды этюдтерді шешу арқылы дұрыс жүріс табу әдісіне машықтандыру.
Керекті құрал: Ойын тақтасы.
Мәтіні:Этюдтік позициялардың яғни «тоғызқұмалақ» этюдтерінің алдына қоятын негізгі мақсаты – жеңу немесе ойнау. Мұндай нәтижеге тек дұрыс жүріс жағдайында ғана жетуге болады. Жалғыз дұрыс жүрісті табу – көп есептеуді, ойлауды талап етеді. Демек, этюдтерді құрудың және оны шеше білудің өз алдына жеке заңдылықтары бар, әр этюд ойынды табысты аяқтауға машықтандыру болып табылады. Төменде берілетін этюдтерді өздеріңіз шешіп көріңіздер. Сабақтың соңында шешулеріңізді жазып алған соң ғана салыстырып көрулеріңізге болады.
9 8 7 6 5 4 3 2 1
1 2 3 4 5 6 7 8 9
1 – этюд-диаграмма. Жүріс ақ жағынан Тең ойын.
9 8 7 6 5 4 3 2 1
1 2 3 4 5 6 7 8 9
2 – этюд-диаграмма. Жүріс ақ жағынан. Тең ойын.
9 8 7 6 5 4 3 2 1
2
|
3
|
2
|
5
|
1
|
|
|
9
|
|
|
76
|
Х
|
|
2
|
3
|
4
|
8
|
|
|
2
|
77
|
1 2 3 4 5 6 7 8 9
3 – этюд-диаграмма. Жүріс және ұтыс ақ жағынан.
9 8 7 6 5 4 3 2 1
1 2 3 4 5 6 7 8 9
4 – этюд-диаграмма. Жүріс және ұтыс ақ жағынан.
Этюдтердің шешулері
1 – этюд-диаграмма
Ақ жағы: Қара жағы:
1. 82-92 42-51
2. 73-93! 32-42
3. 71-83 42-52
4. 61-71 31-42 5. 71-84 52-61
6. 93-21 21-31
7. 84-21 12-22
8. 81-93!! 61-71!
9. 93:23Х 71-84
10. 91-13
2 – этюд-диаграмма
Ақ жағы: Қара жағы:
1. 74-11 61-71
2. 92:12 71-81
3. 91-11 11-23
4. 82-91 81-91
5. 81-91 91-1Х
6. 71-81 23-41
7. 81-93 21-3Х
Егер 1. ... 11-23
2. 82-93 23-41
3. 93:22 11-21
4. 71-82 61-71
5. 82-92 71-81
6. 81-93 21-3Х
3 – этюд-диаграмма
Ақ жағы: Қара жағы:
1. 54-81 51-66
2. 51-610! 92-1Х
3. 81-93 29-1Х
4. 610:68 32-43 мәжбүр жүріс
5. 94:32 92-1Х
6. 81-92 91-1Х
7. 92-13 13-31
Ақ жағы өз отауларында қалған 8-құмалақтан комбинация жасап, 4 құмалақ алады. Ұтыс 82-80 есебімен ақ жағында.
Егер 1. ... 92-1Х
2. 81-93 83-11
3. 93:210 11-21
4. 69:52 11-23
5. 81-93 23-42
6. 93:22 11-21
Ақ жағы өз отауларында жатқан 10 құмалақтан комбинация жасап, тағы 6 құмалақ алады да 86-76 есебімен ұтысқа ие болды.
Егер 1. ... 83-1Х
2. 81-93 29-1Х
3. 69:53Х 94-33
4. 21-34 т. с. с.
Ұтыс 84-78 есебімен ақ жағында.
Егер 2. ... 66-21
3. 81-93 29-1Х
4. 610:63Х 94-33
5. 22-34 т. с. с.
Ұтыс 90-72 есебімен ақ жағында.
