§43.Қазақ халқының XVI-XVIIғасырлардағы шаруашылығы
1.Анықтамасы: Қазақ халқындағы шаруашылықтың негізгі басты саласы – мал шаруашылығы болды.
2.Хронологиясы:XVI-XVIIғасыр
3 .Маусымды көші-қон:
1.Қысқы көш - 6 ай тұрақтаған
2.Көктемгі көш - 2 ай тұрақтаған
3.Жазғы көш - 2 ай тұрақтаған
4.Күзгі көш - 2 ай тұрақтаған
4.Қысқы көш: Қыста қатты жел соқпайтын таудың күңгейлі шатқалдарында Іле, Шу, Талас Сырдария өзендерінің қалың тоғайлы жерінде салынған.
Себебі:
1.Тұрғындарды отын, судан тарықтырмайды
2.Малға жайлы келеді
Жұт: Қыста мал бағатындардың ең қауіптісі.Жұт деген жем-шөптің таусылып, қыс аяғы ұзарып, қатты суық болуынан, қар қалың түсіп, жер бетін мұз басып қалуынан болады.
5.Көктемгі көш: Көктеуде мал төлдеп, жүн қырқылады.Қыстаудан көшкенде әр жерге от жағып түтіндете мал-жанын соның арасынан өткізген.
Себебі: қыстан қалған ауру-сырқау, бәле-жала болса от жалынмен жанып, жоқ болсын деген ырым.
6.Жазғы көш:Жайлау қазақтар үшін көңілді сауық-сайран құратын жайлы мезгіл.Жайлауға көшу мамырдың аяғында, маусымның басында басталады.
7.Күзгі көш: Күз-қазақ халқының қыс қамын ойлайтын еңбегінің басы.Күздеуде қойдың күзем жүні қырқылады.Ауылдар топ-топ болып, қаздай тізіліп қозғалады.
Достарыңызбен бөлісу: |
