«Тіршілік қауіпсіздігінің негіздері» пәнінен университеттің барлық мамандықтарына арналған тест тапсырмалары (2 кредит) Құрастырған: «Экология және қоршаған ортаны қорғау»

Тіршілік қауіпсіздігі негіздері курсының зерттейтін мәселелері.

A) адамның ТЖ кезіндегі өмір сүру ортасымен қауіпсіз қарым қатынасының, шаруашылық объектілерінің тұрақты жұмыс істеу әдістерін, табиғи және техногенді ТЖ ескерту мен салдарын жою және осы заманғы зақымдау құралдарының қолданылуы;

B) тіршілік ортасының жәй-күйі мен жағымсыз факторлары;

C) шаруашылық объектілерінің ТЖ жұмыс істеу тұрақтылығын зерттеу мәселелерін;

D) өндірістік қызметтің қауіпсіздігі мен экологиялылығын арттыру жөніндегі шаралар;

Е) тосын жағдайдың дамуына немесе пайда болуына әсер ететін табиғи орта факторлар

$$$ 2 В

A) басқару органдарының мемлекеттік жүйесі және бейбіт соғыс уақытында халықты шаруашылық объектілерін және ел аумағын осы заманғы зақымдау құралдарының, табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдай факторларының зақымдағыш әсерінен қорғау мақсатында өткізілетін жалпы мемлекеттік шаралардың жиыны;

B) адамның өмір сүру ортасымен қауіпсіз қарым қатынасы мен оны қорғауға, төтенше жағдайларда шаруашылық нысандарының тұрақты жұмыс істеуіне, табиғи және техногендіксипаттағы төтенше жағдайлардың салдарын ескерту мен жоюға, сондай ақ, осы заманғы зақымдау құралдарының қолданылуына бағытталған шаралар кешені;

C) өнеркәсіптік, ауылшаруашылығы өндірісі мен қоғам қызметінің басқа мүдделеріне пайдаланылатын тәртіптер мен нормалар негізінде іс әрекет ететін адамдар ұжымысалалары;

D) бағдарлама немесе мақсатты бірігіп жүзеге асырушы және белгіленген ережелер мен нормалар негізінде әрекет жасайтын адамдар тобы;

Е) тосын жағдайдың дамуына немесе пайда болуына әсер ететін табиғи орта факторлар.

$$$ 3 С

A) адамдардың денсаулығына, өміріне, қоршаған ортаға және шаруашылық объектілеріне нұсқан келтіретін немесе келтіруі мүмкін, едәуір шығынға әкеп соғатын, тіршілік жағдайын бұзатын авария, апат немесе зілзіала салдарынан болған белгілі бір аумақта туындаған жағдайларды қарастыру;

B) адамның өмір сүру ортасымен қауіпсіз қарым қатынасы мен оны қорғауға, төтенше жағдайларда шаруашылық нысандарының тұрақты жұмыс істеуіне, табиғи және техногендіксипаттағы төтенше жағдайлардың салдарын ескерту мен жоюға, сондай ақ, осы заманғы зақымдау құралдарының қолданылуына бағытталған шаралар кешені;

C) өмір сүру ортасының жағдайы және жағымсыз факторлары, адамның өмір сүру ортасымен қатынасының қауіпсіздігін қамтамасыз ету принцптері, техникалық ортамен процестердің қауіпсіздігін жоғарлату, зиянды және зақымдаушы факторлармен зақымдалған адамның анатомиялық-физиологиялық салдары, ТЖ кезіндегі шаруашылық нысандарының тұрақты жұмыс істеуін зерттеу әдістері, тіршілік қауіпсіздігінің нормативті техникалық және ұйымдастыру негіздері.

D) тосын жағдайдың дамуына немесе пайда болуына әсер ететін табиғи орта факторлар;

Е) тіршілік қауіпсіздігінің нормативті техникалық және ұйымдастыру негіздері.
$$$ 4 Е

ҚР Азаматтық қорғаныс туралы заңы қай жылы шықты?

A) 7 мамырда 2001ж;

B) 7 мамырда 2000ж;

C) 7 мамырда 1999ж;

D) 7 мамырда 1998ж;

Қазақстан Республикасының «Табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар туралы» Заңы қашан қабылданды?

A) 1996 жыл 5 шілде;

B) 1997 жыл 10 сәуір;

C) 1995 жыл 30 қыркүйек;

D) 7 мамырда 2000ж;

$$$ 6 А

Төтенше жағдай дегеніміз не?

А) экологиялық төтенше жағдайлар;

B) бұл адамның қоршаған ортамен қарым қатынасы нәтижесінде және оның өміріне, денсаулығы мен мүлігіне қауіп төнгенде болуы мүмкін жағдай;

C) тосын жағдайдың дамуына немесе пайда болуына әсер ететін табиғи орта факторлары;

D) адамдардың денсаулығына, өміріне, қоршаған ортаға және шаруашылық объектілеріне нұсқан келтіретін немесе келтіруі мүмкін, едәуір шығынға әкеп соғатын, тіршілік жағдайын бұзатын авария, апат немесе зілзіала салдарынан болған белгілі бір аумақта туындаған жағдай;

Е) өнеркәсіп, көлік авариялары және басқа да авариялар.
$$$ 8 В

Табиғи сипаттағы төтенше жағдайлар

A) өнеркәсіп, көлік авариялары және басқа да авариялар, өрт (жарылыс), күшті әсер ететін улы, радиоактивті және биологиялық жағынан қауіпті заттарды тарататын (тарату қаупі бар) авария, үйлер мен ғимараттардың қирауы, бөгендердің бұзылуы, тіршілікті қамтамасыз ететін электр – энергетика және коммуникация жүйелеріндегі, тазарту құрылыстарындағы авария туғызған төтенше жағдайлар.тіршілік ортасының жәй – күйі мен жағымсыз факторлары;

B) дүлей зілзала (жер сілкінісі, сел, көшкін, су тасқыны және басқалар), табиғи өрттер, індеттер мен малдың жұқпалы аурулары, ауылшаруашылық өсімдіктерінің және ормандардың кеселдері мен зиянкестері арқылы зақымдануын туғызатын төтенше жағдайлар;

C) адамдардың қаза табуына әкеліп соққан немесе әкеліп соғуы мүмкін, олардың денсаулығына, қоршаған ортаға және шаруашылық жүргізуші нысандарға нұқсан келтірген апаттар;

D) халықты едәуір дәрежеде материалдық шығындарға ұшыратып, тіршілік жағдайын бұзған немесе бұзуы мүмкін авария, зілзала немесе апат салдарынан белгілі бір аумақта туындаған жағдай;

Е) өнеркәсіп, көлік авариялары және басқа да авариялар.
$$$ 9 А

Техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар

A) өнеркәсіп, көлік авариялары және басқа да авариялар, өрт (жарылыс), күшті әсер ететін улы, радиоактивті және биологиялық жағынан қауіпті заттарды тарататын (тарату қаупі бар) авария, үйлер мен ғимараттардың қирауы, бөгендердің бұзылуы, тіршілікті қамтамасыз ететін электр – энергетика және коммуникация жүйелеріндегі, тазарту құрылыстарындағы авария туғызған төтенше жағдайлар.тіршілік ортасының жәй – күйі мен жағымсыз факторлары;

B) дүлей зілзала (жер сілкінісі, сел, көшкін, су тасқыны және басқалар), табиғи өрттер, індеттер мен малдың жұқпалы аурулары, ауылшаруашылық өсімдіктерінің және ормандардың кеселдері мен зиянкестері арқылы зақымдануын туғызатын төтенше жағдайлар;

C) адамдардың қаза табуына әкеліп соққан немесе әкеліп соғуы мүмкін, олардың денсаулығына, қоршаған ортаға және шаруашылық жүргізуші нысандарға нұқсан келтірген апаттар;

D) халықты едәуір дәрежеде материалдық шығындарға ұшыратып, тіршілік жағдайын бұзған немесе бұзуы мүмкін авария, зілзала немесе апат салдарынан белгілі бір аумақта туындаған жағдай;

Е) экологиялық төтенше жағдайлар.

$$$ 10 А

A) адамның қоршаған ортамен қарым қатынасы нәтижесінде оның өміріне, денсаулығы мен мүлігіне қауіп төнгенде болуы мүмкін;

B) дүлей зілзала (жер сілкінісі, сел, көшкін, су тасқыны және басқалар), табиғи өрттер, індеттер мен малдың жұқпалы аурулары, ауылшаруашылық өсімдіктерінің және ормандардың кеселдері мен зиянкестері арқылы зақымдануын туғызатын төтенше жағдайлар;

C) адамдардың қаза табуына әкеліп соққан немесе әкеліп соғуы мүмкін, олардың денсаулығына, қоршаған ортаға және шаруашылық жүргізуші нысандарға нұқсан келтірген апаттар;

D) халықты едәуір дәрежеде материалдық шығындарға ұшыратып, тіршілік жағдайын бұзған немесе бұзуы мүмкін авария, зілзала немесе апат салдарынан белгілі бір аумақта туындаған жағдай;

Е) экологиялық төтенше жағдайлар.

