Қазақстан Республикасы білім және ғылым министірлігі
С. Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік университеті
Химиялық технология және жаратылыстану факультеті
Биология және экология кафедрасы
Өсімдіктер систематикасы пәнінен
Студенттерге арналған Пән бағдарламасы
(Syllabus)
050802 Агрономия
мамандығы үшін
Павлодар
Лист утверждения программы обучения по дисциплине
(Syllabus)
|
|
Форма
Ф СО ПГУ 7.18.3/38
|
БЕКІТЕМІН
Химиялық технология және
жаратылыстану факультетінің
деканы_________ Ахметов Қ.Қ.
«___»_______________2010 ж.
Құрастырушы: доцент Жумадилов Б.З.______________
Биология және экология кафедрасы
Студенттерге арналған пән бағдарламасы (Syllabus)
Өсімдіктер систематикасы пәні бойынша
050802 Зоотехния мамандықтың студенттері үшін
Бағдарлама «__» __. 20__ ж. №__ хаттама бекітілген пән бағдарламасы негізінде әзірленген.
Кафедра мәжілісінде ұсынылған 20__ж. «__» __. №__ хатттама
Кафедра меңгерушісі __________ Исимбеков Ж.М. «__» ___ 2010ж.
Химиялық технология және жаратылыстану факультетінің оқу-әдістемелік кеңесімен құпталған __.__.20__ж. № хаттама
ОӘҚ төрайымы__________________Буркитбаева У.Д. «__» ___ 2010ж.
1 Окытушы туралы мәліметтер:
Жумадилов Болат Зулхарнаевич
Б.ғ.к, доцент
Биология және экология кафедрасы Ломова көшесі, (А) басты корпусында, А356 аудиториясында орналасқан, байланыс телефоны 8(7182) 67-36-68
2 Пән бойынша мәліметтер: Өсімдіктер систематикасы семестрде оқытылады, курстың ұзақтығы-15 жұма, студенттердің жұмыс көлемі жалпы -135 сағат, аудиториялық -45сағат, сөж- 90 сағат. Пән емтиханмен аяқталады.
4 «Пәнінің мақсаты мен міндеттері, оқу процесінде орны»
Пәннің мақсаты:
студенттерді ботаниканның қазіргі ғылыми жетістіктері мен жинақталған білімге жүгіне отырып өсімдіктердің құрылыстық ерекшеліктерімен, өсу және даму| заңдылықтарымен таныстыру.
Пәннің міндеттері:
- өсімдік клеткалары мен ұлпаларының, тамыр және өркендер жүйесінің морфологиясы және анатомиясы сонымен қатар өсімдік генеративтік мүшелерінің құрылыстық ерекшеліктері туралы мәліметтер алыу;
- өсімдіктердің морфологиялық эволюциясының басты бағытгарын көбею мен ұрпақ жалғастырудың биологиялық негізін (мәнін), олардың жастық жөне маусымдық өзгерістерін білуі;
5 Студент нені білу керек:
- алған білімін және пайдаланған әдебиетгерін өздерінің теориялық деңгейін одан әрі тереңдету үшін пайдалана білуі керек
Студент нені істей білуі керек:
- пәнді терең менгеру үшін лекциялық курста, лабораториялык жаттығуларда және оқу-далалық тәжрибелерде, табиғи тірі өсімдіктерді, гербарий қорын, препараттарды, жоба суреттерді, слайдтарды, таблицаларды үйлестіре дұрыс пайдалана білуі қажет.
6 Пререквизиттер:
Экология
Химия
Зоология
Ботаника
7 Постреквизиттер
8 Пәннің тақырыптық жоспары
№ р/с
|
Дәрістердің және зертханалық,практикалық,өздік жұмыстардың тақырыптары
|
Сағат саны
|
Дәріс
|
Зерт.
