Тақырыбы: Ұшқыр ой мен шешен тіл Мақсаты

• 
  топпен қарым-қатынас арқылы бір шешімге келе алуға, өз ойын ортаға салуға және ұйымшылдықты нығайтуға тәрбиелеу;
  
• 
  математикалық тапсырмалар мен логикалық тапсырмалардың ерекшеліктерін бағдарлап,
  

топтық есептер парағы, Төле би портреті, сыйлықтар.

1. 
   Ұйымдастыру кезеңі.
   

• 
  Топпен шешім таба білу;
  
• 
  Жауабымызды толық әрі дұрыс шешендікпен дәлелдеу;
  
• 
  Шапшаң ойлап, тез жауап беру;
  
• 
  Түрлі тапсырмаларды түсініп, ереже бойынша орындау;
  
• 
  Логикалық тапсырманы тереңнен ойлау;
  
• 
  Барлық есептердің орындалуын есімізде сақтап қалу;
  
• 
  Бір-бірімізге сыйластықпен қарау;
  
• 
  Топтың ұйымшылдығын көрсету;
  
• 
  Бәріміз де қатысуға тырысу.
  

Жүйріктің бағы жанар ма?

Білім мен өнер жарысып,

Тәрбие, тәлім табар мән.

Бұл бәйге ойдың бәйгесі

Кім жүйрік ойға, сол алда,-дегендей, бүгінгі интеллектуалды ойынымыз сайыс түрінде өтеді. Осы уақытқа дейін алған білімдеріңді көрсетіп, ортаға салыңдар.

Ойынға 3 топ қатысады. Ойын 7 айналымнан тұрады.

Ойын ережесімен таныстыру.

Сайысты қай топ бастайтынын анықтау үшін мынадай жұмбақ шешуге тура келеді.

«Оңынан оқысаң да, солынан оқысаң да сол сан шығады. Ол қандай сан?» (қырық)

Қырық санын халқымыз

Бақ дәулетке балаған

Талай дәстүр салтымыз

Осы атаумен тараған.

Шығарамыз қырқынан

Сәбиді де той жасап,

Ұлттық әдеп –ғұрпында

Ұлылық бар ойласақ.

өрнектерді тексеріп, қатесін шығару. Оны дұрыс дәлелдеп беру.

1-топ:

450:9+800-50= 700 (800)

900-600:3:1=70 (700)

2 топ

81: ( 24-15)*8=70 (72)

3 топ

(680-30-150) :100= 6 (5)

Әр топқа қазақ тілі пәнінен сұрақтар қойылады. Тез, жылдам, нақты жауап беру керек. Әр топта 6 оқушы 1 сұраққа жауап береді.

1. 
   Сөздің әрі қарай бөлінбейтін, мағыналы бөлігі. (түбір)
   
2. 
   Жалқы есімдер қалай жазылады? Неге? (бас әріппен)
   
3. 
   Сын есімнің сұрақтары. (қандай? қай?)
   
4. 
   «Бесінші» сөзі қандай сұраққа жауап береді? (нешінші?)
   
5. 
   Әдемі сөзіне жуық мәндес сөзді ата. (сұлу, көркем)
   
6. 
   Сұраулы сөйлемнің соңына қандай тыныс белгісі қойылады? (сұрақ белгісі)
   

1. 
   Дауысты дыбыстар неше топқа бөлінеді? (2: жуан, жіңішке)
   
2. 
   Заттың қимылын, іс-әрекетін білдіретін сөз табы қалай аталады? (етістік)
   
3. 
   Сөздің мағынасын өзгертетін қосымша қалай аталады? (жұрнақ)
   
4. 
   Батыр сөзіне жуық мәндес сөзді ата. (ер, қаһарман)
   
5. 
   Жалпы есімдер қалай жазылады? (кіші әріппен)
   
6. 
   Хабарлы сөйлемнің соңына қандай тыныс белгісі қойылады? (нүкте)
   

1. 
   Дауыссыз дыбыстар нешеге бөлінеді? (3: қатаң, ұяң, үнді)
   
2. 
   Сөз бен сөзді байланыстыратын қосымша қалай аталады? (жалғау)
   
3. 
   Кейде дауысты, кейде дауыссыз болатын дыбыс. ( у )
   
4. 
   Зат есім дегеніміз не? (заттың атын білдіреді)
   
5. 
   Сан есімнің сұрақтары. (қанша? неше? нешінші?)
   