A) төтенше жағдай пайда болған жағдайда адамдардың өмірі мен денсаулықтарын сақтау, материалдық шығындардың көлемін азайту үшін, сонымен қатар төтенше жағдайлардың аумағын жоюға бағытталған құтқару, авариялық – қалпына келтіру және басқа да шұғыл жұмыстар;

B) адамдардың өмірі мен денсаулықтарын сақтау, материалдық шығындардың көлемін азайту, төтенше жағдайлардың пайда болуын едәуір төмендетуге бағытталған және алдын ала жүргізілетін кешеңдік шаралар;

C) төтенше жағдай жарияланған белгілі бір аумақ;

D) мүлікті, жабдықтарды сақтау, қауіптіліктің экономикалық есебі, қауіптіліктен қорғану шаралары, қауіптілікті тани білу;

Е) адамдардың өмірі мен денсаулықтарын сақтау.

A) төтенше жағдай пайда болған жағдайда адамдардың өмірі мен денсаулықтарын сақтау, материалдық шығындардың көлемін азайту үшін, сонымен қатар төтенше жағдайлардың аумағын жоюға бағытталған құтқару, авариялық – қалпына келтіру және басқа да шұғыл жұмыстар;

B) адамдардың өмірі мен денсаулықтарын сақтау, материалдық шығындардың көлемін азайту, төтенше жағдайлардың пайда болуын едәуір төмендетуге бағытталған және алдын ала жүргізілетін кешеңдік шаралар;

C) төтенше жағдай жарияланған белгілі бір аумақ;

D) мүлікті, жабдықтарды сақтау, қауіптіліктің экономикалық есебі, қауіптіліктен қорғану шаралары, қауіптілікті тани білу;

Е) адамдардың өмірі мен денсаулықтарын сақтау

Төтенше жағдай аумағы –

A) төтенше жағдай пайда болған жағдайда адамдардың өмірі мен денсаулықтарын сақтау, материалдық шығындардың көлемін азайту үшін, сонымен қатар төтенше жағдайлардың аумағын жоюға бағытталған құтқару, авариялық – қалпына келтіру және басқа да шұғыл жұмыстар;

B) адамдардың өмірі мен денсаулықтарын сақтау, материалдық шығындардың көлемін азайту, төтенше жағдайлардың пайда болуын едәуір төмендетуге бағытталған және алдын ала жүргізілетін кешеңдік шаралар;

C) төтенше жағдай жарияланған белгілі бір аумақ;

D) мүлікті, жабдықтарды сақтау, қауіптіліктің экономикалық есебі, қауіптіліктен қорғану шаралары, қауіптілікті тани білу;

Е) індеттер және эпизоотиялар, ауыл шаруашылық өсімдіктерінің зиянкестермен зақымдалуы
$$$ 14 Е

Зілзала -

A) ТЖ-дың пайда болуына әкеп соғатын зілзала;

B) аймақтық және ірі ауқымды ТЖ пайда болуына әкеліп соғатын жойқын құбылыс;

C) адамдардың денсаулығы мен өмірін сақтауға, залал мен материалдық шығын мөлшерін кемітуге арналған шаралар кешені;

D) технологиялық процестің бұзылуы, механизмдердің, жабдықтар мен ғимараттардың бұзылуы;

$$$ 15 С

A) ТЖ-дың пайда болуына әкеліп соғатын жойқын құбылыс;

B) аймақтық және ірі ауқымды ТЖ пайда болуына әкеліп соғатын жойқын құбылыс;

C) ТЖ-дың пайда болуына әкеп соғатын зілзала;

D) технологиялық процестің бұзылуы, механизмдердің, жабдықтар мен ғимараттардың бұзылуы;

Е) алдын ала жүргізілетін және ТЖ пайда болу қатерін мүмкін болғанынша азайту.

@@@ Тіршілікті қамтамасыз етудің ұйымдастырушылық және теориялық негіздері.
$$$ 16 А

Азаматтық қорғанысты ұйымдастыру мен жүргізу -

A) мемлекеттің маңызды міндеттерінің бірі, оның қорғаныс шараларын қамтамасыз ету құрылымдарының құрамдас бөлігі;

B) бұл басқару органдарының мемлекеттік жүйесі;

C) жергілікті өкілді және атқарушы органдар;

D) халықтың Азаматтық қорғаныс пен төтенше жағдайлардағы іс-қимылы жөніндегі міндеттемелері;

Азаматтық қорғаныс – бұл...

A) ТЖ пайда болған кезде жүргізілетін және адамдардың өмірін сақтап, денсаулығын қорғауға, залал мен материалдық шығындар көлемін азайтуға, сондай-ақ ТЖ аймағының одан әрі таралмауына бағытталған құтқару, авариялық-қалпына келтіру жұмыстары мен басқа да кезек күттірмейтін жұмыстары;

B) табиғи және техногендік сипаттағы ТЖ жою кезінде шұғыл медициналық жәрдем көрсету қызметі дереу іске қосады, ал ол жеткіліксіз болған жағдайда орталық мемлекеттік органдардың және ұйымдардың медициналық күштері мен құралдары таратады;

C) облыстық төтенше жағдайлардың алдын алу және жою жөніндегі комиссия;

D) бұл басқару органдарының мемлекеттік жүйесі және халықты, ұйымдар мен ел аумағын осы заманғы зақымдау құралдарының зақымдағыш факторларының ықпалынан, табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлардан қорғау мақсатында жүргізілетін жалпы мемлекеттік шаралардың жиыны;

$$$ 18 С

A) Азаматтық қорғаныс мүлігін, жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын жинауды, сақтауды ұйымдастырады, табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлардан сақтандыру шараларын, авариялық құтқару және басқа да кезек күттірмейтін жұмыстарды ұйымдастырып өткізеді;

B) жергілікті өкілді және атқарушы органдар ведомствлық бағыныстағы аумақта Азаматтық қорғанысқа басшылық етеді, ұйымдардың Азаматтық қорғаныс шараларын орындауынұйымдастырады. Хабарландыру құралдарын, басқару нүктелерін тұрақты дайындықта ұстайды;

C) республикалық Үкімет, орталық атқарушы органдар мемлекеттік бағдарламаларды, Азаматтық қорғанысты дамыту мен жетілдірудің негізгі бағыттарын, оны қаржыландыру және материалдық қамтамасыздандыру тәртібін, соғыс қауіпі мен төтенше жағдайлар кезіндегі Азаматтық қорғаныс жүйесінің жұмыс істеу тәртібін белгілейді;

D) Мемлекеттік деңгейде Азаматтық қорғанысы халық пен республика экономикасын зілзаладан, ірі авариялардан, апаттардан, осы заманғы зақымдау құралдарының қолдануынан қорғау және төтенше жағдайлардың пайда болу аудандары мен зақымдау ошақтарындағы басқа да кезек күттірмейтін жұмыстар жөніндегі мемлекеттік шаралардың құрамдас бөлігі болып табылады;

