Тақырыбы:Сальмонеллез.Тырысқақ
Сальмонеллез-сальмонелла бактерияларымен қоздырылатын,
фекальды-оральды механизммен берілетін, жиі
гастроинтестинальды, сирек жайылмалы түрлерінде өтетін
жедел антропозоонозды ауру.
Қоздырғышы грам(-),
аэробты, спора түзбейтін,
Salmonella тобына,
Enterobacteriacae
тұқымдастығына жататын
бактериялар.
Инфекция көзі:ауылшаруа-
шылық жануарлар мен
құстар, сальмонеллезбен
ауыратын науқастар немесе
бактериотасмалдаушылар
Берілу механизмі: фекальды-
оральды.
Жұғу жолдары:алиментарлы,
Су, тұрмыстық-контактілі
Сальмонеллез
Клиникалық көріністері
І. Гастроинтестинальды түрі:
- Гастриттік вариант
- Гастроэнтериттік вариант
- Гастроэнтероколиттік вариант
ІІ. Жайылмалы түрі:
- Сүзек тәрізді вариант
- Септикопиемиялық вариант
ІІІ. Бактериотасымалдаушылық
- Жедел
- Созылмалы
- Транзиторлы
Инкубациялық кезең 2-6 сағаттан 2-3 күнге дейін
созылады.
Гастриттік вариант:
- Жүректің айнуы, құсу
- Эпигастрий аймағындағы ауру сезімі
- Дәреттің жиелігі 5 реттен аспайды, нәжістің сипаты ботқа тәрізді
Гастроэнтериттік вариант:
- Іштің кіндік аймағында, илеоцекальды аймағында ауру сезімі
- Нәжіс сұйық, көп мөлшерде, нашар иісті, сары және жасыл түсті.
Гастроэнтероколиттік варианты сирек кездесетін сальмонеллездің атипті варианты.
- Клиникалық-эпидемиологиялық мәліметтер
- Бактериологиялық және серологиялық әдістер
- Науқастарлың нәжісі, құсық, асқазанның шайынды суы, зәр, қан күмәнді азық-түліктер бактериологиялық зерттеледі.
Диагностикасы
Емі
- Асқазанды жуу
- Сусыздану кезінде оральды регидратациялық ертінділер енгізу
- Дезинтоксикациялық терапия
- Антибактериальды терапия қарсы көрсетілген.
Тырысқақ (холера)-vibrio cholera бактерияларымен қоздыры-
латын,фекальды-оральды механизмен берілетін, көп мөлшерлі
сулы диареяның, құсудың әсерінен дамитын дегидратация
және деминерализациямен сиппат/н жедел карантинді
конвенциялық жұқпалы ауру.
Тырысқақ антропонозды
инфекциялар тобына жатады
Vibrio cholera екі биоварлары
Классикалық және Эль-Тор
Инфекция көзі: ауру адам
және вибриотасымалдаушы
Берілу механизмі: фекальды-
оральды.
Жұғу жолдары:тағам арқылы,
Су, тұрмыстық-контактілі
Тырысқақ
Аурудың таралуы бойынша екі вариантын ажыратады:
- Эпидемиялық тырысқақ
- Штаммның құрамында холероген бар
- Аурудың көзі-адам
- Ағымы- гиповолемиялық
- Спорадиялық тырысқақ
- Штаммның құрамында холероген жоқ
- Аурудың көзі-су биоценозы
- Ағымы- нормоволемиялық, жеңіл
Масымдылығы жаз-күз айлары.
Клиникасы
Инкубациялық кезеңі 4-5 күн(карантин осы күндері)
- Көбінесе түнгі мезгілде, сұйық іш өтумен, құрсақ қуысында дискомфорт
- Нәжісі сулы, лайлы-ақ түсті күріш қайнатпасы тәрізді
- Құсу диареядан 12-24 сағ кейін басталады
- Іші ауыру сезімсіз
Тырысқақ 5 вариантта өтеді:
- Гиповолемиялық экзотоксикалық түрі
- Аралас эндо-экзотоксикалық түрі
- Нормоволемиялық эндотоксикалық түрі
- Нормоволемиялық атоксикалық түрі
- Субклиникалық түрі
Сусызданудың дәрежесін анықтау үшін В.И.Покровскийдің жіктелуі бойынша:
- Науқастың дене салмағының дефициті 1-3%
- Науқастың дене салмағының дефициті 4-6%
- Науқастың дене салмағының дефициті 7-9%
- Науқастың дене салмағының дефициті 10% немесе одан жоғары
Асқынулары:
- Дегидратациялық шок
- Екіншілік микрофлораның қосылуы
- Классикалық зерттеу-бактериологиялық
- Экспресс әдістері-иммунофлюресценттік, ИФА
- Серологиялық әдістері: вибрицидті және антитоксикалық антиденелерді антиденелерді анықтау
Диагностикасы
Емі
Бірінші орында патогенетикалық терапия: жоғалған сұйықтық орнын толтыру-регидратация. Регидратация 2 кезеңді жүргізіледі
- Біріншілік регидратация
- Компенсаторлы регидратация
Этиотропты ем. Емдеу курсы 5 күн.
- Тамыр ішіне 1-3 күн (цефтриаксон, цефтизоксим, цефалотин, амикацин, доксициклин)
- Бұлшық ет ішіне 1-2 күн (сизомицин, мономицин)
- Ауыз арқылы-атоксикалық вариантта -3 күн, токсикалық вариантта 5 күн (ципрофлоксацин, доксициклин,левомицетин)
Достарыңызбен бөлісу: |