Дəріс тақырыбы 7. Ион алмасу əдістері жəне оларды өндірістік ағынды суларды тазарту процесінде қолдану. Су тазартудың электрохимиялық əдістері (электрокоагуляция, электрофлотация жəне т.б.). Ион алмасу əдісі. Гетерогенді ион алмасу немесе ион алмасу сорбциясы
ерітіндінің қатты фазамен (ионитпен) əрекеттесуінен тұрады. Иониттің өзінің
иондарын ерітіндідегі иондармен ауыстыратын қабілеті бар.
Ағынды суларды тазартудың ион алмасу əдісі төмендегі ластаушы
заттарды бөліп алуға жəне утилдеуге мүмкіндік береді: ауыр түсті металдар
(мыс, никель, мырыш, қорғасын, кадмий жəне т.б.), хром, БАЗ, цианды
қосылыстар жəне радиоактивті заттар. Бұл кезде ағынды су өте жоғары
дəрежемен (ШРК деңгейіне дейін) тазартылады жəне оны технолгиялық
процестерде жəне айналмалы сумен жабдықтау жүйесінде қайтадан қолдану
мүмкіндігі қамтамасыз етіледі. Сонымен қатар, иониттер су дайындау
процесінде суды тұзсыздандыру үшін де қолданылады.
Бейорганикалық (минералды) жəне органикалық иониттер бар. Алмасатын
ионның зарядына байланысты катиониттер, қышқылдық қасиет көрсететіндер
жəне аниониттер, сілтілік қасиет көрсететіндер болып бөлінеді. Иониттер
табиғи заттар немесе жасанды (синтетикалық) материалдар болуы мүмкін.
Табиғи бейорганикалық иониттерге мынадай заттар жатады: цеолиттер,
сазды материалдар, далалық шпат, слюдалар жəне т.б. Структурасында Na
2
O