Сөйлемдерді қажетті сөздермен толықтырыңыз.
1.Балғабек Қыдырбекұлы — …. ….. . 2.1983-1987 жылдары осы газеттің ….. болған. 3.Алғашқы фельетондар жинағы “Ешкімге айтпа” деген атпен ….. жылы жарық көрген.
Ақпараттарды сәйкестендіріңіз.
Ақпарат
|
Сәйкестендіру
|
1)Қазіргі “Егемен Қазақстан” газетінде
|
А) төрағасы болды
|
1-
|
2)Алғашқы фельетондар жинағы
|
Б) бас редактордың орынбасары
|
2-
|
3)Қазақстан журналистер одағының
|
В) 1962 жылы жарық көрген
|
3-
|
Мәтінді оқып, ондағы ақпараттар мен мәселелер, автор көзқарасына қатысты 4 сұрақ құрастырып жазыңыз.
ТЕМІРЖОЛШЫ
(әңгімеден үзінді)
Құрылыс қызу жүріп жатыр. Мұндағы адамдардың көбі осы маңдағы Күрті болысынан келгендер көрінеді. Ауылдан келген жігіттер жұмысқа белсене араласып кетіпті. Кешегі «мен көшемін» деген кісі сайдан топырақ тасып жүр.
Лашығын өзен бойына қалдырып, жол құрылысының бастығы тіккен шатырға жүгіріп келген жігіт көп кідірмей-ақ шатырдан қуана шықты. Әуелі ол шатырға ісірерде осылар қазақша сезімді түсінбес деп жүрексініп еді, олай болмады, кіріп барған жігітке:
— Амансың ба?—деп қазақша сөйлеп, мұртты сары кісі Столяров орнынан тұра келіп қолын өзі берді.
— Амансыз ба?—деді, не айтарын білмей қалған Әліш те.
— Жұмыс сұрай келдің бе?
— Я.
— Ендеше мен қағаз жазып берейін, ана Тарасов деген кісіге бар, ол саған жұмыс береді. Ендігі сенін бастығың сол болады..
— Құп.
Осыдан кейін ол жұмысқа кірісті. Оның жұмыс істеуіне сары атан тиді. Осы сары атанды жетелеп, Әліш бірнеше күн басқалармен бірге топырақ тартты. «Топырақты қашан тартып бітіреміз, егер дөңес жердің бәрінен топырақ ала берсек, мына қырқаны қалай тауысамыз» деп ойлап та қойды ол ішінен. Бірақ Әліш бұл ойының ағат екенін білді. Аз ғана күн ішінде жап-жазық далада топырақ жалданып, тау болып үйіліп қалды. «Көп түкірсе көл» деген осы екен-ау деп ойлады Әліш.
Аз күнде Әліш құрылысшылармен үйренісіп кетті.
Қос сөздер – екі сөздің бір-бірімен қосарлануы немесе бір сөздің қайталануы арқылы жасалып, бір лексикалық мағына беретін сөздер. Қос сөздер дефис арқылы жазылып, бір-бірімен салаласа байланысады.
(Удвоенные или парно-повторные слова - слова, которые пишутся через дефис, связаны между собой сочинительной связью и имеют одно лексическое значение).
Қос сөздердің ерекшеліктері (Особенности парно-повторных слов)
Ниже идут особенности в такой последовательности:
Сөз құрамы (Строение слова)
Лексикалық мағына (Лексическое значение)
Мысалдар (Примеры)
Қос сөздердің екі түрі болады: 1. Қайталама қос сөздер 2. Қосарлама қос сөздер
(Парно-повторные слова бывают двух видов: 1. Повторные слова 2. Удвоенные слова)
Қайталама қос сөздер бір сөздің қайталануы арқылы жасалады. Олардың сыңарлары қосымшасыз да, қосымшамен де қайталана береді.
(Повторные слова – это повторение одного и того же слова. Их пары могут иметь или не иметь аффиксы). Мысалы: жалп-жалп, үйден-үйге, көзбе-көз, тау-тау т.б.
Қосарлама қос сөздер –екі сыңары екі түрлі болып келеді. Қосарлама қос сөздер мағынасы жақын сөздерден жасалады.
(Удвоенные слова – это связанные друг с другом разные слова, но близкие по значению).
Мысалы: ата-ана, ел-жұрт, құрал-сайман т.б.
Достарыңызбен бөлісу: |