Тақырыбы: «Отбасылық салт-дәстүр» Мақсаты

ұлғайту. Ата-аналардың өз ұлттық салт дәстүріне деген

сүйіспеншілігін арттыру.

Ата-аналарға қазақтың көне сөздері және ырым, тыйым

сөздері жайында мағлұмат беру.

Ата-аналардың бір-біріне деген көз қарасын кеңейту.

гүлдер, сыйлықтар т.б., билеттер дайындау,

хабарлама жасау.

Әдіс-тәсілдер: сұрақ-жауап, ойын.

Ұйымдастыру барысы

Жүргізуші:

Армысыздар, ардақты ата-аналар, құрметті қонақтар, қымбатты балабақша қызметкерлері, балалар! Бәріміздің асыға күткен Наурыз тойымыз да келіп жетті. Тойларыңыз құтты болсын! Наурыз – «жаңа күн» деген сөз. Бұл күн – біздің ата – бабаларымыз, арғы тегіміз мыңдаған жылдардан бері тойлап келе жатқан жыл басы мерекесі. Наурыз тойымыз құтты болсын! Ұлыстың ұлы күні деп аталған Наурызда, денсаулықтарыңыз мықты, тілектеріңіз қабыл болсын! Наурыз айы – Шығыс күн есебі бойынша жылдың алғашқы айы. Бұл айда жылдың алғашқы айы есебінде күн мен түн теңеледі, сол себептен Наурыз жыл басы болып саналады. Биылғы жылы Наурыз мерекесін өзгеше түрде өткізгелі отырмыз.

"Наурыз келсе, құт келгені, халайық!"

Бар асылын халықтың

Құйған сана ойына

Туған тілім өркенде

Баса берші күшті, көркемде

деп өзіміздің тілімізді, салт-дәстүрімізді зор ілтипатпен бағалап, ұмытылып бара жатқан дәстүрімізді жаңартып, білмегенімізді білейік.

Бірінші кезең: Сәлем беріп, отбасын таныстыру

Екінші кезең: Білгенге маржан

Үшінші кезең: Сиқырлы дорба

Төртінші кезең: Өнерлі саусақтар

Бесінші кезең: Сөздің мағынасын тап

Алтыншы кезең: Өнерлі өрге жүзер
Өнерпаздар өнерін салыстырып,
Бәйге үшін терлетер шабыстырып.
Әділдікті қолдайтын баға беріп,
Жіберейік қазыларды таныстырап. (музыка)

1. Р.О.Бектыбаева - мектеп директоры

2. Л.Н.Алимбаева – тәрбие ісінің меңгерушісі.

3. Б.Ж.Жұмықбаева – Бастауыш сынып мұғалімі.
Ата-бабамыз айтқандай «Алты жыл аш болсаң да, атаңнын салтын ұмытпа дегендей бүгінгі « Отбасылық салт-дәстүр» - атты сайысымызды бастаймыз. (Музыка)

Бірінші сайыс – «Сәлем беріп, отбасын таныстыру»

Балаға отбасында қазақ халқының салт дәстүрін қалай дәріптейтініне тоқталу.

2. «Қызғалдақ» ортаңғы тобынан Женисовтар отбасы

3. «Айгөлек» ІІ кіші тобынан Алемхановтар отбасы

4. «Еркетай» І кіші тобынан Құспековтер отбасы

Әділқазылар бағаларын шығарғанша, сіздерге «Айгөлек» ІІ кіші тобының «Наурыз тойы» әнін тарту етеміз. Ән: «Наурыз тойы»

Алдын ала дайындалған үш-төрт конвертке мақалдың бір қатары ғана жазылады:

1. 
   «Би болмасаң да...»,
   
2. 
   «Алтау ала болса ..., Төртеу түгел болса....»,
   
3. 
   «Дүниесіз қыз болса да...»,
   
4. 
   «Айдағаны бес ешкі...», т.б. жалғасын табу керек.
   

1. 
   «Би болмасаң да, би түсетін үй бол»,
   
2. 
   «Алтау ала болса, ауыздағы кетеді, Төртеу түгел болса, төбедегі келеді»,
   
3. 
   «Дүниесіз қыз болса да, кәдесіз қыз болмайды»,
   
4. 
   «Айдағаны бес ешкі, ысқырығы жер жарады».
   

Сайыскерлеріміз дайын болғанша «Айгөлек» тобының бүлдіршіндерінің Наурыз мерекесіне дайындап келген тақпақтарына кезегімізді берейік.

1. Киіз үй жабдықтарын атаңыз. Осы жалпы үйге байланысты ырым-тыйым айтыңыз.

2. Бесіктін қасиеті, оны неден тұратыны атау. Баланы бесікке салу дәстүрін көрсету. Осыған байланысты ырым-тыйым сөздер.

3. Қазақтың ұлттық киімдерін атау. Мақал-мәтелдер киімдерге байланысты.

