Түбір өзектерді аспатармен өңдеу әдістері (Step Back, Crown Down, теңестірілген күш әдісі). Түбір өзектерді аспаптармен өңдеудің сапалы белгілері. Эндодонтиялық жүйесі көмегімен түбір өзектерді өңдеу

С.Ж.АСФЕНДИЯРОВ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ МЕДИЦИНА УНИВЕРСИТЕТІ		КАЗАХСКИЙ НАЦИОНАЛЬНЫЙ МЕДИЦИНСКИЙ УНИВЕРСИТЕТ ИМЕНИ С.Д.АСФЕНДИЯРОВА
ТЕРАПИЯЛЫҚ СТОМАТОЛОГИЯНЫҢ ПРОПЕДЕВТИКАСЫ ДӘРІСТЕР ЖИНАҒЫ

Хаттама № 1 «___31___» ___тамыз__________ 2011 ж.

М.ғ.д., проф. _________________Баяхметова А.А.

№ 14 дәріс (1 бөлімі)

1.Тақырыбы: Түбір өзектерді аспатармен өңдеу әдістері (Step Back, Crown Down, теңестірілген күш әдісі). Түбір өзектерді аспаптармен өңдеудің сапалы белгілері. Эндодонтиялық жүйесі көмегімен түбір өзектерді өңдеу. Түбір өзектерді физикалық өңдеу әдістер туралы түсінік.

2.Мақсаты: Түбір өзектерді аспатармен өңдеу әдістерді (Step Back, Crown Down, теңестірілген күш әдісі), эндодонтиялық жүйесі көмегімен түбір өзектерді өңдеуді үйрету, түбір өзектерді физикалық өңдеу әдістер туралы түсінік беру. Түбір өзектерді аспаптармен өңдеудің сапалы белгілерін анықтау.

3. Дәрістің тезистері:

Түбір өзектерді аспаптармен өңдеу әдісінің мақсаты және міндеттері:

• 
  өзекті үлпа немесе ыдыранды тіндерден тазарту;
  
• 
  түбір өзегінің қабырғасынан инфекцияға ұшыраған дентинды алу;
  
• 
  түбір өзекті дәрі-дәрмектермен өңдеу;
  
• 
  түбір өзектің пішіні конус тәрізді болу керек;
  
• 
  түбір өзектің қабырғалары тегіс болу керек;
  
• 
  өз бағытында болу керек;
  
• 
  Апикальды тарылуы болу керек
  

• 
  Step Back,
  
• 
  Crown Down,
  
• 
  Теңестірілген күш әдісі (тепе-тең түсетін күштер әдісі)
  

• 
  Шегініп отыру арқылы (шаг назад).
  
• 
  Түбір өзегі ұшынан өзек аузына қарай эндодонттық аспаптармен тазаланады және кеңейтіледі.
  
• 
  Аспаптардың мөлшері кіші мөлшерден үлкенге қарай біртіндеп өсіп отырады.
  
• 
  Түбір ұшында тірек жасалынады.
  

• 
  түбір өзектің апикальды бөлігін кеңейту.
  
• 
  Түбур ұшында тірек жасалғаннан кейін 25 файл “мастер-файл” деп аталады.
  

• 
  Түбір өзектің ортаңғы бөлігін кеңейту
  
• 
  Файлдың мөлшері өскен сайын - ұзындығы қысқара береді.
  

• 
  Түбір өзек аузы бөлігін кеңейту
  
• 
  Түбір өзектің кеңейтуін бітіру
  
• 
  Гейтс глидден,
  
• 
  ларго
  

Н-файл көмегімен жоғары-төмен бағытта жұмыс істеуге болады

Әр аспаптан кейін түбір өзегін натрий гипохлорид ертіндісімен жуу керек, эндолубриканттарды (құрамында ЭДТА) қолдану керек

Crown Down

• 
  Сауттан төмен қарай (от коронки вниз)
  
• 
  Тіс саутынан түбір өзегі ұшына қарай кеңейту
  
• 
  Ең үлкен аспаптан бастап, ең кіші аспаппен аяқтайды.
  

Түбір өзек ұшында инфекцияға ұшыраған ыдыранды заттар түбір ұшына немесе түбір сыртына шықпайды.

Периодонт қабынуы кезінде қолдануға болады

Өтпейтін, қисық өзектерде көбінесе қолданылады.

• 
  Күштерді теңестіріп өңдеу
  
• 
  1985 жылы Roan ұсынған
  
• 
  Ұштары үшкір емес аспаптарды қолданылады (флексоример, флексофайл, нитифлекс)
  
• 
  Аспаптарды түбір өзек ішіне еңгізгеннен кейін аспап сағат тілі бағытымен 90° бұралады да алға жылжытылады. Шығарарда 120° кері қарай бұралады да өзек ішінен шығарылады.
  

1. 
   Түбір өзек алғашқы номеріне қарағанда 2-3 размерге кеңейтілген (минимум № 25 –ші размерге дейін)
   
2. 
   Түбір өзектің пішіні конус тәріздес болу керек
   
3. 
   Түбір өзек ұшында дурыс қалыптастырылған апикальды тіреу болу керек
   
4. 
   Өзек қабырғасынан алынған үгінділерінің түсі ақ болу керек
   
5. 
   Жуып кептіргеннен кейін турунда немесе қағаз пин таза болу керек
   

Түбір өзектерді дыбыстық және ультрадыбыстық тербеліс беретін аспаптармен өңдеуге болады.

1. 
   Жұмысшы ұзындығын анықтаған соң №15 файлмен кеңейтеді
   
2. 
   Өзекті 30 сек қажетті күш ультрадыбыспен өңдейді, ол үшін ұштықты 2-3 мм тереңдікке жоғары және төмен айналдыра қозғалтады.
   