Е) дұрыс жауабы жоқ.
$$$ 19 В

Азаматтық қорғаныс мәселелерінің жергілікті деңгейде шешілуі -

A) Азаматтық қорғаныс мүлігін, жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын жинауды, сақтауды ұйымдастырады, табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлардан сақтандыру шараларын, авариялық құтқару және басқа да кезек күттірмейтін жұмыстарды ұйымдастырып өткізеді;

B) жергілікті өкілді және атқарушы органдар ведомствлық бағыныстағы аумақта Азаматтық қорғанысқа басшылық етеді, ұйымдардың Азаматтық қорғаныс шараларын орындауынұйымдастырады. Хабарландыру құралдарын, басқару нүктелерін тұрақты дайындықта ұстайды;

C) республикалық Үкімет, орталық атқарушы органдар мемлекеттік бағдарламаларды, Азаматтық қорғанысты дамыту мен жетілдірудің негізгі бағыттарын, оны қаржыландыру және материалдық қамтамасыздандыру тәртібін, соғыс қауіпі мен төтенше жағдайлар кезіндегі Азаматтық қорғаныс жүйесінің жұмыс істеу тәртібін белгілейді;

D) Мемлекеттік деңгейде Азаматтық қорғанысы халық пен республика экономикасын зілзаладан, ірі авариялардан, апаттардан, осы заманғы зақымдау құралдарының қолдануынан қорғау және төтенше жағдайлардың пайда болу аудандары мен зақымдау ошақтарындағы басқа да кезек күттірмейтін жұмыстар жөніндегі мемлекеттік шаралардың құрамдас бөлігі болып табылады;

$$$ 20 В

A) Төтенше жағдайлардың алдын алу және жоюдың Мемлекеттік жүйесі;

B) ҚР төтенше жағдайлар жөніндегі Агенттігі;

C) облыстардың (республикалық маңызы бар қаланың, астананың) жергілікті өкілді және атқарушы органдарының табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар саласындағы өкілеттілігі;

D) ТЖМ ОҚО төтенше жағдайлар департаменті тарапынан құрылған комиссия;

Е) аудан әкімдері мен ауыл әкімдері.

$$$ 21 Е

A) саяси әлеуметтік мәселелерді шешу;

B) ТЖ кезіндегі құтқару құралдарын жөндеу;

C) басқару, хабарлау және байланыс жүйелерін тұрақты дайындықта болуын ұйымдастыру;

D) Орталық және жергілікті атқарушы органдардың қызметкерлерін даярлау және халықты оқыту;

Е) басқару, хабарлау және байланыс жүйелерін тұрақты дайындықта болуын ұйымдастыру, дамыту және қолдау, Төтенше жағдайлар кезінде Азаматтық қорғаныс күштерін құру, оларды іс-әрекеттерге даярлау және тұрақты дайындықта ұстау, Орталық және жергілікті атқарушы органдардың қызметкерлерін даярлау және халықты оқыту.
$$$ 22 В

Халықтың Азаматтық қорғаныс пен төтенше жағдайлардағы іс-әрекеттер жөніндегі міндеттері қандай?

A) зардап шеккен халыққа бірінші кезекте көмек көрсету, тіршілікті қалыптастыру;

B) Азаматтар тиісті органдарға төтенше жағдайлардың тууына алып келуі мүмкін апаттар қаупі туралы хабарлауға, халық АҚ пен ТЖ бойынша қажетті білімдер мен практикалық дағдыларды игеруге, АҚ шараларына қатысуға және орындауға міндетті;

C) бейбіт және соғыс уакытында ТЖ пайда болуы кезінде қоршаған табиғи ортаны, адамдардың өмірі мен денсаулығын, мәдени және материалдық құндылықтарды қорғау, төтенше жағдайды ескерту мен жою саласында бірегей мемлекеттік саясатты жүргізу;

D) халықты, аумақты қорғау, экологиялық қауіпсіздікті қамтамасыз ету бойынша ұйымдастырушылық, экономикалық және құқықтық шаралар жүйесін құру;

төтенше жағдайға әрекет ету ретін анықтау, зардаптарын жою, олардың пайда болу себептерін тергеу;

Е) халықты хабарландыру және мониторинг ұйымдастыру.
$$$ 23 С

Мекемедегі, кәсіпорындағы «Азаматтық қорғаныс» құрылымдары кімдердің бұйрығымен құрылады?

А) облыс әкімі бұйрығымен;

B) аудан әкім бұйрығымен;

C) мекеме басшысы бұйрығымен;

D) министірлік бұйрығымен;

E) мемлекеттік инспекция бұйрығымен.
$$$ 24 С

Облыстардағы «Азаматтық қорғаныс» мәселелеріне кім жауапты?

А) ТЖ Министрі;

В) облыстық ішкі департаменті;

С) облыс әкімдері;

D) министрлік бөлім басшысы;

Е) облыстық прокурор.
@@@ Төтенше жағдайлар.

$$$ 25 D

A) жағымсыз факторлар, тіршілік әрекетінің бұзылуы, технологиялық процестің бұзылуы;

B) геофизикалық қауіпті құбылыстар, жанжалды сипаттағы төтенше жағдайлар;

C) техногенді сипаттағы төтенше жағдайлар, экологиялық апаттар, экономикалық және экологиялық апаттар;

D) жер сілкінісі, сел, қар көшкіндері, су тасқыны, табиғи өрттер, індеттер және эпизоотиялар, ауыл шаруашылық өсімдіктерінің зиянкестермен зақымдалуы.

Е) экологиялық төтенше жағдайлар.
$$$ 26 В

Табиғаттағы тосын жағдай дегеніміз не?

А) материалдық жағдайға және климаттық-географиялық жағдайлар;

B) адамның қоршаған ортамен қарым қатынасы нәтижесінде және оның өміріне, денсаулығы мен мүлігіне қауіп төнгенде болуы мүмкін жағдай;

C) тоғандардың бұзылу нәтижесінде елді мекендер мен тұтас аудандардың су астында қалуы;

D) химиялық және радиациялық қауіпті объектілердегі төтенше жағдай;

Е) табиғи өрттер, эпидемиялар және эпизоотиялар.
$$$ 27 А

Тіршілік қауіпсіздігі негіздері курсында қандай мақсаттар шешіледі?

A) ТЖ салдарын болжау және бағалау және оларды жою жөніндегі шараларды қабылдау үшін теориялық және практикалық іс әрекеттер көлемін студенттерге үйрету;

B) мүлікті, жабдықтарды сақтау, қауіптіліктің экономикалық есебі:

C) қауіптіліктен қорғану шаралары, қауіптілікті тани білу;

D) ТЖ жою жөніндегі мемлекеттік саясат;

Е) экономикалық және экологиялық апаттар
$$$ 28 С

«Табиғи және техногенді сипаттағы ТЖ» заңы қай жылы бекітілді?

A) 5 шілде 1990ж;

B) 5 шілде 1994ж;

C) 5 шілде 1996ж;

D) 5 шілде 1998ж;

$$$ 29 А

A) ТЖ жарияланған белгілі бір аймақ;

B) көшіру аймағы;

C) санитарлық аймақ;

D) эпидемиологиялық аймақ;

Е) химиялық зақымдану аймағы.

$$$ 30 D

Апат дегеніміз не?

A) геофизикалық қауіпті құбылыстар;

B) жанжалды сипаттағы төтенше жағдайлар;

C) техногенді сипаттағы төтенше жағдайлар;

D) тұтқиылдан пайда болған, адамның тіршілік әрекеттері бұзылуымен, өмірі мен денсаулығына қауіп төндіретін, экономикалық және экологиялық шығынмен сипатталатын зілзала;

Е) технологиялық процестің бұзылуы;

Авария дегеніміз не?