жұм
|
Пра
жұм
|
СӨЖ
|
1
|
Кіріспе. Өсімдіктер дүниесі. Олардың тіршілік процестеріндегі заңдылығы.
|
2
|
|
|
8
|
2
|
Өсімдік жасушасының құрылысы
|
2
|
|
1
|
|
3
|
Өсімдік жасушасы. Микроскоптың құрылысы,жұмыс істеу тәсілдері
|
|
1
|
|
8
|
4
|
Ұлпалары. Ұлпалардың жалпы сипаттамасы және жіктелуі. Жіктелу принциптері.
|
2
|
1
|
1
|
8
|
5
|
Ұрықтың құрылысы.
|
2
|
2
|
|
8
|
6
|
Тамыр және тамырлар жүйесі.
|
2
|
1
|
1
|
8
|
7
|
Өркен және өркендер жүйесі
Жапырақтың морфологиясы,анатомиясы.
|
4
|
2
|
1
|
6
|
8
|
Сабақ өркен өсі, қызметі және морфологиялық ерекшеліктері
|
4
|
2
|
1,5
|
6
|
9
|
Вегетативтік мүшелердің түрлене өзгерулері.
|
2
|
|
|
8
|
10
|
Өсімдіктердің репродуктивтік мүшелерінің жалпы сипатгамасы және олардың көбеюі.
|
2
|
2
|
|
8
|
11
|
Гүлдің құрылысы және қызметі.
|
2
|
2
|
2
|
8
|
12
|
Гүлшоғыры. Гүлдеу мен тозаңдану, тозаңдану типтері. Жемістер.
|
4
|
2
|
|
8
|
13
|
Эколгиялык, топтар жөне тіршілік формалары.
|
2
|
|
|
6
|
|
Барлығы
|
30
|
15
|
7,5
|
90
|
9 Пәннің қысқаша сипаттамасы
- өсімдік клеткалары мен ұлпаларының, тамыр және өркендер жүйесінің морфологиясы және анатомиясы сонымен қатар өсімдік генеративтік мүшелерінің құрылыстық ерекшеліктері туралы мәліметтер;
- өсімдіктердің морфологиялық эволюциясының басты бағытгарын көбею мен ұрпақ жалғастырудың биологиялық негізін (мәнін), олардың жастық жөне маусымдық өзгерістері;
10 Курс компоненттері
Зертханалық сабақтардың мазмұны
Тақырып 1. Өсімдік жасушасы. Микроскоп құрылысы және жұмыс істеу тәсілдері.
Зертханалық жұмыс №1. Микроскоп құрылымын зерттеу, жұмыс ережелері.
1. Пияз жұқа қабығын зерттеу.
2. Пластидтер.Туынды заттар.
Әдебиет: [1], [3]
Тақырып 2 . Ұлпалар
Зертханалық жұмыс №2. Ұлпалардың жалпы сипаттамасы және жіктелуі. Жіктелу принциптері.
Алғашқы жабын ұлпасын эпидерманы зерттеу ,осы өсімдіктердің устицалық аппарат құрылымының ерекшеліктерімен танысу.
Екінші және үшінші жабын комплекстері – перидерма және қабықша.
Картоп түйінінің, бузин сабағының анатомиялық қиқымын микроскоп арқылы зерттеу және олардың өлі және доформацияланған эпидермасы мен перидермасын зерттеу.
Әдебиет: [1], [5]
Тақырып 3 . Ұрықтың құрылысы.
Зертханалық жұмыс №3. Гүлді өсімдіктердің ұрығы
Гүлді өсімдіктердің ұрығы мен зародышының құрылымы, олардың анатомиялық ерекшелігі.
Ұрықтардың морфологиялық типтері, олардың шаруашылық мәні.
Ұрықтың тыныштық күйі, олардың өсуінің жағдайы, функциясы.
Әдебиет: [5], [6], [7], [8]
Тақырып 4 . Тамыр және тамырлар жүйесі.
Зертханалық жұмыс №4. Тамыр жүйелерінің формалары
Тамыр жүйелерінің формалары мен типтері.
Арпа, жүгері, асбұршақ, бидай, фасольдің тұқымына морфологиялық анализ жасау.
Зерттелген тұқымының формасын жєне олардың ішкі құрылымы мен ұрықтың құрылымын зерттеу.
Әдебиет: [1], [3], [6], [8]
Тақырып 5 . Өркен және өркендер жүйесі.
Зертханалық жұмыс №5. Жапырақтың морфологиясы, анатомиясы.
