Сілекейбездері қызметі бұзылуы Сілекей бездері секрециялық (сілекей шығару) және инкрециялық қызметтер атқарады. Сілекей тағам жібітіп, тамақ түйіні құрылуға мүмкіндік жасайды және көмірсу заттарын ыдыратады. Ас қорыту қызметінен басқа сілекей тістер мен ауыз қуысы шырышты қабығын шаяды және қорғау мен қоректендіруге әсер ететін маңызды рөл атқарады. Сілекейдің ферменттері (калликреин, саливаин) ауыз қуысы шырышты қабығының, сілекей бездері ткәндеріне микроциркуляциялық қан айналымды реттейді.
Гиперсаливация (тәулігіне 15 л дейін) ауыз қуысы шырышты қабығының қабынуында
(стоматит, гингивит) байқалады. Сілекей шығуы көбеюі пульпит, периодонтит кездерінде, байқалады. Гиперсаливация асқорыту мүшелерінің ауруларында, құсуда, жүкті әйелдердің токсикоздарында және әсерінен болуы мүмкін.
Сілекей шығуы төмендеуі (гипосаливация) инфекциялар мен дене қызу процестерінде, сусыздануда, парасимпатикалық жүйкелердің әсерін тежейтін дәрілердің әсерінен (атропин), сілекей бездеріндегі қабыну процестерінде Сілекей және көз жасы бездерінің ауыр жүйелі бүлінулерінде (Шегрен синдромы) болады. Бұл кезде ауыз шырышты қабығы кебуі (ксеростомия), көздер мен жоғарғы тыныс жолдарының құрғақтануы байқалады. Гипосаливация шайнау мен жұтынуды қиындата, ауыз қуысы шырышты қабықтарында қабыну процестері пайда болуына және сілекей бездеріне инфекциялардың өтуіне, сонымен қатар тістерде кариестің дамуына мәжбүр етеді. Гипосаливация кезінде асқазанның сөлі азаяды, тілде эпителий клеткаларынан тұратын дақтар пайда болады. Олар микроорганизмдер дамуына қолайлы жағдай жасайды.