Техникасы мен технологиясы



Pdf көрінісі
бет41/80
Дата13.01.2022
өлшемі0,66 Mb.
#129301
1   ...   37   38   39   40   41   42   43   44   ...   80
Байланысты:
табиги суларды тазарту адистери

Əдістемелік  ұсыныстар:
  Сүзу  алаңдарына – жердегі  арнайы  жасалған
ғимараттар, оларға  түскен  ағынды  сулардағы  ластағыш  заттарды  тазалауға
арналған. Ағынды сулар қалалық  тазалау қондырғыларында механикалық жəне
биологиялық тазартылғаннан кейін ғана фильтрация өрісіне жіберіледі
 .
Фильтрация барысында келесі процестер жүзеге асады:
·
Атмосфералық  ауамен  жəне  топырақ  капиллярларындағы  ауамен
контакт нəтижесінде, органикалық жəне басқа да ластаушы заттардың тотығуы;
·
топырақтағы  жəне  сүзу  алаңдарындағы  грунттағы  əр  түрлі
микроорганизмдер арқылы ластаушы заттардың ыдырауы;
·
ластаушы  заттардың  сүзу  алаңдарына  түскен  ағынды  сулар
фильтрленетін грунтпен сорбциялануы;
·
фильтрленген ағынды сулардың жер асты суларымен сұйылуы.
Сүзу  алаңдарына  жіберілетін  ағынды  сулардағы  ластаушы  заттар  үшін
ШРТ  есептегенде,  фильтрленген  судың  жер  асты  суымен  араласуын
ескергенде,  əр  ластаушы  заттың  концентрациясы  С
шрт
 , жер  асты  су
горизонтындағы ластаушы  заттардың фондық концентрациясынан аспау керек.
                                                 С
шрт
= n*C
2
,
мұндағы n- фильтрленген судың жер асты суларымен  сұйылу еселігі;
С
2
 - ластаушы  заттың  фондық  концентрациясы, ол  бақылау
скважинасынан анықталады. Скважина ағу куполынан алыс жерде орналасады.


70
Ағу куполынын радиусы келесі өрнекпен анықталады
 :
                                 R =
)
Q
m
h
H
h
H
K
ç
è
æ
+
+
+
2
*
*
*
4
    * P  ,
мұндағы R – ағу куполының радиусы, м;
К –  фильтрация коэффициеті, м/тəулік;
Н –  сүзу алаңдарының астынан бастағанда, грунттық сулардың бастапқы
тереңдігі (аймақтық мониторинг мəндері), м;
h –  фильтрация  өрісіндегі судың тереңдігі, м;
m –  cу горизонтының қуаты, м;
Р – фильтрация  өрісінің периметрі, м ;
Q –  фильтрация  өрісіне түсетін ағынды судың шығыны, м/тəулік.
Сұйылту еселігі мына формула арқылы анықталады
:
                        n =
f
f
V
V
X
S
p
m
L
T
S
p
m
+
÷
ø
ö
ç
è
æ
+
*
14
.
3
*
*
*
1
*
*
*
5
.
0
,
V
f
– фильтрациялық су шығынының есептелген  шамасы, м
3
/ж ;
L – фильтрленген ағынды сулар жер асты суымен  араласқаннан кейін,
сулы горизонттың қуатын ескеретін  өлшемсіз  коэффициент;
m – cулы горизонттың қуаты, м;
р – сулы қабаттың саңылаулылығы, өлшемсіз коэффициент;
S – фильтрация өрісінің ауданы, м
2
;
Т – есептеу  уақыты,  соңында  фильтрация  өрісінің  астындағы  жер  асты
суларында  ластаушы  заттардың  концентрациясы  рұқсат  етілген  мөлшерден
аспауы тиіс уақыт, жылдар;
Х – бір жыл ішінде жер асты суының өткен ұзындығы
:
Х = 365*К*I
e
,
мұндағы К– фильтрация коэффициенті, м/т;
I
e
– жер  асты  суының  табиғи  ағынының  еңістігі  градиенті, өлшемсіз
көрсеткіш.
Фильтрация  суының  шығынының  шамасы  (V
f
) ретінде  фильтрация
өрісіне  жыл  бойы  түсетін  ағынды  су  көлемі (V
жыл
) алынады.  Фильтрация
өрісіне  түсетін  орта  жылдық  атмосфералық  жауын-шашын (V
A
) қосылады, ал
буланатын ылғал мөлшері (V
1
) алынады:
                                             V
f
= V
жыл
+ V
A
- А
1
Фильтрленген  су  мен  жер  асты  суының  араласуы  су  горизонтының
барлық қуатымен  (m) жүреді деп есептеледі , егер ол 20м-ден аспаса, яғни қуат
коэффициенті (L) 1-ге тең,  су горизонтының  қуатына  20-40м (L=0,8) болса –
80℅-ке , 70℅-ке егер су горизонтының қуаты 40м (L=0,7).
Сүзу  алаңдарының  астындағы  жер  асты  суларында  ластаушы  заттардың
концентрациясының өсу уақыты:
                                               T = t
э
+ 5


71
Ағынды  су  төгілуі  тоқтаған  кезде  грунт  суларының  ағу  куполының
периоды 5 жыл болады деп болжамдалады.
ШРТ көрсеткіші мына формуламен есептелінеді:
                                                   ШРТ = С
ШРТ
* q
мұндағы q ─ ағынды судың максимальді сағаттық шығыны, м
3
\сағ.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   37   38   39   40   41   42   43   44   ...   80




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет