Технологиялық карта

Сәлемдесу, оқушыларды түгендеу.

Сабаққа қызығушылқтарын арттыру мақсатында тіл дамыту сұрақтарын қою:

1. 
   Бүгін далада ауа райы қандай?
   
2. 
   Қазір қай жыл мезгілі?
   
3. 
   Бүгін күннің нешесі?
   
4. 
   Аптаның қай күні?
   
5. 
   Қазақ тілі нешінші сабақ?
   

Ереже. Құрмалас сөйлемнің құрамындағы жай сөйлемдері арқылы берілген істің, оқиғаның кезектесіп келуін білдіретін түін кезектес салалас сөйлем дейді. Шылаулары: бірде, кейде, біресе. Мысалы: Әлгі үйден кейде қобыз үні естіледі, кейде домбыра үні естіледі.

1-тапсырма. Мәтінді түсініп оқыңдар. Сұрақтарға жауап беріңдер.

3-тапсырма. Берілген сызба бойынша өз беттеріңмен кезектес салалас құрмалас сөйлем құрастырыңдар.

6-тапсырма. Көп нүктенің орнына тиісті жалғаулары жалғаңдар. Кезектес салалас құрмалас сөйлемге синтаксистік талдау жасаңдар.

Қазақ халқы - ән құмар халық. Өнердің бұрыннан белгілі немесе табан аузында туған бір әуенге өз ойларын немесе алған әсерлерін өлеңмен айтып беруге барынша құмар-ақ. Белгілі ақын немесе өлеңші домбыраға қосып өлең айтқан кезде қазақтар оны бар жанын салып, сүйсініп тыңдайды. Бірде-бір жиын, бірде-бір ойын-сауық өлеңсіө өтпейді.

Сәлемдесу, оқушыларды түгендеу.

Сабаққа қызығушылқтарын арттыру мақсатында тіл дамыту сұрақтарын қою:

1. 
   Бүгін далада ауа райы қандай?
   
2. 
   Қазір қай жыл мезгілі?
   
3. 
   Бүгін күннің нешесі?
   
4. 
   Аптаның қай күні?
   
5. 
   Қазақ тілі нешінші сабақ?
   

5-тапсырма. Жай сөйлемдерді бір-бірімен қосып құрмалас сөйлем құраңдар.

7- тапсырма. Мазмұны бойынша еркін диктант жазыңдар.

Жер жүзіндегі халық әндерінің барлығы да бір тілде сөйлейді. Олар өмір қуанышы, балғын жастық шақ, көгалды көктем, салт-сана, әдет-ғұрыптың сан сырын шертеді... Әннен мұнымен қатар тағдыр әділетсіздігі, азап шеккен ауыр тұрмыстың азабына еріксіз бас иіп, еріксіз көнудің ауыр күрсінісі естіледі.

Сәлемдесу, оқушыларды түгендеу.

Сабаққа қызығушылқтарын арттыру мақсатында тіл дамыту сұрақтарын қою:

1. 
   Бүгін далада ауа райы қандай?
   
2. 
   Қазір қай жыл мезгілі?
   
3. 
   Бүгін күннің нешесі?
   
4. 
   Аптаның қай күні?
   
5. 
   Қазақ тілі нешінші сабақ?
   

1-тапсырма. Мәтінді түсіндіріп, оқып, өзара сөйлестіру.

Сұрақтар арқылы оқушылардың мәтінді түсінулері.

1. 
   Белгілі күйшілерді атаңдар? Олар: Дәулеткерей Шығайұлы, Сүгір Әлиұлы, Дина Нұрпейісова, Нұрғиса Тілендиев.
   
2. 
   Дәулеткерей Шығайұлы нешінші жылы дүниеге келіп, нешінші жылы дүниеден өткен?
   
3. 
   Дәулеткерей Шығайұлы кім?
   
4. 
   Ол нені жақсы білген екен?
   
5. 
   Нешінші жылы Құрманғазымен кездесіді?
   
6. 
   Дәулеткерейдің шығармаларын ата, олардың қарым-қатынастары қандай?
   

Мерзімі

Сәлемдесу, оқушыларды түгендеу.

Сабаққа қызығушылқтарын арттыру мақсатында тіл дамыту сұрақтарын қою:

1. 
   Бүгін далада ауа райы қандай?
   
2. 
   Қазір қай жыл мезгілі?
   
3. 
   Бүгін күннің нешесі?
   
4. 
   Аптаның қай күні?
   
5. 
   Қазақ тілі нешінші сабақ?
   

1-тапсырма. Мәтінді түсіндіріп, оқып, өзара сөйлестіру.

Сұрақтар арқылы оқушылардың мәтінді түсінулері.

1. 
   Сүгір Әлиұлы қай жерде дүниеге келген?
   
2. 
   Сүгірұлы нешінші жылы дүниеге келіп, нешінші жылы дүниеден өткен?
   
3. 
   Сүгір Әлиұлы кім?
   
4. 
   Ол кімдердің қобыз күйлерін қобызда ойнаған?
   
5. 
   Сүгір Әлиұлы неше аспапты меңгерген?
   
6. 
   Сүгір қандай күйлерді шығарған?
   
7. 
   Оның күйге деген ерекшелігі қандай?
   

Сәлемдесу, оқушыларды түгендеу.

Сабаққа қызығушылқтарын арттыру мақсатында тіл дамыту сұрақтарын қою:

1. 
   Бүгін далада ауа райы қандай?
   
2. 
   Қазір қай жыл мезгілі?
   
3. 
   Бүгін күннің нешесі?
   
4. 
   Аптаның қай күні?
   
5. 
   Қазақ тілі нешінші сабақ?
   

3-тапсырма. Мәтінді оқыңдар. Құрмалас сөйлемдерді тауып синтаксистік талдау жасаңдар.

Сұрақтарға жауап беріңдер.

1. 
   Дина Нұрпейісова неше жасынан бастап қолына домбыра ұстайды?
   
2. 
   Неше жасынан бастап Құрманғазының күйлерін үйренеді?
   
3. 
   Дина нешінші жылы соңғы рет Құрманғазыны көреді?
   
4. 
   Динаға нені сыйлайды, ұрпақтарына нені жеткіз дейді?
   
5. 
   Дина Нұрпейісова кім?
   
6. 
   Дина Нұрпейісованың күйлерін ата.
   

Сәлемдесу, оқушыларды түгендеу.

Сабаққа қызығушылқтарын арттыру мақсатында тіл дамыту сұрақтарын қою:

1. 
   Бүгін далада ауа райы қандай?
   
2. 
   Қазір қай жыл мезгілі?
   
3. 
   Бүгін күннің нешесі?
   
4. 
   Аптаның қай күні?
   
5. 
   Қазақ тілі нешінші сабақ?
   

4-тапсырма. Мәтінді мәнерлеп оқып, сұрақтар құрастырып, оларға ауызша жауап беріңдер.

1. 
   Нұрғиса Тілендиев қай жерде, нешінші жылы дүниеге келген?
   
2. 
   Нұрғиса Тілендиев кім?
   
3. 
   Н.Тілендиев қай қаладағы консерваторияны бітірген, қандай факультетті?
   
4. 
   Нешінші жылдары Қазақстанның опера және балет тетрында жұмыс істеді?
   
5. 
   «Қазақфильм»киностудиясында кім болып қызмет атқарды?
   
6. 
   Ол нешеге тарта ән мен романстардың, балеттердің, поэманың авторы?
   

Сәлемдесу, оқушыларды түгендеу.

Сабаққа қызығушылқтарын арттыру мақсатында тіл дамыту сұрақтарын қою:

1. 
   Бүгін далада ауа райы қандай?
   
2. 
   Қазір қай жыл мезгілі?
   
3. 
   Бүгін күннің нешесі?
   
4. 
   Аптаның қай күні?
   
5. 
   Қазақ тілі нешінші сабақ?
   

Диктанты екі рет оқып, қиын сөздерді тақтаға жазып коямын.

Қазақстан – көп ұлтты, егеменді мемлекет. Халқының саны он бес миллионнан асады. Қазақстанда жүз жиырма алты ұлттың өкілдедері тұрады.

Қазақстан батысында – Каспий ойпаты, шығысында – Алтай тауларына дейін үш мың шақырымға, солтүстігінде Батыс Сібір, оңтүстігінде – Тянь – Шань шыңдарына дейін бір мың бес жүз шақырымға созылып жатыр.

Жер көлемі екі миллион жеті жүз мың шаршы шақырымнан асады.

Қазақстан жері пайдалы кендерге өте бай, жер шарында кездесетін кен байлықтарының бәрі бар. Олар: темір рудасы, түсті және асыл металдар, көмір, мұнай. Фосфориттер. Осыларды игеру барысында жаңа қалалар пайда болды. Олар: Арқалық, Балқаш, Жезқазған, Қарағанды, Теміртау, Ақтау т.б. (95 сөз)

Сәлемдесу, оқушыларды түгендеу.

Сабаққа қызығушылқтарын арттыру мақсатында тіл дамыту сұрақтарын қою:

6. 
   Бүгін далада ауа райы қандай?
   
7. 
   Қазір қай жыл мезгілі?
   
8. 
   Бүгін күннің нешесі?
   
9. 
   Аптаның қай күні?
   
10. 
    Қазақ тілі нешінші сабақ?
    

1-тапсырма. Көп нүктенің орнына тиісті әріптерді қойып жазыңдар.

Қазақ музыка аспаптарының түрлері. Ішекті аспаптар: домбыра, қобыз, жетіген, т.б. Үрмелі аспаптар: сыбызғы, сазсырнай, дауылпаз, т.б., Дабылды-шулы аспаптар: дабыл, асатаяқ, т.б. Сарнамалы аспаптар: ауызсырнай, сырнай, т.б..

2-тапсырма. Мәтінді түсініп оқыңдар.

Сәлемдесу, оқушыларды түгендеу.

Сабаққа қызығушылқтарын арттыру мақсатында тіл дамыту сұрақтарын қою:

11. 
    Бүгін далада ауа райы қандай?
    
12. 
    Қазір қай жыл мезгілі?
    
13. 
    Бүгін күннің нешесі?
    
14. 
    Аптаның қай күні?
    
15. 
    Қазақ тілі нешінші сабақ?
    

1-тапсырма. Мына үлгілер бойынша шағын диалог құраңдар.

- Сізде қазақ композиторларының шығармалары жазылған дискілер бар ма?

- Менде бар.

-Ал, сенде ше?

- Менде де бар, бірақ аз.

- Сен қандай ұлттық аспаптарды білесің?

- Мен домбыра, қобыз, сыбызғы.

2-тапсырма. Мына сөз тіркестері бойынша кезектес салалас құрмалас сөйлем құраңдар.

Жақсы ән, әннің сөзі, қазақша ән үйрену, музыканың авторы, ән салу, тарта білу.

Мысалы: Олар бірде би билейді, бірде ән салады. Біресе домбыраның үні естіледі, біресе домбыраның үні естілмейді, бірақ күй орындалып жатыр. Домбыра кейде екі ішекті, кейде үш ішекті болып келеді.

ІҮ. Бекіту кезеңі. Грамматикалық тапсырма арқылы бекіту.

Ү. Қорытындылау кезеңі. Оқулықтағы тапсырмаларды орындау нәтижесінде алған білімдерін қорытындылау.

ҮІ. Үйге тапсырма: 84 бет, тапсырмаларды оқып,нәтиже сабаққа дайындалу.

Сәлемдесу, оқушыларды түгендеу.

Сабаққа қызығушылқтарын арттыру мақсатында тіл дамыту сұрақтарын қою:

1. 
   Бүгін далада ауа райы қандай?
   
2. 
   Қазір қай жыл мезгілі?
   
3. 
   Бүгін күннің нешесі?
   