A) технологиялық процестердің бұзылуы, механизмдер, жабдықтар мен ғимараттардың зақымдануы;

B) экологиялық апаттар;

C) экономикалық және экологиялық апаттар;

D) табиғи және әлеуметтік зілзала;

Е) технологиялық процестің бұзылуы;
$$$ 32 В

Апаттар көлемі бойынша:

А) табиғи және жасанды;

B) кіші, орта, үлкен;

C) космостық және метерологиялық;

D) тектоникалық және гидрологиялық;

Е) экологиялық.
$$$ 33 С

Апаттар түрі бойынша:

A) кіші, орта және үлкен;

B) табиғи, техногенді, жанжалды;

C) табиғи және жасанды;

D) дүлей зілзала және антропогендік;

Е) экономикалық, экологиялық
$$$ 34 D

Табиғи сипаттағы төтенше жағдайлар

А) метрологиялық, тектоникалық, космостық, гидрологиялық;

B) көліктік, өндірістік, әлеуметтік, космостық және метерологиялық;

C) табиғи өрттер, эпидемиялар және эпизоотиялар;

D) геологиялық, гидрологиялық, метрологиялық қауіпті құбылыстар, табиғи өрттер, эпидемиялар және эпизоотиялар;

Е) экономикалык сипаттағы төтенше жағдайлар.
$$$ 35 В

Техногенді сипаттағы төтенше жағдайлар

А) метрологиялық, тектоникалық, космостық, гидрологиялық;

B) көліктік, өндірістік, әлеуметтік;

C) космостық және метерологиялық;

D) тектоникалық және гидрологиялық;

Е) экологиялық
$$$ 36 С

Пайда болу саласы бойынша төтенше жағдайлар

А) табиғи, техногенді, жанжалды;

B) көліктік, өндірістік, әлеуметтік;

C) табиғи және техногенді;

D) кіші, орта және үлкен;

Е) аймақтық, жергілікті.
$$$ 37 Е

Антропогендік ТЖ –

A) бактерия, вирустардың өсуін басатын, дәрілік заттар;

B) қызуды төмендететін дәрілік құралдар;

C) залалсыздандырушы заттар;

D) тұрақты жоғарғы атмосфералық қысым аймағы;

Төтенше жағдайлар себеп-салдарына байланысты мынадай классификацияға бөлінеді:

А) табиғи, техногендік; B) табиғи; C) техногендік;

D) экологиялық; Е) әлеуметтік.

Табиғи сипаттағы төтенше жағдайлар төтенше жағдайларға жататындар

А) өнеркәсіптік, транспорттық т.б. апаттар, өрт, жарылыс,

B) жер сілкіну, сел, көшкін, су тасқыны, табиғи өрт, эпидемия, ауылшаруашылық өсімдіктер мен орманның зиянкестермен аурумен бүлінуі;

C) ӘКУЗ, радиациялық заттар, биологиялық улы заттар тастандылары;

D) ғимараттар мен құрылыстардың бүлінуі, өмірді қамтамасыз етіп отырған объектілердегі апаттар, плотиналардың бүлінуі;

Е) эпидемия, ауылшаруашылық өсімдіктер мен орманның зиянкестермен аурумен бүлінуі.
$$$ 40 Е

Таралу ауқымы мен материалдық шығынының көлеміне қарай табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар ... болып бөлінеді.

А) нысандық;

B) жергілікті;

C) аймақтық;

D) барынша ауқымды;

Е) нысандық, жергілікті, аймақтық, барынша ауқымдық.
$$$ 41 А

Төтенше жағдайлардын алдын алу -

А) адамдардың өмірі мен денсаулықтарын сақтау, материалдық шығындардың көлемін азайту, төтенше жағдайлардың пайда болуын едәуір төмендетуге бағытталған және алдын ала жүргізілетін кешеңдік шаралар;

B) төтенше жағдай пайда болған жағдайда адамдардың өмірі мен денсаулықтарын сақтау, материалдық шығындардың көлемін азайту үшін, сонымен қатар төтенше жағдайлардың аумағын жоюға бағытталған құтқару, авариялық – қалпына келтіру және басқа да шұғыл жұмыстар;

C) авариялық – қалпына келтіру және басқа да шұғыл жұмыстар;

D) төтенше жағдайлардың пайда болуын едәуір төмендетуге бағытталған және алдын ала жүргізілетін кешеңдік шаралар;

Е) адамдардың өмірі мен денсаулықтарын сақтау.

А) адамдардың өмірі мен денсаулықтарын сақтау, материалдық шығындардың көлемін азайту, төтенше жағдайлардың пайда болуын едәуір төмендетуге бағытталған және алдын ала жүргізілетін кешеңдік шаралар;

B) төтенше жағдай пайда болған жағдайда адамдардың өмірі мен денсаулықтарын сақтау, материалдық шығындардың көлемін азайту үшін, сонымен қатар төтенше жағдайлардың аумағын жоюға бағытталған құтқару, авариялық – қалпына келтіру және басқа да шұғыл жұмыстар;

C) авариялық – қалпына келтіру және басқа да шұғыл жұмыстар;

D) төтенше жағдайлардың пайда болуын едәуір төмендетуге бағытталған және алдын ала жүргізілетін кешеңдік шаралар;

Е) адамдардың өмірі мен денсаулықтарын сақтау.

А) бұл тиісті параметрлермен анықталатын немесе көрінетін, физикалық, химиялық және биологиялық іс-әрекеттермен немесе көріністермен сипатталатын қауіпті оқиғаның құрастырушысы;

B) төтенше жағдай көзінің тууына қауіп төндіретін қауіпті радиоактивті, өрт, жарылыс қауіпті материалдарды, химиялық және биологиялық заттарды пайдаланатын, өндіретін, өндейтін, сақтайтын немесе тасымалдайтын нысан;

C) бұл қауіпті техногенді оқиға (өндірістік нысандардағы немесе транспорттағы авариялар, өрттер, жарылыстар немесе әр түрлі энергияның шығуы, өмір мен денсаулыққа қауіпті заттардың шығумен байланысты авариялар немесе олардың қаупі, ғимараттар мен құрылыстардың құлауы, тіршілікпен қамтамасыз ету жүйесіндегі авариялар) нәтижесінде белгілі бір аймақ, нысанында немесе аймақта орын алған техногенді сипаттағы төтенше жағдай;

D) белгілі уақыт ішінде адамдарға, ауылшаруашылық малдарына және өсімдіктерге қауіп келтіретін мөлшерде аумағында химиялық заттар таратылған немесе қауіпті химиялық және биологиялық заттар енгізілген территория немесе аймақ;

Е) өзінің физикалық, химиялық, биологиялық немесе токсикологиялық қасиетінің салдарынан адамдардың өмірі мен денсаулығына, ауылшарушылық малдары мен өсімдіктеріне қауіп төндіретін заттар.

А) технологиялық процесстің бұзылуы, механизмдердің, жабдықтардың және құрылыстардың зақымдануы;

B) тиісті параметрлермен анықталатын немесе көрінетін, физикалық, химиялық және биологиялық іс-әрекеттермен немесе көріністермен сипатталатын қауіпті оқиғаның құрастырушысы;

C) өзімен бірге аймақтық немесе ғаламдық ауқымдағы төтенше жағдайды, адам құрбандығын алып келетін ірі авария, қиратушы құбылыс;

D) нысандарды қалыпты пайдалану процессіндегі адам мен қоршаған ортаға тікелей немесе жанама зияндығы түрінде, болмаса пайда болуы кезіндегі адамға және қоршаған ортаға техногенді сиаттағы төтенше жағдай көзінің зақымдаушы әрекеті ретінде жүзеге асатын техникалық жүйесінің, өндірістік немесе транспорттық нысандарының өзіне тән ішкі жағдайы;

Е) өзінің физикалық, химиялық, биологиялық немесе токсикологиялық қасиетінің салдарынан адамдардың өмірі мен денсаулығына, ауылшарушылық малдары мен өсімдіктеріне қауіп төндіретін заттар.

ТЖ пайда болу себебіне қарай қалай бөлеміз?

A) табиғи; B) техногендік; C) табиғи және техногендік;

D) өндірістік; Е) нысандық.

