Топырақтану
жүктеу/скачать 0,89 Mb. Pdf көрінісі
|
topyra tanu t m blisov
ab31bce0-2cd4-11e3-a7a3-f6d299da70eeУМКДмал шиз 3(1), Topyra tanu
| Топырақтың қышқылдылығы – оның топырақ ерітіндісін
қышқылдандыру қабілеті. Топырақ қышқылдығын актуалды және потенциалды деп ажыратады. Потенциалды қышқылдық топырақтың қатты фазасына тән. Топырақ ерітіндісінің актуалды қышқылдығы онда бос қышқылдардың болуына, қышқылды тҧздар және олардың диссоциалану дәрежесіне байланысты. Потенциалды қышқылдық табиғаты кҥрделі келеді, оны тасушылар топырақ коллоидтарының сутегі және алюминийдің алмаспалы катиондары. Гумусты қабаттарда қышқылдықты қалыптастыру сутегі иондарына, ал минералдықтарда алюминийге байланысты болады.
41
Ығыстыру жағына байланысты потенциалды қышқылдықты екі тҥрге бӛледі – алмасу және гидролитикалық. Алмасу қышқылдылығы топырақты бейтарап тҧздармен ӛңдегенде байқалады:
Са 2+ Са 2+ ТСК) Мg 2+ + 4KCl → ТСК) Мg 2+ +НСl +АlCl 2
+ 4К + Al 3+
кӛрінеді. Гидролитикалық қышқылдық топырақты гидролитикалық негіздердің тҧздарымен ӛңдегенде байқалады, мысалы СН 3 СООNa. ТСК) Н
+ + СН
3 СООNa→ТСК) Na + + СН
3 СООН
Гидролитикалық қышқылдық актуалды және потенциалды қышқылдықтардың қосындысы ретінде қарастырылады. Топырақтың қышқылдылығы оның теріс қасиеттерінің бірі болып саналады, ол мәдени ӛсімдіктердің кӛбінің ӛсіп-дамуын тежейді және минералдардың бҧзылуын кҥшейтеді де кҥлгіндіру процесін дамытады. Сонымен қатар топырақ ерітіндісіндегі алюминий катионы ӛсімдіктерге улы зат болып саналады. Қышқылдықты жою ҥшін топырақты әктейді: Н 2 О ТСК)3Н + +СаСО 3 → ТСК) Са 2+ + Н
2 СО 3 СО 2 жүктеу/скачать 0,89 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|