Тұлға психологиясы

Тұлға-әлеуметтік қатынастармен саналы іс-әрекетті жүзеге асырушы, нақты қоғамның мүшесі, өзін басқалардан ажырата білетін, өзінің кім екенін түсінетін есі кірген ересек кісі.

Адам — бұл, бір жағынан, биологиялық құбылыс, санасы бар, қоршаған дүниені тануға және оны белсенді өзгертуге қабілетті. Адамға денесімен тік жүру, дүниені тану жөне өзгерту құралы ретінде қолдың дамуы, ерекше дамыған ми сияқты дене ерекшеліктері тән. Екінші жағынан, адам-қоғамдық құбылыс. Бұл оның негізгі сипаты, себебі қоғамдық өмір және қоғамдық қатынастар, ұжымдық еңбек адамның биологиялық, дене құрлымын өзгертіп және өзіне бағындырды. Адам туралы айтқанда, психология және философия ғылымдары "тұлға" ұғымымен түсіндіреді.

Психологияда "адам" және "тұлға" ұғымдарымен қатар "даралық" ұғымы да қолданылады. Әрбір адамның мәні, оның өмірі мен қызметі жағдайларының өзіндік қайталанбайтын ерекшелігі бар. Даралық дегеніміз жеке тұлғаның психологиялық ерекшеліктерінің қайталанбас қиысуы түріңде байқалатын нақты өзгешелігі айтылады.

Тұлғаның өзіндік ерекшеліктері мыналармен жақсы байқалады:

мотивтері

дүниетанымы

сенімі

мұраты

Талғамы

Бағыттылығы

Қажеттілігі

қызығуы

Жеке тұлғаның дамуына әсер ететін факторлар:  

• Тұқым қуалаушылық.

• Ортa (биологиялық, географиялық, әлеуметтік).

• Мақсатты түрде жүргізілетін тәрбие.

• Тұлғаның іс-әрекеті

Жеке тұлға психологиялық дамудың

белгілі бір деңгейіне ие

Тұлға дамуының кезеңдері

Тұлға дамуының кезеңдері

Тұлға дамуының кезеңдері

Қорытынды

Қорыта айтқанда мектеп пен отбасы ынтымақтастықта жұмыс жүргізсе, балаға тиісті көңіл бөле білсе, олармен санаса білсе толыққанды азамат тәрбиеленіп шығары сөзсіз. Бала болашағы біздің қолымызда. Барлық балалар қамқорлық пен махаббатқа лайық, жақсы өмір сүруге міндетті.Балаға дұрыс бағыт-бағдар бере білсек, болашақтың жарқын жолын сілтей алсақ тұлға болып қалыптасары сөзсіз. Қалыптасқан тұлға яғни дамушы тұлға әрі қарай өзін-өзі бақылай отырып, тәрбиелеп өзіндік сананың құрамына енетін нормалар мен идеялар және құндылықтарының мазмұнын толықтыра алатынын сеніммен айтуға болады.

Пайдаланылған әдебиеттер

• Сәбет Бап-Баба. Психология негіздері: Оқу-анықтамалық қолданба. –Алматы: “Нұр-пресс“, 2007.-10бб
• Ерментаева А.Р. Жоғары мектеп психологиясы: Оқулық.-Алматы: “Дәуір“ , 2012.-492б
• Қ. Жарықбаев. Жантану негіздері: Алматы, 2002 ж
• Интернет желісі: Kk.wikipedia.org
• Эрик Эриксон. Психоәлеуметтік даму теориясы.

жүктеу/скачать 0,63 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: