Азаматтық қоғамның және оның саяси және қоғамдық институттарының дамуы
Азаматтық қоғам – мемлекеттік құрылымнан тыс қалыптасатын əлеуметтік-экономикалық жəне мəдени рухани қоғамдық қатынастардың жиынтығы. Осы қатынасқа қатысушылардың табиғи жəне азаматтық құқықтарын, бостандығы мен міндеттерін автономиялы даму жолы қамтамасыз етеді. Азаматтық қоғамда үзіліссіз болмайды, уақыты шектелмейді, аумақтық - аймаққа бөлінбейді, мемлекеттің барлық аумағын, халқын біріктіреді.Азаматтық қоғам деп мемлекеттік құрылымнан тыс қалыптасатын əлеуметтік-экономикалық жəне мəдени –рухани қоғамдық қатынастардың жиынтығын айтады. Ол жеке тұлғаның емін-еркін дамуын қамтамасыз етуге мүмкіндік жасайды. Бұл қоғамда мемлекеттің жеке адам өміріне аралауына шек қойылады. Ал олардың атқаратын міндеттерін азаматтар өз еркімен оларға берген жəне орындалуын өздері тексереді. Азаматтық қоғамның құрамына адамдардың өздері тудырған қауымдастықтар (отбасы, кооперациялар, ассоциялар, қоғамдық ұйымдар, кəсіби, шығармашылық, спорттық, этникалық жəне басқа бірлестіктер), азаматтардың, өндірістік жəне жеке өмірі, олардың əдеп-ғұрпы, салттары кіреді. Азаматтық қоғамда адамдардың экономикалық, саяси жəне рухани өмірінің түрін еркін таңдауына жəне жүзеге асыруына заң жүзінде кепілдік беріледі. Олар мемлекет тарапынан қатаң тəртіпке алынудан сенмді түрде қорғалады. Адамның жалпы құқықтары сақталады, бұзылмайды.