А) технологиялық процесстің бұзылуы, механизмдердің, жабдықтардың және құрылыстардың зақымдануы;

B) тиісті параметрлермен анықталатын немесе көрінетін, физикалық, химиялық және биологиялық іс-әрекеттермен немесе көріністермен сипатталатын қауіпті оқиғаның құрастырушысы;

C) өзімен бірге аймақтық немесе ғаламдық ауқымдағы төтенше жағдайды, адам құрбандығын алып келетін ірі авария, қиратушы құбылыс;

D) нысандарды қалыпты пайдалану процессіндегі адам мен қоршаған ортаға тікелей немесе жанама зияндығы түрінде, болмаса пайда болуы кезіндегі адамға және қоршаған ортаға техногенді сиаттағы төтенше жағдай көзінің зақымдаушы әрекеті ретінде жүзеге асатын техникалық жүйесінің, өндірістік немесе транспорттық нысандарының өзіне тән ішкі жағдайы;

Е) өзінің физикалық, химиялық, биологиялық немесе токсикологиялық қасиетінің салдарынан адамдардың өмірі мен денсаулығына, ауылшарушылық малдары мен өсімдіктеріне қауіп төндіретін заттар.

А) технологиялық процесстің бұзылуы, механизмдердің, жабдықтардың және құрылыстардың зақымдануы;

B) тиісті параметрлермен анықталатын немесе көрінетін, физикалық, химиялық және биологиялық іс-әрекеттермен немесе көріністермен сипатталатын қауіпті оқиғаның құрастырушысы;

C) өзімен бірге аймақтық немесе ғаламдық ауқымдағы төтенше жағдайды, адам құрбандығын алып келетін ірі авария, қиратушы құбылыс;

D) нысандарды қалыпты пайдалану процессіндегі адам мен қоршаған ортаға тікелей немесе жанама зияндығы түрінде, болмаса пайда болуы кезіндегі адамға және қоршаған ортаға техногенді сиаттағы төтенше жағдай көзінің зақымдаушы әрекеті ретінде жүзеге асатын техникалық жүйесінің, өндірістік немесе транспорттық нысандарының өзіне тән ішкі жағдайы;

Е) өзінің физикалық, химиялық, биологиялық немесе токсикологиялық қасиетінің салдарынан адамдардың өмірі мен денсаулығына, ауылшарушылық малдары мен өсімдіктеріне қауіп төндіретін заттар.

А) нысанда, белгілі бір аумақта немесе аймақта адамдардың өмірі мен денсаулығына қауіп төндіретін және ғимараттардың, құрылыстардың, құрылғылар мен транспорттық құралдардың қирауын, өндірістік және транспорттық үрдістің бұзылуын, сондай-ақ қоршаған табиғи ортаға шығын келтіруді тудыратын қауіпті техногенді оқиға;

B) бір немесе жиынтықты техногенді сипаттағы төтенше жағдай көзінің зақымдаушы факторының адамдардың, ауылшаруашылық малдарының өмірі мен денсаулығына және өсімдіктерге, экономика нысандарына және қоршаған табиғи ортаға жағымсыз әсер етуі;

C) нысандарды қалыпты пайдалану процессіндегі адам мен қоршаған ортаға тікелей немесе жанама зияндығы түрінде, болмаса пайда болуы кезіндегі адамға және қоршаған ортаға техногенді сиаттағы төтенше жағдай көзінің зақымдаушы әрекеті ретінде жүзеге асатын техникалық жүйесінің, өндірістік немесе транспорттық нысандарының өзіне тән ішкі жағдайы;

D) төтенше жағдай көзінің тууына қауіп төндіретін қауіпті радиоактивті, өрт, жарылыс қауіпті материалдарды, химиялық және биологиялық заттарды пайдаланатын, өндіретін, өндейтін, сақтайтын немесе тасымалдайтын нысан;

Е) белгілі уақыт ішінде адамдарға, ауылшаруашылық малдарына және өсімдіктерге қауіп келтіретін мөлшерде аумағында химиялық заттар таратылған немесе қауіпті химиялық және биологиялық заттар енгізілген территория немесе аймақ.

А) бастапқы және ақырғы жағдайы жобамен белгіленген және белгіленген шектермен авария салдарының шектеуін қамтамасыз ететін, қауіпсіздік жүйесі қарастырылған өнеркәсіптік авария;

B) жобалық авария үшін ескерілмеген бастапқы жағдай тудыратын және жобалық авариялармен салыстырғанда қауіпсіздік жүйесінің тоқтап қалуымен және персоналдың қате шешімдерді іске асырумен қоса жүретін, ауыр салдарларға алып келетін өнеркәсіптік авария;

C) адамдардың құрбандығына алып келген, адамдардың денсаулығына нұқсан келтірген және нысандардың, айтарлықтай мөлшерде материалдық құндылықтардың жойылуына, сондай –ақ қоршаған табиғи ортаға айтарлықтай шығын келтірген ірі өнеркәсіптік апат;

D) төтенше жағдай аймағындағы өнеркәсіптік авария және апат кезінде халықты, өнеркәсіп қызметкерлері құрамын, шаруашылық нысандары мен қоршаған табиғи ортаны қауіптен қорғау жағдайы;

Е) төтенше жағдай аймағындағы өнеркәсіптік авариялар мен апаттарды болдырмауға бағытталған құкықтық нормаларды қабылдау және сақтау, экологияны қорғау, салалық немесе ведомстволық талаптар мен ережелерді орындау, сондай-ақ ұйымдастырушылық, технологиялық және инженерлі – техникалық іс-шаралар жиынтығын жүргізу.

А) бастапқы және ақырғы жағдайы жобамен белгіленген және белгіленген шектермен авария салдарының шектеуін қамтамасыз ететін, қауіпсіздік жүйесі қарастырылған өнеркәсіптік авария;

B) жобалық авария үшін ескерілмеген бастапқы жағдай тудыратын және жобалық авариялармен салыстырғанда қауіпсіздік жүйесінің тоқтап қалуымен және персоналдың қате шешімдерді іске асырумен қоса жүретін, ауыр салдарларға алып келетін өнеркәсіптік авария;

C) адамдардың құрбандығына алып келген, адамдардың денсаулығына нұқсан келтірген және нысандардың, айтарлықтай мөлшерде материалдық құндылықтардың жойылуына, сондай –ақ қоршаған табиғи ортаға айтарлықтай шығын келтірген ірі өнеркәсіптік апат;

D) төтенше жағдай аймағындағы өнеркәсіптік авария және апат кезінде халықты, өнеркәсіп қызметкерлері құрамын, шаруашылық нысандары мен қоршаған табиғи ортаны қауіптен қорғау жағдайы;

Е) төтенше жағдай аймағындағы өнеркәсіптік авариялар мен апаттарды болдырмауға бағытталған құкықтық нормаларды қабылдау және сақтау, экологияны қорғау, салалық немесе ведомстволық талаптар мен ережелерді орындау, сондай-ақ ұйымдастырушылық, технологиялық және инженерлі – техникалық іс-шаралар жиынтығын жүргізу.

А) бастапқы және ақырғы жағдайы жобамен белгіленген және белгіленген шектермен авария салдарының шектеуін қамтамасыз ететін, қауіпсіздік жүйесі қарастырылған өнеркәсіптік авария;

B) жобалық авария үшін ескерілмеген бастапқы жағдай тудыратын және жобалық авариялармен салыстырғанда қауіпсіздік жүйесінің тоқтап қалуымен және персоналдың қате шешімдерді іске асырумен қоса жүретін, ауыр салдарларға алып келетін өнеркәсіптік авария;

C) адамдардың құрбандығына алып келген, адамдардың денсаулығына нұқсан келтірген және нысандардың, айтарлықтай мөлшерде материалдық құндылықтардың жойылуына, сондай –ақ қоршаған табиғи ортаға айтарлықтай шығын келтірген ірі өнеркәсіптік апат;

D) төтенше жағдай аймағындағы өнеркәсіптік авария және апат кезінде халықты, өнеркәсіп қызметкерлері құрамын, шаруашылық нысандары мен қоршаған табиғи ортаны қауіптен қорғау жағдайы;

Е) төтенше жағдай аймағындағы өнеркәсіптік авариялар мен апаттарды болдырмауға бағытталған құкықтық нормаларды қабылдау және сақтау, экологияны қорғау, салалық немесе ведомстволық талаптар мен ережелерді орындау, сондай-ақ ұйымдастырушылық, технологиялық және инженерлі – техникалық іс-шаралар жиынтығын жүргізу.