3. 
   №20, 25 файлдармен кезек өңдеген соң жоғарғы әрекеттерді қайталайды
   
4. 
   Өзектің жоғары 1/3 бөлігін Гейтс глидден аспабымен өңдейді
   
5. 
   30 сек ішінде 25-ші файлмен өңдейді
   
6. 
   Ұсақ аспаптармен өңдеуді айқтау кері қимыл жасау, апикальды тіреу жасау арқылы бітеді.
   
7. 
   Өзекті тазалауды және ирригациялауды Соникпен №20 және№25 файлдармен жүргізу
   
8. 
   Натрий гипохлоридінің ертіндісімен өзекті жуып, қағаз пинмен кептіру.
   

5. Әдебиеттер:

1. 
   Боровский Е.В., Иванов В.С., Банченко Г.В. и др. Терапевтическая стоматология. - М., 2007.
   
2. 
   Зазулевская Л.Я., Бабулова К.К., Зайнелова А.А. Периодонтит. Клиника, диагностика и лечение.- Алматы, 2007.-160 с.
   
3. 
   Мамедова Л.А., Олесова В.Н. Современные технологии эндодонтического лечения.-Н.Новгород, 2002.-54 с.
   

1.Түбір өзектерді аспаптармен өңдеу қандай әдістерді білесіңдер?

2. Түбір өзектерді аспаптармен өңдеудің мақсаты қандай?

3. Түбір өзектерді аспаптармен өңдеудің міндеттері қандай?

4. Step Back әдісінің мәні неде?

5. Crown Down әдісінің мәні неде?

6. Түбір өзегін тепе-тең түсетін күштер әдісінің мәні неде?

7. Түбір өзектерді өңдеу сапасының белгілері қандай?

8. Түбір өзектерді физикалық өңдеу әдістері туралы түсінік беріңдер.

№ 14 дәріс (2 бөлімі)

1. 
   Тақырыбы: Түбір өзектерді химиялық және физико-химиялық өңдеу әдістері. Түбір өзектерді дәрі-дәрмектермен өңдеу. Дәрі-дәрмектердің жүйесі, қойылатын талаптары. Дәрі-дәрмектермен өңдеу шарттары.
   
2. 
   Мақсаты: Түбір өзектерді химиялық, физико-химиялық және дәрі-дәормектермен өңдеу әдістерді үйрету. Дәрі-дәрмектердің жүйесі, қойылатын талаптары, өңдеу шарттары.
   
3. 
   Дәрістің тезистері:
   

• 
  Бейорганикалық тіндерді алып тастау үшін құрамында хелатты заттары бар дәрмектерді қолданылады. Оларға этилендиаминтетрауксус қышқылы (ЭДТА) жатады.
  
• 
  ЭДТА өзек қабырғасындағы дентиннің декальцинация және жұмсаруына, майлы қабатының жоғалып кетуіне әсер етеді. ЭДТА-мен майланған аспап өзекте жеңіл жылжыйды, өзекте сынып қалуының мүмкіндігі аз болады.
  

• 
  Сұйық түрінде: - Largal Ultra (Septodont)
  

• 
  Гель түрінде: - Canal plus (Septodont)
  

• 
  Бірақ, ЭДТА-да микробтарға қарсы қасиеті жоқ және органикалық тіндерді еріте алмайды.
  

• 
  Бақтерицидтік қасиеті
  
• 
  Зиянды әсері болмау керек
  
• 
  Организмді сенсибилизациялау әсері болмау керек
  
• 
  Органикалық заттар әсерінен өзінің қасиетін жоймау керек
  
• 
  Тіске әсер ету қасиетінің жылдам болуы керек және дентин өзектеріне терең сіңіп кетуі керек
  
• 
  Жағымсыз иісі және спецификалық дәмі болмау керек
  
• 
  Ұзақ уақыт сақтау кезінде белсенділігін жоғалтпай, химиялық тұрақтылығын сақтау керек
  

• 
  Құрамында хлор
  
• 
  Сутегінің асқын тотығы
  
• 
  Йодинол
  
• 
  Төрттік аммоний қосындыларының туындылары
  

• 
  5% натрий гипохлориді
  
• 
  2% хлорамин ертіндісі
  
• 
  Жоғарғы бактерицидтік әсері газ тәріздес хлордың бөлінуіне және дентин түтікшелеріне терең еніп, оларды толық залалсыздандыру қасиетінде негізделінген.
  

• 
  Йод және синтетикалық полимер поливинил спиртінің жиынтық қоспасы болып табылады.
  
• 
  Тіндердің қайта құрылуын жылдамдатады.
  
• 
  Бактерицидтік, фунгицидтік қаситтері бар
  

1. 
   Боровский Е.В., Иванов В.С., Банченко Г.В. и др. Терапевтическая стоматология. - М., 2007.
   
2. 
   Зазулевская Л.Я., Бабулова К.К., Зайнелова А.А. Периодонтит. Клиника, диагностика и лечение.- Алматы, 2007.
   
3. 
   Мамедова Л.А., Олесова В.Н. Современные технологии эндодонтического лечения. - Н.Новгород, 2002.
   

1. түбір өзектерді химиялық өңдеудің мақсаты қандай?

2. ЭДТА деген не?

3. ЭДТА негізгі қасиеті қандай?

4. Құрамында ЭДТА бар қандай дәрі-дәрмектерді білесіңдер?

5. Түбір өзектердің физико-химиялық өңдеу әдістері туралы түсінік.

6. түбір өзектерді дәрі-дәрмектермен өңдеу не үшін керек?

7. Түбір өзектерді медикаментозды өңдеу үшін қандай дәрі-дәрмектер қолданады?