6. 
   Аласа сөзіне қарсы мәндес сөзді ата. (биік)
   

Бұл айналымда жұмбақ жасырамын, сендер жұмбақтың шешуін 2 тілде (қазақша, орысша) айтуларың керек. Әр топ кезекпен 1 жұмбақты оқып, шешуін айтады.

Бірақ сурет салады көп. (аяз – мороз)

Бір үйден көрдім,

Қырық екі дос-жаран. (әріп – буква).

4. Жұқа тақтай бөлшегі,

Бұл кезеңде ұлы ақын-жазушыларымыздың шығармаларынан үзінділер беріледі. Әр топқа 2 шығармадан үзінді (өлең, әңгіме) беріледі. Үзіндіні оқып, шығарманың атын және авторын табу. (Әр топқа тапсырманы беремін, дайындалуға уақыт беріледі)

1. Кей адам әдет қылған киікті атып,

Мүйізін пайда қылып шетке сатып.

Сандалған бір киікке ұшырастым,

Бір жылы бетпақ шөлде келе жатып.

1. 
   Ақ киімді, денелі, ақ сақалды,
   

Үсті-басы ақ қырау, түсі суық,

Басқан жері сықырлап келіп қалды.

(«Қыс». А.Құнанбаев)
2.Алты айғы қыс тартқаны – аштықтың азабы.Бар сенетіні – күйеуі Мақтым. Ол ел қыдырып, тілек тілейді. Ерте кетіп, кеш келеді. Бірақ оның да табатыны жоқ...

(«Күлпаш». Б.Майлин)
1. Өнер, білім бар жұрттар,

Тастан сарай салғызды.

Айшылық алыс жерлерден,

Көзіңді ашып-жұмғанша

Жылдам хабар алғызды.

(«Өнер, білім бар жұрттар». Ы.Алтынсарин)
2. Міне, қызық. Апасының да жүзі жылып, мейірлене қарайды. Мұхтар қуанып кетті.

- Киіміңді тазалармыз. Ең әуелі күшікті жуындырып, сүт берелік, жылынсын.

Біле беру емес пе тілегі елдің.

Белден ассаң, алдыңда бел көрінсе,

Қызыққаннан келмей ме жүре бергің.

Сондықтан да келеді біле бергім

Білімдіні сүйерін білім елдің,- дей отырып,

Бұл айналымда бірнеше тұрақты сөз тіркестері беріледі. Бұл сөздермен біз ана тілі пәнінен шығармаларды оқығанда танысқанбыз. Әр топқа 3 сөз тіркесі беріледі. Ойланып, мағынасын айтуларың керек. (Слайдпен көрсетіп, оқытып, жауабын тыңдау)

(Топ ойыншылары қима қағаздағы сөздерді алып, қимылмен немесе жуық сөздермен түсіндіреді.)

Ат Киіз үй Жол
Кітап Сандық Сәби
Той Жұлдыз Телефон
Жалау Қалам Көгершін
Балмұздақ Мектеп Хат

VII «Тапқыр топ» Постермен жұмыс

(Әр топ берілген «қазақстандықтар» сөзіне бірнеше сөздер құрайды.)

(қазақ, ас, тақ, тас, тандыр, қазы, тары, арық, ар, ата, қаз, ара, нар, атан, тана, асық, ық,ыс, сатқын,Қазақстан, тарақ, сандық, сан, қатар, қақ, ат, қасық,ана,зат,атыз, стақан)
Қорытынды: Сонымен біздің ойынымыз да өз шегіне жетті.

Осымен осы ойынды тамамдасақ,

Бұл жарысты өткізер ме ек жаман болсақ.

Үйрендік білмегенді осы жолы,

Тағы да үйренеміз аман болсақ.
Марапаттау

Жеңістер мен жеңілістен тұратын,

Өмір күрес, жеткізе ме мұратын?

«Жеңбедім, жеңілдім» деп ренжіме,

Қатысуда бір жеңіс, жан болсаң екен ұғатын.

Сараптама
3 сыныптар арасында «Ұшқыр ой мен шешен тіл» атты интеллектуалды жарыс сабақ өткізілді. Әр сыныптан алты оқушыдан қатысты. Әр топтың өз аты мен ұраны болды. Ойын жеті кезеңнен құрылған.

Мақсаты:

- оқушылардың ойлау қабілеттерін, тапқырлықтары мен шапшаңдықтарын , танымдық белсенділіктерін арттыра отырып, өз ойларын еркін де шешен сөзбен дәлелдеуге үйрету, пәнге деген қызығушылықтарын арттыру.