4. Зергерлік бұйымдарды атау. Қол өнеріне байланысты мақал-мәтелдер. Қазылар алқасы сайысты бағалағанша қыздардың орындауында «Аққу» биі орындалады.

Жүргізуші:

Сайыскерлеріміз асықпай сұрақтарына дайындалғанша «Қызғалдақ» ортаңғы тобының «Наурыз келді жаңа жыл» ән шашуын қабыл алыңыздар.

Таза мінсіз асыл тас,

Су түбінде жатады.

Таза мінсіз асыл сөз,

Ой түбінде жатады.

Жел жалқытса шығады,

Ой түбінде жатқан тас

Шер толқытса шығады - дей келе, бірінші сайыскерлеріміз мектепалды

1. Көгентүн – туыс, ілілік, жұрағат адамдардың қазаққа келгенде, оның баласына ескерткіш ретінде, сый ретінде берілетін мал, қозы т.б. Бұл бала үшін сый, қуаныш болса, ата-аналар ушін құрметтеудің белгісі.

2. Байлау – «Бері кел, бала мынаны!» соғып алған анды, олжаны, тауып алған затты әр адам жанындағы кісілерге сыйға тарту. Мұны «байлау» дейді.

3. Қарғыбау – қыз сұрап құда түсуге кеоген адам көздеген жеріне алдымен «жаушы», яғни құдалық жолын сөйлеуші беделді адамды жібереді. Екі жақ келіскен жағдайда алдағы той, қалың мал мөлшері анықталады. Жаушы қыз әкесіне «Қарғыбау» ұсынады.

4. Жасау – ұзатылған қызға берілетін дүние мүлік «жасау» деп аталады. Жасауды – қыздың еншісі демеде болады. Халық өыздың жасауына аса зор көніл бөліп, «жасауды алты жастан жинасаң асады, жеті жастан жинасаң жетеді» деген екен.

Сайыс арасында «Қызғалдақ» ортаңғы топ балаларының тақпақтары орындалады.

Сайысымыздың соңғы алтыншы кезеңі: «Өнерлі өрге жүзер»-деп аталады.

Кедеймін деп қысылма,
Өнерің болса қолыңда.
Өнерлінің ырысы
Жарқырап жатыр жолында.
Сайыста ән салайық, би билейік,
Өнермен өрге басып кідірмейік.
(Әр жұп өз өнерлерін көрсетеді.)
Жүргізуші:

Міне, сайысымыздың соңына да жеттік. Әділқазылар сайыстың қорытындысын шығарғанша мектепалды даярлық тобының «Қош, келдің төрлет Наурызым» ән шашуын қабыл алыңыздар.

Даярлық тобының Наурыз мерекесіне дайындаған тақпақтарын тыңдайық.

Тақпақтар.

Жүргізуші: (ақырын күй орындалып тұрады)

Халқымыздың мифологиялық түсінігі бойынша 21 наурыз түні даланы Қыдыр аралайды екен. Сол себепті осы түн «Қыдыр түні» деп аталады . Қыдыр мұсылман елінде ел аралап жүрген адам бейнелі «әулие», адамға «қамқоршы», «дәулет» беруші. Діни наным бойынша әр бір нәрсенің иесі болады-мыс. Мысалы: «құт», «дәулет», «ырыс». Олар түрлі құс, адам, жәндік бейнесінде ел кезіп жүреді-міс. Солардың бірі Қыдыр . Ендеше, бүгінгі Наурыз мерекесіне біздің шаңырағымызға да Қыдыр келіп, бақ дарытпақ. Қыдыр атаны қарсы алайық.

(Музыка ойнап Қыдыр ата кіреді)

Қыдыр ата ортамызға келіп тұр, бізге ақ батасын, ақ тілегін берейін деп
Сәлем беріп, алақанымызды жайып алайық, атамыздың Ақ батасын алайық.
Қыдыр ата:

Амансыңдар ма, балаларым-шырақтарым және қонақтар! Наурыз мерекесі құтты болсын! Келіп қалдым өздеріңе қонақ боп, әр шаңыраққа «құт», «дәулет», «ырыс» боп, қонайын деп. Қолымызды жайайық, менен бата алып бақ, дәулетті болыңдар.

Қазылар алқасы сайысты қорытындылағанша, ойын «Мақтау» («Комплимент»).

Сіздердің белсенділіктеріңіз арта берсін деп, отбасыларыңызға, амандық, дендеріңізге саулық тілейміз!

Қазылар алқасының төрайымы балабақша меңгерушісі А.Р.Елтайқызына сөз береміз.

Өнегелі отбасы, шебер отбасы, өнерлі отбасы, білімді отбасы денгейі бойынша сыйлықтармен марапаттайды.

1. Ермахандар отбасы;

2. Қалдарбековтар отбасы;

3. Хангожиндер отбасы;

4. Сәкім отбасы;

5. Абрахмановтар отбасы;

6. Хасеновтар отбасы.

