Сабақтың тақырыбы: Бөліп шығарудың маңыздылығы Бөліп шығару өнімдері. (M) Практикалық жұмыс № 11 "Өсімдіктер мен жануарлардың бөліп шығару өнімдерін зерттеу»
Сабақтың мақсаты:
*ағзалардың тіршілігіндегі бөліп шығарудың маңызын сипаттау;
*өсімдіктер мен жануарлардың бөліп шығару өнімдерін сипаттау;
Жасушадан немесе бүкіл ағзадан артық судың шығарылуы
ағзаның ішкі ортасының тұрақтылығының сақталуы
Осмостық реттелу бұл…
Диффузия бұл…
Осмос бұл…
Гомеостаз...
Екі заттың молекулаларының бір бірімен араласып, біріне бірі өту құбылысы
Ерітілген заттың концентрациясы жоғары аймағынан концентрациясы төмен аймаққа қарай жартылай өткізгішті мембраналар арқылы судың молекулаларының қозғалысы
Бөліп шығару дегеніміз – ыдыраудың соңғы өнімдерін ағзадан шығару процесі.
Өсімдіктер
Жануарлар
Энергия және заттардың түзілуі
Бейорганикалық заттар және күн энергиясы
Фотосинтез = органикалық заттар+ оттегі
Ыдырау өнімдері (су буы, көмірқышқыл газы, несепнәр (жануарларда)
Ыдырау =
жай заттар + энергия
организмге қажетті
заттардың түзілуі
Органикалық заттар
Тірі организм
Бөліп шығару мүшесі
Бөліп шығару өнімдері
Адам
Өсімдік
Видео «бүйрек» https://twig-bilim.kz/film/kidneys-5338/
Жануарлар зәр шығару өнімдерін шығару үшін төмендегідей құрылымдар қолданылады:
1. сыртқы клеткалық мембрана (плазмалемма) – бір жасушалы организмдер;
2. мальпигий түтікшелері мен трахеялары – буынаяқтылар;
3. бүйрек, бауыр, желбезектері, терісі – балықтар мен амфибиялар;
4. бүйрек, бауыр, өкпе, терісі – жер үсті сүтқоректілері.
(M) Практикалық жұмыс № 11 "Өсімдіктер мен жануарлардың бөліп шығару өнімдерін зерттеу»
Жұмыстың барысы Оқушыларға түрлі-түсті қағаздар, ермексаз, пенопласт, жіп, қайшы, скотч беріледі. Осы заттарды қолдана отырып өсімдіктер мен жануарлардың бөліп шығару өнімдерін модельдеу ұсынылады. Дәптерлеріне скотчты немесе желімді қолданып жапыстырады және атауларын жазады.