Көрсетілген төтенше жағдайлардың қайсысы ТЖ-дың табиғи түріне жатады?

А) химиялық қару зардабы;

В) радиациялық өндірістегі апат;

С) оба ауруы тарауы, шешек ауруы;

D) бораннан электр желісінің үзілуі;

Е) темір жолдағы апат.
$$$ 53 В

Транспорттағы апатқа төмендегілердің қайсысы жатады?

А) жолды (трассаны) су шайып кетуі;

В) вагондардың релстен шығып кетуі;

С) желден ағаш құлап жолды бөгеп қалуы;

D) қатты аяз себебінен траспорт жүрісінің тоқтап қалуы;

Е) көпірдің қирауы.
$$$ 54 Е

Ауа райына байланысты апатқа қай жағдайлар жатады?

А) дауыл, боран;

В) сел жаңбыр, қалың қар;

С) торнада, құйын;

D) аптап ыстық, құрғақшылық;

Е) барлық жауап кіреді.
$$$ 55 Е

Табиғи апаттар түріне төмендегілердің қайсысы жатады ?

А) сумен байланысты апат;

В) ауа райына байланысты апат;

С) жер қойнауында (тектоникалық) болған апат;

D) жер бетіндегі (геологиялық) апат;

Е) дұрыс жауабы (А,В,С,D).
$$$ 56 В

Қарулы көтеріліс төтенше жағдайдың қай түріне жатады?

А) техногенді;

В) қоғамдағы қарама – қайшылық;

С) салалық (әскери, ғылым, жеңіл өнеркәсіп);

D) өнеркәсіптегі;

Е) транспорттағы.
$$$ 57 С

Әуе транспортындағы апат, сала жағынан қандай төтенше жағдайға жатады?

А) өнеркәсіптегі;

В) құрылыстағы;

С) транспорттағы;

D) ауыл – шаруышалығындағы;

Е) химия өндірісіндегі.
$$$ 58 А

Техногенді апатқа көрсетілген апаттардың қайсысы жатады?

А) жол – транспорттық апат;

В) сел жаңбыр, су басуы;

С) жер көшкіні;

D) мал ауруының тарауы;

Е) эпидемия.
$$$ 59 С

Табиғи апатқа төмендегілердің қайсысы жатады?

А) дамба, бөгеттің бұзылуы;

В) химиялық өндірістегі авария;

С) орман өрті;

D) радиациялық залал;

Е) ауаның зиянды ластануы.
$$$ 60 С

Қауіпті табиғи құбылыс –

A) төтенше жағдай;

B) жұқпалы аурулардың қоздырғыштарын жою;

C) қарқындылығы, көлемі, жалғасуы мен кері әсер ету мүмкіндігі бар табиғи сипаттағы жағдай;

D) экологиялық төтенше жағдай;

Е) экономикалық төтенше жағдай.
$$$ 61 C

Табиғи сипаттағы құбылыстарға байланысты болатын төтенше жағдай:

A) АЭС авария;

B) қарулы күштер шабуылы;

C) жерсілкінісі, дауыл;

D) жаппай зақымдау құралдарын қолдану;

E) химиялық қару қолдану.
$$$ 62 С

Жер сілкінісі бұл...

А) өрт, геологиялық ортаның экологиясының бұзылуы;

В) инженерлік желілер мен ғимараттардың, коммуникациялардың сейсмикалық бұзылуы;

C) жер қыртысында немесе мантияның үстіңгі бөлігінде кенеттен болған қозғалыс пен жарылыс нәтижесінде пайда болған және елеулі ауытқу түрінде едәуір қашықтыққа таралатын жер асты дүмпуі немесе қозғалысы;

D) халық денсаулығының нашарлауына байланысты әлеуметтік күрделі жағдай;

Е) технологиялық процестердің бұзылуы.
$$$ 63 А

Жер сілкінісінің табиғи зардаптары

A) жердің бұзылуы (жарықшалар және ығысулар), сырғымалар, көшкіндер, селдер, топырақтың басылуы, цунами;

B) технологиялық процестердің бұзылуы, механизмдер, жабдықтар мен ғимараттардың зақымдануы;

C) ауырлық күшінің әсерінен ылғалды топырақ массасының төмен қарай лықсуы;

D) қирандылар, ғимараттардың құлауы, бөгендер зақымдалған кездегі су басу, энергия көздерінің, мұнай қоймаларының, газ өткізгіштердің зақымдалуынан болған өрттер, қуатпен жабдықтау желілеріндегі, комуникация, көлік құралдарының зақымдалуы, радиоактивті таралу;

Е) технологиялық процестердің бұзылуы.

$$$ 64 А

A) белгілі бір орындағы жерсілкінісінен болған шығындардың дәрежесі;

B) 12 баллды шкаласы;

C) жерсілкінісінің эпицентрі;

D) жер сілкінісінің магнитудасы;

Е) жерсілкінісі болған уақыт.

$$$ 65 D

A) жердің бұзылуы (жарықшалар және ығысулар), сырғымалар, көшкіндер, селдер, топырақтың басылуы, цунами;

B) технологиялық процестердің бұзылуы, механизмдер, жабдықтар мен ғимараттардың зақымдануы;

C) ауырлық күшінің әсерінен ылғалды топырақ массасының төмен қарай лықсуы;

D) қирандылар, ғимараттардың құлауы, бөгендер зақымдалған кездегі су басу, энергия көздерінің, мұнай қоймаларының, газ өткізгіштердің зақымдалуынан болған өрттер, қуатпен жабдықтау желілеріндегі, комуникация, көлік құралдарының зақымдалуы, радиоактивті таралу;

Е) комуникация, көлік құралдарының зақымдалуы.

Жерсілкінісі кезінде үстел немесе партаның астына тығылуға болады ма?

A) болмайды;

B) жоқ;

D) міндетті емес;

Е) бәрібір.
$$$ 67 C

Жерсілкінісі кезінде бөлмедігі қауіпсіз орын?

A) терезенің қасында;

B) балкон;

C) қабырға бұрышы, есік жақтауының асты;

D) шкафтың қасында;

Е) лифт.
$$$ 68 C

Жер сілкінісі қарқындылығы қандай шкала бойынша өлшенеді:

A) 12- баллды Рихтер шкаласы;

B) 12- баллды Меркалли шкаласы;

C) 12- баллды МSК-64 халықаралық шкаласы;

D) Росси-Форреля шкаласы;

Е) дұрыс жауабы жоқ.
$$$ 69 А

Жер сілкінісінің табиғи зардаптары

A) жердің бұзылуы (жарықшалар және ығысулар), сырғымалар, көшкіндер, селдер, топырақтың басылуы, цунами;

B) технологиялық процестердің бұзылуы, механизмдер, жабдықтар мен ғимараттардың зақымдануы;

C) ауырлық күшінің әсерінен ылғалды топырақ массасының төмен қарай лықсуы;

D) қирандылар, ғимараттардың құлауы, бөгендер зақымдалған кездегі су басу, энергия көздерінің, мұнай қоймаларының, газ өткізгіштердің зақымдалуынан болған өрттер, қуатпен жабдықтау желілеріндегі, комуникация, көлік құралдарының зақымдалуы, радиоактивті таралу;

Е) технологиялық процестердің бұзылуы.
$$$ 70 B

Жерслкінісі неше баллмен өлшенеді?

A) 10; B) 12; C) 7; D) 9; E) 4.
$$$ 71 B

Жер сілкінісінің пайда болуының негізгі себебі?

