Қауіптілігі ауру эпидемия түрінде жиі кездесуінде және еңбекке қабілеттілікті төмендетіп, ерте мүгедектікке, өлімге әкеп соқтыруында АГ жүрек, мый, бүйрек тамырларын зақымдайды және басқада күрделі асқынулармен ұласады Артерия декомпрессиясы кезінде естілетін дыбыстардың динамикасы бар:
1-і фазасы – тондардың пайда болуы
2-і фазасы – тондардың шумен алмасуы
З-і фазасы – шудың қайта айқын
тондармен алмасуы
4-і фазасы – тондардың әлсіреуі
5-і фазасы – дыбыстардың естілмеуі
Артериальды ҚҚ түрлері:
Систолалық АҚҚ – сол қарынша систоласы кезіндегі ҚҚ деңгейі
Диастолалық АҚҚ – сол қарынша диастоласы кезіндегі ҚҚ деңгейі
Пульстік АҚҚ – қысымдар айырмасы
Терминдер:
Гипертония, нормотония, гипотония АГ негізінен артериолдар түйілуінен. Ең қиыны қалыпты қан қысымы мөлшері деген ұғым. Себебі ҚҚ көптеген жайларға тәуелді интегральды көрсеткіш. АҚҚ деңгейі науқастың: Жынысына, жасына, физикалық жүктеме және эмоциональды жағдайына, қоршаған орта температурасына, барометрлік қысым мөлшеріне байланысты ҚҚ деңгейі адам ұйқтап жатқанда, белсенді кезінде, тіпті дене қалпы өзгеруіне, ҚҚ өлшеу әдісіне және жағдайына байланысты «Кездейсоқ АГ», «офистік АГ» дегендер бар Дүние жүзілік денсаулық сақтау ұйымы эксперттері және халықаралық гипертония қоғамы ұсынған АГ жіктеуі (1999): Оптимальді (ең тиімді) АҚҚ: с.б.б.: САҚҚ < 120 мм ДАҚҚ < 80 мм Қалыпты АҚҚ: САҚҚ < 130 мм ДАҚҚ < 85 мм Жоғарлаған қалыпты САҚҚ 130-139 және ДАҚҚ 85-89 мм Гипертония: с.б.б. САҚҚ > 140 ДАҚҚ > 90 мм Гипертония с.б.б.: САҚҚ >140; ДАҚҚ >90 мм - 1 дәрежелі АГ с.б.б. САҚҚ 140-159; ДАҚҚ 90-99мм шекаралық АГ с.б.б. 140-149; 90-94 мм - 2 дәрежелі САҚҚ 160-179; ДАҚҚ 100-109 мм - 3 дәрежелі САҚҚ >180; ДАҚҚ >110 мм ИСАГ (жеке дара САГ) с.б.б. САҚҚ >140; ДАҚҚ <90 мм шекаралық АГ с.б.б.140-149 ; <90 мм Аталғаннан басқа (Кеңес Одағы кардиологтары пікірінше) ГА-ның 1-2-3-і сатылары бар 1911 жылы белгілі клиницист Е. Франк әлемге «эссенциальды гипертония» атауын ұсынды. Эссенциальды дегеніміз 1911 жылдан және әлі күнге дейін артериолдар тонусы жоғарлау (гипертония) себебі белгісіз дегенді білдіреді