4 – этюд-диаграмма
Ақ жағы: Қара жағы:
1. 63-84! 42-51
2. 61-75! 51-61
3. 93-21! 61-71
4. 84:22 12-21
5. 75:22 71-81
6. 71-83 21-12
7. 93:22 12-21
8. 83:12
Ұтыс 83-79 есебімен ақ жағынжа.
Егерде 1. 63-84! 42-51
2. 61-75 51-61
3. 93-21 21-31
4. 84:21!! 22-32
5. 92:13Х
9 8 7 6 5 4 3 2 1
1 2 3 4 5 6 7 8 9
5 – этюд-диаграмма. Жүріс және ұтыс ақ жағынан.
9 8 7 6 5 4 3 2 1
1 2 3 4 5 6 7 8 9
6 – этюд-диаграмма. Жүріс және ұтыс ақ жағынан.
9 8 7 6 5 4 3 2 1
|
|
|
2
|
3
|
Х
|
|
2
|
|
|
68
|
Х
|
|
|
|
5
|
4
|
1
|
2
|
1
|
74
|
1 2 3 4 5 6 7 8 9
7 – этюд-диаграмма. Жүріс ақ жағынан. Тең ойын.
9 8 7 6 5 4 3 2 1
2
|
2
|
Х
|
4
|
4
|
3
|
2
|
|
|
|
61
|
|
4
|
3
|
2
|
1
|
Х
|
|
|
|
74
|
1 2 3 4 5 6 7 8 9
8 – этюд-диаграмма. Жүріс ақ жағынан. Тең ойын.
5 – этюд-диаграмма.
Ақ жағы: Қара жағы:
1. 73-93 22-38
2. 93:22 71-81
3. 84-21!! 11-22
4. 81-93 22-39
5. 93:22 12-21
6. 91:12
Егерде 2. ... 11-21
3. 84:12 11-21
4. 81-93 11-21
5. 71-81 71-81
6. 81-94 39-21
7. 94:12
Ұтыс 82-80 есебімен ақ жағында.
Егер 5. ... 39-22
6. 21-31 71-82
7. 11-21 93:22
8. 11-21 т. с. с.
Ақ жағы тақта үстінде қалған 6 құмалақтан тағы 2 құмалақ алып, ұтысқа 82-80 есебімен ие болды.
6 – этюд-диаграмма
Ақ жағы: Қара жағы:
1. 46-93! 51-61
2. 93-21 21-31
3. 84-21!! 12-22
Егерде 3. ... 21-32
4. 92:13Х 42-51
5. 66-21 32-42
4. 66:23Х 42-51
Ұтыс 82-80 есебімен ақ жағында болар еді.
5. 93-2Х 13-32
6. 91:12
Ұтыс 83-79 есебімен ақ жағында.
7 – этюд-диаграмма
Ақ жағы: Қара жағы:
1. 55-92 22-31 Егерде: 8. 84-21 91-1Х
2. 51-66 21-32 9. 91-13 13-34
3. 92-11 11-21 10. 74:12 71-81
4. 66:12 62-71 11. 82-92 81-91
5. 92:12 53-72 12. 71-82 91-1Х
6. 61-74 72-81 13. 92-11 11-23
7. 91-11 81-94 14. 82-92 23-4Х
8. 74:12 91-81 15. 82-93 24-35
9. 71-86 71-81
10. 86-4Х 11-22
Тең ойын.
8 – этюд-диаграмма.
Ақ жағы: Қара жағы:
1. 42-52! 91-11 Егерде 5. 71-81! 91-11
2. 33-53 (11-25?) 91:12 6. 11-25!! 64-92
3. 53-71 82-91 7. 25-6Х 82-93
4. 42-52 81-92 8. 53-71 (21-33?) 93:12
9. 11-21 64-71
5. 24-53! 64-93 10. 42-52 т. с. с.
6. 53-72 (21-33?) 93:12
7. 11-21 54-82
8. 42-52! т. с. с.
Екі жағы да отауларында жатқан құмалақтарын 9-отауға жинауға мәжбүр.
Тең ойын.
Достарыңызбен бөлісу: |