Жүргізуші : Бар асылын халықтың

Құйған сана ойыңа

Тұған тілім өркенде

Қалаберші күшті көркемде.

«Тәрбие басы отбасынан басталады» деген, бүгінгі «Отбасылық салт-дәстүр» атты сайысымызды бастайық.

Жүргізуші : Енді, осы сайыскерлерге сараптап, әділ бағасын беретін, әділ қазылар алқасын сайлап алайық.

1. Балабақша меңгерушісі – Абдрахманова Рәйзә Елтайқызы

2. Әдіскеріміз – Жібек Ғизатқызы

3. Психолог маманы – Ақжарқын Бәделқызы

Сіздерге осы сайыстың бағдарламасымен таныстырып өтейін.

1. 
   Таныстыру
   
2. 
   Балаларға сұрақтар
   
3. 
   Ата-аналарға сұрақтар
   
4. 
   Өз өнерлерін көрсету
   
5. 
   Мақал-мәтелдер
   
6. 
   Шеберхана
   
7. 
   Жұмбақтар
   
8. 
   Ойын
   

1. 
   Жыл мезгілдерін ата?
   
2. 
   Қандай үй жануарларын білесіндер?
   
3. 
   Бір жылда неше ай бар, атап бер?
   
4. 
   Қандай ұлттық ойындарды білесін?
   
5. 
   Алдымызда қандай мерекелер келе жатыр?
   
6. 
   Тыйым сөздер?
   

1. 
   Жеті қазынаны ата?
   
2. 
   Жеті атаны ата?
   

1. 
   Киіз үйдін түрлері?
   
2. 
   Ұлттық музыкалық аспаптрады атаңыз?
   

1. 
   Қазақтың ұлттық киімдерін атаңыз?
   
2. 
   Зергерлік бұйымдар?
   

1. 
   Бесік қандай бөліктерден тұратынын атаңыз?
   
2. 
   Қазақша жыл аттарын санау.
   

1. 
   Наурыз көже қкалай жасалады?
   
2. 
   Мұсылманның бес парызын атаңыз?
   

1. 
   Өнер он іспен тең
   

2. 
   Ақылдан асқан байлық жоқ
   

Еңбек етсен ерінбей

Тояды қарнын тіленбей.

3. 
   Әзілін жарасса атаңмен ойна.
   
4. 
   Сөз тапқанға, қолға жоқ.
   
5. 
   Сәбидін тілегі қабыл,
   

6. 
   Ұлт қасиеті – тілінде, Құс қасиеті – қанатында.
   
7. 
   Атадан ұл туса игі,
   

Сіздерді күтіп отыр, сонша қауым.

Би билеп, ән салып бер енді. – демекші, ендігі кезекті өнерге береміз. (Әр бір отбасы өз өнерлерін көрсетеді).

Алтыншы сайыс: Шеберхана

Жүргізуші: Әркімге керек қол өнер,

Он саусағынан он өнер.

Түгел болар дүниең,

Біліп алсаң оны егер.

Келесі кезекті қол өнерге береміз (7 минутта әр түрлі заттар жасау).

Жетінші сайыс: Жұмбақ сайысы.

Жүргізуші: Ойнайықта, ойлайық қандай жұмбақ болсада шешпей оны қоймайық.

1. 
   Еріксе, құйрығымен ойнайды,
   

2. 
   Қаймықпайды күшті аңнан,
   

3. 
   Бір көрсе өзі білік, іші қуыс,
   

Көзі бар жарқыраған төбесінде,

Жайса үлкен, жинағанда бәрақ уыс. (Киіз үй)

4. 
   Қолы бар, саусағы жоқ,
   

5. 
   Әжем уыстап сығып кептірген,
   

Кім бар жеп көрген? (Құрт)

6. 
   Ұшады қанастыз, зырлайды аяқсыз. (Зымыран)
   
7. 
   Жазу жазып жалықпаған,
   

8. 
   Жазу үшін соған, қажет қағаз. (Қалам)
   
9. 
   Бір нәрсе өзі жансыз, іші талпақ,
   

Бір мұрны, бір ауызы бар, бәр қалпағы,

Өзінің аяғы жоқ табаны жалпақ. (Шәйнек)

10. 
    Иір-иір денесі,
    

Ащы шөптер тамағы,

Шөлге шыдап бағады. (Түйе)
Жүргізуші: Енді әділ-қазылар сіздердің ұпайларыңызды, есептеп, санағанша біз сіздермен ойын ойнайық.

Ойын: «Жыланның құйрығын басып кетпе».

Жүргізуші: «Тоқсан сөздің тобықтай түйіні бар»- демекші, сөз кезегін әділ-қазылар алқасына береміз.

Өнерлі отбасы, өнегелі отбасы. Шебер отбасы, білімді отбасы деңгейі бойынша сыйлықтармен марапатталады.