A) жанартаудың әрекеті;

B) жер қыртысында немесе мантияның үстіңгі бөлігінде кенеттен болған қозғалыс пен жарылыс;

C) ядролық жарылыстар;

D) табиғи апаттардың әсері;

E) жердің қабатының бұзылуы.
$$$ 72 A

Жер сілкінісінің ошағы (орталық нүкте) –

A) жер сілкінісіне себеп болатын, жоғарғы мантия немесе жер қыртысының қалыңдығында жер асты соққыларының пайда болған аумағы;

B) жер сілкінісі немесе жарылыс ошақтарынан Жерде тараған серпінді тербеліс;

C) орталық нүктенің тура үстінде орналасқан жер бетіндегі нүкте;

D) жер сілкінісінің сыртқы әсері, шығын дәрежесі, яғни Жер бетінде белгілі бір орында оның физикалық (күші) байқалуы;

E) Жер бетінен орталық нүктеге дейінгі қашықтық.

A) жанартаудың әрекеті;

B) жер сілкінісі немесе жарылыс ошақтарынан Жерде тараған серпінді тербеліс;

C) орталық нүктенің тура үстінде орналасқан жер бетіндегі нүкте;

D) жер сілкінісінің сыртқы әсері, шығын дәрежесі;

E) жердің қабатының бұзылуы.

Сел бұл...

А) өрт, геологиялық ортаның экологиясының бұзылуы;

В) қар массасының тау беткейі бойынша төмен қарай жылдам лықсуы;

C)жер қыртысында немесе мантияның үстіңгі бөлігіндегі қозғалыс пен жарылыс нәтижесі;

D) тау жартастарының сынықтары мен су қоспасынан тұратын, қатты жауын немесе қардың қарқынды еруінен, сондай-ақ, қар үйіндісі мен мұзды теңіздердің еруінің нәтижесінде таулы өзендер мен өзеншіктер арнасында кенеттен пайда болатын үлкен қиратушы күштің қарқынды тасқыны;

Е) таудың опырылып құлауы.
$$$ 75 B

Қандай табиғи сипаттағы төтенше жағдай геологиялық болып табылады?

A) су басу; B) сырғыма; C) дауыл;

D) қар көшкіні; E) күшті жел.

Қандай төтенше жағдай гидрологиялық болып табылады?

A) цунами; B) жерсілкінісі; C )шторм;

D) сырғыма; E) құйын.

Қандай төтенше жағдай метрологиялық болып табылады?

A) жанартаулардың атқылауы;

B) қар көшкіні;

C) шаңды дауыл;

D жерсілкінісі;

E) су басу.
$$$ 78 С

Опырылма бұл...

A) қар массасының тау беткейі бойынша төмен қарай жылдам лықсуы;

B) тіршілік ортасының жәй-күйі мен жағымсыз факторлары;

C) тау жыныстарының желге мүжілу есебінен олардың байланысының, жер үсті және жер асты сулары қызметінің әлсіреуінен туындайтын құлама және тік жарға тау жынысының үлкен массасының, өзен алқабы мен теңіз жағалауына бөлініп, құлауы;

D) жойқын күші бар және едәуір созылатын, 30 м/с жылдамдықпен соғатын жел;

Е) қар үйіндісі мен мұзды теңіздердің еруі.
$$$ 79 С

Сырғыма бұл...

A) қар массасының тау беткейі бойынша төмен қарай жылдам лықсуы;

B) тау баурайымен өз салмағының әсерінен және тау баурайының шайылуы, тау жынысының шамадан тыс сулануынан болатын қосымша ауыртпалықтар, сейсмикалық дүмпудің және басқа да процестердің нәтижесінде тау жынысы массасының жылжуы;

C) тау жыныстарының желге мүжілу есебінен олардың байланысының, жер үсті және жер асты сулары қызметінің әлсіреуінен туындайтын құлама және тік жарға тау жынысының үлкен массасының, өзен алқабы мен теңіз жағалауына бөлініп, құлауы;

D) жойқын күші бар және едәуір созылатын, 30 м/с жылдамдықпен соғатын жел;

Е) қар үйіндісі мен мұзды теңіздердің еруі.
$$$ 80 А

Дауыл бұл...

1. 
   жылдамдығы 32 м/с асатын, айтарлықтай ұзақтығы мен қиратқыш күші бар жел.
   
2. 
   жойқын күші бар және едәуір созылатын, 30 м/с жылдамдықпен соғатын жел;
   

Д) күшті жел салдарынан жер бетінен шаңның, құмның, топырақтың және көлемі 1мм аз басқа да бөліктердің ауаға ұшуы;

Е) қар үйіндісі мен мұзды теңіздердің еруі.
$$$ 81 В

Су басу бұл...

А) қар массасының тау беткейі бойынша төмен қарай жылдам лықсуы;

В) құрғақ жерді уақытша су алу, апаттық құбылыс болып табылатын судың жоғарғы деңгейі;

C) ауырлық күшінің әсерінен ылғалды топырақ массасының төмен қарай лықсуы;

Д) жер асты және жер үсті сулары, өзендер, мұздықтардың еруі салдарынан болатын гидрологиялық құбылыстар;

Е) мұздың еруі.
$$$ 82 А

Цунами бұл...

A) су асты және жағалаулардағы жер сілкінісі кезінде пайда болатын теңіз толқындары;

B) үлкен қарқынды қысқа мерзімді гидросфералық шөгінділер;

C) тау жыныстарының желге мүжілу есебінен олардың байланысының, жер үсті және жер асты сулары қызметінің әлсіреуінен туындайтын құлама және тік жарға тау жынысының үлкен массасының, өзен алқабы мен теңіз жағалауына бөлініп, құлауы;

D) қатты жел есебінен туындаған теңіз толқындары;

Е) мұзды теңіздердің еруі.

A) қар көшкіні тектес процесстердің тууының алдын алуға бағытталған, сондай-ақ атқарушы билік немесе өзін -өзі басқару органдарын және халықты қар көшкіні қаупі туралы дер кезінде хабарлаңдыруға бағытталған күзету – шектеулі және инженерлі - техникалық іс – шаралардың жиынтығы;

B) үлкен қарқынды қысқа мерзімді атмосфералық шөгінділер;

C) тау жыныстарының желге мүжілу есебінен олардың байланысының, жер үсті және жер асты сулары қызметінің әлсіреуінен туындайтын құлама және тік жарға тау жынысының үлкен массасының, өзен алқабы мен теңіз жағалауына бөлініп, құлауы;

D) адамдардың өмірі мен денсаулығына қауіп төндіретін, экономика нысандарына және қоршаған табиғи ортаға шығын келтіретін, жылдам әрі кенеттен болатын қардың және мұздың таудың тік баурайымен қозғалуы.

Е) тау жынысының үлкен массасының, өзен алқабы мен теңіз жағалауына бөлініп, құлауы.

$$$ 84 D

Күшті жел бұл...

A) жел бағытының өзгерісімен қоса жүретін конвекциялық процестермен байланысты 20-30 м/с жылдамдықпен соғатын желдің кенеттен қысқа мерзімді күшеюі;

B) үлкен қарқынды қысқа мерзімді метерологиялық шөгінділер;

C) ұзақ уақытты, 20м/с аса жылдамдықпен соғатын өте күшті, теңізде қатты толқын және құрғақ жерде қирату тудыратын жел;

D) ауаның жер бетімен салыстарғандағы 14м/с аса жылдамдықпен қозғалуы;

Е) дұрыс жауабы жоқ.

A) жел бағытының өзгерісімен қоса жүретін конвекциялық процестермен байланысты 20-30 м/с жылдамдықпен соғатын желдің кенеттен қысқа мерзімді күшеюі;

B) ауаның айналмалы тік немесе көлбеу ось бойымен қозғалатын атмосфералық түзілісі;

C) айналу жылдамдығы 100 м/с және одан жоғары, диаметрі 1000 м болатын, үлкен қиратқыш күшке ие ұсақ масштабты атмосфералық күшті құбылыс;

D) ауаның жер бетімен салыстарғандағы 14м/с аса жылдамдықпен қозғалуы;

Е) дұрыс жауабы жоқ.