Жапырақтың морфологиялық құрылымы- пластинка, черешок, негіз, прилистник, жайын, раструб, жай және күрделі жапырақтардың форма әртүрлілігі,олардың тамырлануы, гетерофилиясы және анизооргимиясы.
Камелия, фикус, герань, ирис, хлорофитум жапырақтарының анатомиялық дамуы.
Қосжарнақты және даражарнақты жапырақтардың анатомиялық құрылыстарын микроскоппен зерттеу.
Әдебиет: [3], [4], [6], [8]
Тақырып 6 . Сабақ өркен өсі, қызметі жөне морфологиялық ерекшеліктері.
Зертханалық жұмыс №6.
Қосжарнақты және даражарнақты класстың сүректі және шөптесін өсімдіктерінің сабақтарының анатомиялық және морфологиялық құрылымы.
Ашықтұқымды өсімдіктерінің сабағының, сүректі өсімдіктерден айырмашылығы.
Камбидің пайда болуы.
Әдебиет: [5], [8],[6]
Зертханалық жұмыс №7. Өсімдіктердің репродуктивтік мүшелерінің жалпы сипатгамасы және олардың көбеюі.
Тақырып 7 . Вегетативтік көбеюдің табиғи және жасанды тәсілдері
Вегетативтік көбеюдің табиғи және жасанды тәсілдері, олардың мәні Гүлдердің әртүрлілігі.
Олардың құрылымының жалпы заңдылықтары.
Өрмелеуші лютик гүлінің құрылымын анализдеу және чашелистиков, аналық гүл, аталық гүл және жапырақшалардың дөңес цветольжеде орналасу заңдылықтарын түсіну.
Гүлдің вегативті ұрық пен бүршік арасындағы ұқсастықтарын анықтау.
Әдебиет: [4], [5],[7], [8]
Зертханалық жұмыс №8. Гүлдің құрылысы және қызметі.
Тақырып 8 . Гүл серігі, оның құрылысы.
Гүлшоғырлардың түрлерін қарау
. Гүлшоғырдың түрлеріне мысал келтіріп кеппешөптерден қарау
Олардың құрылымының жалпы заңдылықтары.
Әдебиет: [3], [5],[6], [8]
Тақырып 9 . Гүлшоғыр
Зертханалық жұмыс №9. Гүлдеу мен тозаңдану, тозаңдану типтері.
Жемістер.
Жемістердің құрылысы және олардың әртүрлілігі.
№ р/н
|
СӨЖ-дің түрі
|
Бақылау формасы
|
Бақылау түрі
|
Сағат саны
|
1
|
Дәріс сабақтарына дайындық
|
|
сабақтарға қатысу
|
15*0,5=7,5
|
2
|
Зертханалық жұмыстарға дайындалу
|
Зертханалық жұмыстардың кестелерін дайындау және т.б.
|
Зертханалық жұмысты істеу үшін рұқсат алу.
|
0,5*15=7,5
|
3
|
Аудиториялық сабаққа кірмеген қосымша материалдарды оқу, өңдеу
|
Конспект және т.б.
|
Коллоквиум және т.б.
|
8
|
4
|
Үй жұмысын орындау
|
Конспект
|
Семинар
|
59
|
5
|
Бақылау шараларға дайындалу межелік бақалауға дайындалу
|
|
МБ1 және МБ2, коллоквиум және т.б.
|
8
|
Барлығы
|
90
|
Әдебиет: . [5], [7],[8], [9]
Студентердің өздік жұмыстарының мазмұны
Өтпелі бақылау мен қорытынды бақылау түрлерінің өлшем бірліктері.
