Тақырып: Сөйлемнің айтылу мақсатына қарай түрлері. Жоспары

Күрделі баяндауыштың негізгі сөзі келер шақтық есімше болып, одан кейін сұраулық -ма//-ме шылауы мен еді көмекші етістігі тіркесіп те арман мәнді лепті сөйлем жасалады: Па, шіркін мына атқа мінер ме еді! О, шіркін, ең болмаса, біздің қолымызда пышағымыз болар ма еді!

• Күрделі баяндауыштың негізгі сөзі келер шақтық есімше болып, одан кейін сұраулық -ма//-ме шылауы мен еді көмекші етістігі тіркесіп те арман мәнді лепті сөйлем жасалады: Па, шіркін мына атқа мінер ме еді! О, шіркін, ең болмаса, біздің қолымызда пышағымыз болар ма еді!
• 3. Өткенде істеуге тиісті, бірақ істелмен, болмаған іске өкіну ретінде айтылатын да лепті сөйлемдер болады. Ондай сөйлемдердің баяндауыштары көбінесе екі түрлі болып келеді.
• а) Болымсыз тұлғадағы өткен шақтық есімше мен есімше тұлғасындағы көмекші етістік (екен), одан кейін демеулік де тұрады:
• Қап, орылған астықты кеше жиып алмаған екенбіз де! Балаңды кеше жібермеген екенсің де!

Сұрақтар мен тапсырмалар

• 1. Хабарлы сөйлем дегеніміз не?
• 2. Сұраулы сөйлем және оның түрлері қандай?
• 3. Бұйрықты сөйлемдер қалай жасалады?
• 4.Лепті сөйлемдер қалай жасалады?