A) бірнеше тәулік тоқтамай немесе ұзақ дерлік мерзімде жауатын, тасқынға, су алу мен су астында қалуға алып келетін сұйық атмосфералық шөгінділер;

B) үлкен қарқынды ұзақ мерзімді гидросфералық шөгінділе;

C) жылдың жылы мезгілінде қатты мұз түрінде, әдетте найзағай кезіндегі нөсер жауынмен бірге жауатын атмосфералық шөгінділер;

D) жауын-шашын 12 сағат және одан аз, мөлшері 50 мм және одан да көп болады; таулы, сел және қар көшкіні қауіпі бар аймақтарда 12 сағ. 30мм және одан аса;

Е) дұрыс жауабы жоқ.

A) бірнеше тәулік тоқтамай немесе ұзақ дерлік мерзімде жауатын, тасқынға, су алу мен су астында қалуға алып келетін сұйық атмосфералық шөгінділер;

B) үлкен қарқынды ұзақ мерзімді гидросфералық шөгінділер;

C) найзағай кезіндегі нөсер жауынмен бірге жауатын атмосфералық шөгінділер;

D) жауын-шашын 12 сағат және одан аз, мөлшері 50 мм және одан да көп болады; таулы, сел және қар көшкіні қауіпі бар аймақтарда 12 сағ. 30мм және одан аса;

Е) дұрыс жауабы жоқ.

A) бірнеше тәулік тоқтамай немесе ұзақ дерлік мерзімде жауатын, тасқынға, су алу мен су астында қалуға алып келетін сұйық атмосфералық шөгінділер;

B) үлкен қарқынды ұзақ мерзімді гидросфералық шөгінділер;

C) найзағай кезіндегі нөсер жауынмен бірге жауатын атмосфералық шөгінділер;

D) түйдек – жауын бұлттарының дамуымен байланысты бұлттар мен жер беті арасындағы дүркін – дүркін электр зарядтарымен, дыбыстық құбылыстармен, қатты жауын – шашынмен, бұршақпен қоса жүретін атмосфералық құбылыс.

Е) дұрыс жауабы жоқ.

A) көру мүмкіндігін айтарлықтай нашарлататын және көлік қозғалысын қиындататын қардың қарқынды ұзақ жаууы;

B) көру мүмкіндігін айтарлықтай нашарлататын және көлік магистралын қар басуға алып келетін, қардың жаууымен бірге болатын қатты желдің жер бетіне қарды тасымалдауы;

C) салқындаған тұман немесе жауын тамшыларының қатуы кезіндегі жердің немесе заттардың бетіндегі мұздың қалың қабаты. Желілер бойындағы қатқан мұздың диаметрі 20 мм және одан да көбірек болады;

D) ауаның қолайлы орташа тәуліктік температурасы кезіңдегі жер бетіндегі ауа температурасының 0°С – ге дейін және одан да төмендеуі;

Е) дұрыс жауабы жоқ.

A) көру мүмкіндігін айтарлықтай нашарлататын және көлік қозғалысын қиындататын қардың қарқынды ұзақ жаууы;

B) көру мүмкіндігін айтарлықтай нашарлататын және көлік магистралын қар басуға алып келетін, қардың жаууымен бірге болатын қатты желдің жер бетіне қарды тасымалдауы;

C) салқындаған тұман немесе жауын тамшыларының қатуы кезіндегі жердің немесе заттардың бетіндегі мұздың қалың қабаты. Желілер бойындағы қатқан мұздың диаметрі 20 мм және одан да көбірек болады;

D) ауаның қолайлы орташа тәуліктік температурасы кезіңдегі жер бетіндегі ауа температурасының 0°С – ге дейін және одан да төмендеуі;

Е) дұрыс жауабы жоқ.

A) көру мүмкіндігін айтарлықтай нашарлататын және көлік қозғалысын қиындататын қардың қарқынды ұзақ жаууы;

B) көру мүмкіндігін айтарлықтай нашарлататын және көлік магистралын қар басуға алып келетін, қардың жаууымен бірге болатын қатты желдің жер бетіне қарды тасымалдауы;

C) салқындаған тұман немесе жауын тамшыларының қатуы кезіндегі жердің немесе заттардың бетіндегі мұздың қалың қабаты;

D) ауаның қолайлы орташа тәуліктік температурасы кезіңдегі жер бетіндегі ауа температурасының 0°С – ге дейін және одан да төмендеуі;

Е) дұрыс жауабы жоқ.

A) ауаның қолайлы орташа тәуліктік температурасы кезіңдегі жер бетіндегі ауа температурасының 0°С – ге дейін және одан да төмендеуі;

B) қысқа уақыт ішінде ауа температурасының аномалды төмендеуі немесе жоғарылауы. Ауа температурасының 1-2 тәулік ішінде 10°С-ге және одан аса өзгеруі;

C) 12 сағ. және одан ұзақ уақытта 100 м – ге дейін және одан да төмен болатын, жер бетіндегі ауаға тікелей асылған, көру мүмкіндігінін айтарлықтай нашарлауымен қоса жүретін, сұйық түрге айналған заттардың тамшы немесе кристалл түрінде топталуы;

D) көру мүмкіндігінің төмендеуімен, тұқым және жас өсімдіктермен қоса топырақтың жоғарғы қабатының үрленуімен, егістікті және көлік магистралдарын құм басумен сипатталатын үлкен көлемдегі шаңның немесе құмның қатты желмен тасымалдануы. Ұзақтығы – желдің басым кезінде 15 м/с және одан да жоғары жылдамдықпен 12 сағ. және одан да жоғары;

Е) дұрыс жауабы жоқ.

A) ауаның қолайлы орташа тәуліктік температурасы кезіңдегі жер бетіндегі ауа температурасының 0°С – ге дейін және одан да төмендеуі;

B) қысқа уақыт ішінде ауа температурасының аномалды төмендеуі немесе жоғарылауы. Ауа температурасының 1-2 тәулік ішінде 10°С-ге және одан аса өзгеруі;

C) 12 сағ. және одан ұзақ уақытта 100 м – ге дейін және одан да төмен болатын, жер бетіндегі ауаға тікелей асылған, көру мүмкіндігінін айтарлықтай нашарлауымен қоса жүретін, сұйық түрге айналған заттардың тамшы немесе кристалл түрінде топталуы;

D) көру мүмкіндігінің төмендеуімен, тұқым және жас өсімдіктермен қоса топырақтың жоғарғы қабатының үрленуімен, егістікті және көлік магистралдарын құм басумен сипатталатын үлкен көлемдегі шаңның немесе құмның қатты желмен тасымалдануы. Ұзақтығы – желдің басым кезінде 15 м/с және одан да жоғары жылдамдықпен 12 сағ. және одан да жоғары;

Е) дұрыс жауабы жоқ

A) ауаның қолайлы орташа тәуліктік температурасы кезіңдегі жер бетіндегі ауа температурасының 0°С – ге дейін және одан да төмендеуі;

B) қысқа уақыт ішінде ауа температурасының аномалды төмендеуі немесе жоғарылауы. Ауа температурасының 1-2 тәулік ішінде 10°С-ге және одан аса өзгеруі;

C) 12 сағ. және одан ұзақ уақытта 100 м – ге дейін және одан да төмен болатын, жер бетіндегі ауаға тікелей асылған, көру мүмкіндігінін айтарлықтай нашарлауымен қоса жүретін, сұйық түрге айналған заттардың тамшы немесе кристалл түрінде топталуы;

D) көру мүмкіндігінің төмендеуімен, тұқым және жас өсімдіктермен қоса топырақтың жоғарғы қабатының үрленуімен, егістікті және көлік магистралдарын құм басумен сипатталатын үлкен көлемдегі шаңның немесе құмның қатты желмен тасымалдануы. Ұзақтығы – желдің басым кезінде 15 м/с және одан да жоғары жылдамдықпен 12 сағ. және одан да жоғары;

Е) дұрыс жауабы жоқ.