№ р/с
|
Қортынды бақылау түрлері
|
Бақылау түрі
|
Өлшем бірлік
|
1
|
Емтихан
|
Емтихан
|
0,3
|
Үлгерімнің өтпелі бақылауы
|
0,7
|
Бақылау іс-шараларының күнтізбелік кестесі
1 рейтинг (3 семестр)
|
Барлығы
|
Апталар
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
|
Апта бойындағы
ең жоғарғы балл
|
13
|
8
|
13
|
8
|
13
|
8
|
13
|
24
|
100
|
Дәріске қатынасу және дайындалу
|
СӨЖ түрі
|
|
|
|
|
|
|
|
|
16
|
Бақылау формасы
|
А
|
|
А
|
|
А
|
|
А
|
|
Ең жоғарғы балл
|
2
|
2
|
2
|
2
|
2
|
2
|
2
|
2
|
Зертханалық жұмысты әзірлеу және қорғау
|
СӨЖ түрі
|
ЗЖ1
|
ЗЖ2
|
ЗЖ3
|
ЗЖ4
|
ЗЖ5
|
ЗЖ6
|
ЗЖ7
|
|
48
|
Бақылау формасы
|
А
|
А
|
А
|
А
|
А
|
А
|
А
|
|
Ең жоғарғы балл
|
6
|
6
|
6
|
6
|
6
|
6
|
6
|
6
|
Қосымша деректерді пайдалану
|
СӨЖ түрі
|
Г
|
Г
|
Г
|
Г
|
Г
|
Г
|
Г
|
|
20
|
Бақылау формасы
|
Ж
|
Ж
|
Ж
|
Ж
|
Ж
|
Ж
|
Ж
|
|
Ең жоғарғы балл
|
5
|
|
5
|
|
5
|
|
5
|
|
реферат
|
Тақырыптың №
|
|
|
|
|
|
|
|
|
16
|
Бақылау формасы
|
|
|
|
|
|
|
|
РФ
|
Ең жоғарғы балл
|
|
|
|
|
|
|
|
16
|
2 рейтинг (3 семестр)
Барлығы
|
Апталар
|
9
|
10
|
11
|
12
|
13
|
14
|
15
|
|
Апта бойындағы
ең жоғарғы балл
|
13
|
8
|
13
|
8
|
13
|
8
|
37
|
100
|
Дәріске қатынасу және дайындалу
|
СӨЖ түрі
|
|
|
|
|
|
|
|
14
|
Бақылау формасы
|
А
|
|
А
|
|
А
|
|
А
|
Ең жоғарғы балл
|
2
|
2
|
2
|
2
|
2
|
2
|
2
|
Зертханалық жұмысты әзірлеу және қорғау
|
СӨЖ түрі
|
|
|
|
|
|
|
|
42
|
Бақылау формасы
|
А
|
А
|
А
|
А
|
А
|
А
|
А
|
Ең жоғарғы балл
|
6
|
6
|
6
|
6
|
6
|
6
|
6
|
Қосымша деректерді пайдалану
|
СӨЖ түрі
|
Г
|
Г
|
Г
|
Г
|
Г
|
Г
|
Г
|
20
|
Бақылау формасы
|
Ж
|
Ж
|
Ж
|
Ж
|
Ж
|
Ж
|
Ж
|
Ең жоғарғы балл
|
5
|
|
5
|
|
5
|
|
5
|
реферат
|
Тақырыптың №
|
|
|
|
|
|
|
|
24
|
Бақылау формасы
|
|
|
|
|
|
|
РФ
|
Ең жоғарғы балл
|
|
|
|
|
|
|
24
|
Қысқартылған белгілер: ҮТ1 – үй тапсырмасы №1, С – сабаққа
қатынасу, ЗЖ1 – зертханалық жұмыс №1, ЗЖД1 – зертханалық жұмысқа дайындалу №1 КТ –конспекты тексеру, Т – тексеру, МБ1 – шеттік бақылау №1.
Кафедра отырысында ұсынылған хаттама № ___. «___» ______ 2010ж.
Кафедра меңгерушісі __________________ Исимбеков Ж.М. «___» ______ 2010г.
11 Курстың саясаты
Дәріс және тәжірибелік сабақтарына міндетті түрде қатысу қажет. Сабақтың басында қатысқандарың белгіленеді, кешіккен үшін 0,5 ұпайдан айырыласыңдар.
Сабаққа қатысқандарға қойылатын талаптар:
Сабаққа активті қатысу.
Аудиторияға сыртқы киіммен кірмеу.
Дәріс барысында басқа жұмыс пен айналыспау, ұялы телефонды өшіріп тастау.
Белгісіз себептер мен қатыспаған ұшін – 0 ұпай. Егер науқас болсаңыз немесе басқа да себепкер жағдайларда, керекті құжатыңыз болса жоспарланған ұпайларыңыз сақталады.