4. 
   Аптаның қай күні?
   
5. 
   Қазақ тілі нешінші сабақ?
   

1-тапсырма. Мәтінді түсініп оқып, сұрақ құрастырыңдар.

1. Қазақ халқы қандай халық?

2. Оның музыкалық мәдениеті қандай?

3. Кімдердің ерлігін жырлайтын үн естіледі?

4. Олардың нелері құлағымыздан кетпейді

5. Музыкалық аспаптың өзіне тән несі бар?

6. Ойып өрнектелген музыкалық аспаптар нелерден жасалған?

2-тапсырма. Берілген сөйлемдерге синтаксистік талдау жасаңдар.

1. Төгілген үнде дала қазағының қуанышы мен мұңы естіледі, кейде батыр ұлдарының ерлігін жырлайтын үн құлағымыздан кетпейді.

2. Жастар жеңіл музыканы ұнатады, ал жасөспірімдер технодиско музыкасын жақсы көреді.

ІҮ. Бекіту кезеңі. Грамматикалық тапсырма арқылы бекіту.

Ү. Қорытындылау кезеңі. Оқулықтағы тапсырмаларды орындау нәтижесінде алған білімдерін қорытындылау.

ҮІ. Үйге тапсырма: 85 бет, 1-тапсырма. Мәтінді түсініп оқып келу.

Сәлемдесу, оқушыларды түгендеу.

Сабаққа қызығушылқтарын арттыру мақсатында тіл дамыту сұрақтарын қою:

1. 
   Бүгін далада ауа райы қандай?
   
2. 
   Қазір қай жыл мезгілі?
   
3. 
   Бүгін күннің нешесі?
   
4. 
   Аптаның қай күні?
   
5. 
   Қазақ тілі нешінші сабақ?
   

Нәтиже сабақ. Тест

1. 
   Сызбаны толықтыр. Құрмалас сөйлем: салалас, сабақтас, аралас.
   
2. 
   Салалас құрмалас сөйлем жалғаулықты, жалғаулықсыз болып бөлінеді.
   
3. 
   Құрмалас сөйлем неше жай сөйлемнен құралады. ә
   
4. 
   Үйлену тойы, бесікке салу, шілдехана - ә
   
5. 
   Дина Нұрпейісова - ә
   
6. 
   «Әсемқоңыр», «Бұлбұл» күйлерінің авторы кім? ә
   
7. 
   Күйші Сүгір Әлиұлы қашан дүниеге келген? 1882 ж.
   
8. 
   Тойда адамдар біресе билейді, біресе ән айтады, біресе айтысқа шығады. ә
   
9. 
   Дәулеткерей Шығайұлы – а
   
10. 
    Ресейде ән өнерін зерттеу нешінші ғасырда басталған? Б
    

1. Құрмалас сөйлем дегеніміз екі немесе бірнеше жай сөйлемнен құралып, күрделі ойды білдіретін сөйлем.

2. Қазақтың ұлттық музыкасы. Белгілі адамдар: Сүгір Әлиұы, Дина Нұрпейісова, Нұрғиса Тілендиев.

3. Қазақтың салт-дәстүрлері: шілдехана, қырқынан шығару, бесікке салу, тұсау кесу.

4. Дина нұрпейісова аса дарынды күйші-композитор.

5. Сүгір Әлиұлы он бес жасынан қолына домбыра ұстап, атақты күйші Тәттімбет, Тоқа, Саймақ және Қорқыттың қобыз күйлерін ойнаған, екі аспапты бірдей меңгерген.

6. Нұрғиса Тілендиев қазақ композиторы, дирижер, домбырашы, Қазақстанның халық артисі, Халық Қаһарманы.

ІҮ. Бекіту кезеңі. Грамматикалық тапсырма арқылы бекіту.

Ү. Қорытындылау кезеңі. Оқулықтағы тапсырмаларды орындау нәтижесінде алған білімдерін қорытындылау.

ҮІ. Үйге тапсырма: 85-86 бет, тапсырмаларды қайталау.