Тапсырмалар бақылау шараларының күнтізбелік кестесі бойынша орындалады. Тапсырмаларды кешігіп орындағанда, жинаған ұпайларыңыз кемітіледі.
Емтиханға тек қана барлық тақырыптардан берілген тапсырмаларды орындап тапсырған студенттер жіберіледі.
Соңғы қорытынды баға төмендегідей негіздер бойынша қойылады:
1. дәріс, лабораториялық, өздік жұмыстарға белсенді қатысып, жауап беру.
2. білімді межелік бақылау бойынша тексеру.
Білімді бағалау баллдық-рейтингті жүйемен жүргізіледі, күнтізбелік шаралар бойынша студент өз бағасын өзі шығарып алады. Өзіңе керекті балл жинау үшін лабораториялық сабақтарға қатысу және әрбір лабораториялық жұмысты тапсыру қажет.
Студент міндетте түрде 2 межелік бақылаудан өту керек. Егер осы айтылған жағдайлар жасалмаса студент семестрдың соңында, сынаққа босатылмайды.
Қортынды баға мыны негізде қойылады:
Сабаққа қатысу;
Тәжірибелік және зертханалақ сабақтарда белсенді қатысу, жұмысты дұрыс безендіріп қорғау, СӨЖ ден тапсырмаларды орныдау.
Сабақтың рейтингті бақылауы;
Емтихандық баға.
Емтихан өткізі формасы – тест. Емтихан баллдық баға шкаласымен бағаланады. Емтихандық тапсырмалармен алдын ала танысу керек, оны мұғалімнен алуға болады және сізді қызықтырған сұрақ бойынша мұғалімнен кеңес алуға болады.
Пән бойынша қорытынды білім бағасы келесі көрсеткіштерден құрылады:
Қ=РД*0,6+Е*0,4
12 Әдебиеттер
Негізгі
1. Мухитдинов Н.М., Бегенов А.Б., Айдосова С.С. Өсімдіктер морфологиясы' меи анатомиясы-"Өңделіп, толықтырыдміі* екінші басылуы. Алміа-Ата, Изд. Қазақ университеті, 2001.2796.
2. Мухитдинов Н.М,, Бегенов А.Б., Айдосова С.С. Өсімдіктер морфологиясы мен анатомиясы. Алма-Ата, Изд. Рик, 1993.340 б
124
3. Мухитдинов Н.М., Бегенов А.Б., Айдосова С.С. Өсімдіктер морфологиясы мен анатомиясының практикумы. Алматы, 1994.48 б.
4. Лотова Л.И Морфология и анатомия высших растений. М..Эдиториал УРСС,2000,526с.
5. Рейвн П. и др. Современная ботаника. М., т. 1,2,1990.
6. Васильев А.Е и др. Ботаника. Морфология и анатомия растений. М, Просвещение, 1988. с.480.
.7. Васильев А.Е., Воронин Н.С., Еленевский А.Г. Серебрякова Т.И. Ботаник. Анатомия и морфология растений. М., "Просвещение", 1978.
8. Курсанов Л.И. и др. Ботаника. т. 1, М., 1966.
9. Кудряшова З.И. Зубкевич Г.И. Курс лабораторных занятий по морфологии растений. Минск, 1970.
10. Барыкина Р.П. идр. Практикум по анатомии растений, М, 1978.
11. Агелеуов Е.А. жене т.б. Ботаника. Өсімдіктер морфологиясы жөне анатомиясы, Алматы. 1998 ж.368 б.
Қосымша:
1. Бегенов А.Б.,'Мухитдинов Н.М., Айдосойа С.С. Ботаника терминдерінің қысқаша орысша-казақша сөздігі. Алматы, 1996.
2. Мухитдинов Н.М., Бегенов А.Б., Айдосова С,С. Табиғат жағдайында еткізілетін өсімдіктану практикасы. Алматы, 1996.
3. Хржановский В.Г., Пономаренко С.Ф. Ботаника. М;, 1982.
4. Жуковский П.М. Ботаника. М., 1964.
5. Серебряков И.Г. Морфология вегетативных органов высших растений, М., 1952.
6. Эзау К, Анатомия семенных растений. М., Изд-во "Мир", т. 1, 2, 1980.
Достарыңызбен бөлісу: |