Туберкулез эпидемиологиясы
жүктеу/скачать 17,51 Kb.
|
Бекмахан А 6028
|
Туберкулез эпидемиологиясы Туберкулез эпидемиологиясы-туберкулездің халық арасында пайда болуын және де оның таралуын зерттейді. Туберкулез эпидемиясының пайда болу механизмін эпидемиялы қүдеріс дейміз Эпидемиялық үдеріс 3 копоненттент тұрады.Олар бізде : 1)Инфекция көзі ретінде туберкулезбен ауыратын науқастарды,жануарларды,құстарды қарастырамыз.Ең негізгі көп кездесетіні ол туберкулезбен ауыратын науқастар оның ішінде бактерия бөлуші науқастар болып табылады.БК+ науқастар 10млн-10млрлдқа дейін бактериялар бөліп шығарады,ал БК- пен ауыратын науқастар оладан аз бөледі және салыстырмалы түрде жұғу қауіпі төменірек.Және инфекция көзі ретінде жануалар мен құстарды да қарастырамыз.Бірақ олардан жұқтыру қауіпі төменірек шикідей етін жемей,ұзақ уақыт бойы қайнататын болса. 2)Жұғу жолдары : Туберкулездің 4 түрлі жұғу жолдары бар. А.Ауа ташылы ең негізгі жұғу жолы болып табылады.Туберкулезбен ауыратын науқастар жөтелгенде,түшкіргенде олармен сөйлескенде сыртқа ТМ бөліп шығарғанда,жанындағы адамға ауа тамшылы жолы арқылы жұғады. Б.Алименетарлық жұғу жолында туберкулезбен ауыратын жануар,құстардың етін шикідей жегенде.Бұл жағдай өте сирек кездеседі В.Қатынасты жұғу жолы бұл жанасу арқылы жұғады.Мысалы,тері туберкулезімен ауыратын науқастан екінші бір адамға ашық жарадан берілуі мумкин Г.Плацентарлы яғни туберкулезбен ауыратын анада балаға плацента арқылы берілуі.Бұл өте сирек кездесетін жағдай.Себебі плацента микобактерядан қорғап тұрады. 3)Жаңа жағдай дегеніміз бұрын сонды ауырмаған науқастар.Оларды бұл ауруға алып келетін жағдайлар: Микобактерияның ағзаға массивті түсуі; Туберкулезбен ауыратын науқаспен ұзақ уақыт бойы қатынаста болу; Және де ағзанын иммунитетінің төен болуына,ТМБ сезімталдығына байланысты болады. Бізде туберкуледің эпидемиологиясының жағдайын анықтау үшін 4 көрсеткіш бар. А. Инфекциалану көрсеткіші ол туберкулинге тексерілендердің оң реакция корсеткендердің пайызы.Бұл көрсеткішті көбінесе балаларға жасайды. Б. Сырқаттылық көрсекіші өте маңызы көрсеткі болып табылады.Осы жылы 10000 тұрғына шаққанда туберкулездің белсенді түімен алғаш рет ауырғандар саны. Сырқаттылық = В.Дерттілік дегеіміз жыл соңыңда 100000 тұрғынға аққанда туберкулездің белсенді түрімен есепте тұрған науқастар саны. Дерттілік = , дерттілік көрсткіші сыраттылыққа қарағанда жоғары болады себебі бул корсеткіште жалпы ауырғандар қарастырылады. Г.Өлім-жітім осы жылы 100000 тұрғынға шаққанда туберкулезден қайтыс болғандар саны. Өлім-жітім = , осы үш корсеткіштің ішіндегі маңыздысы сырқаттылық көрсеткіші.Сыраттылық аз болса өлім-жітімда,дерттілікте аз болады. Қазақстандағы 1990-2015жж 100000 тұрғанға шаққандағы сырқаттылық пен өлімжітім динамикасына тоқталсақ. Сырқатылық : 1990 ж -65,8%; 2002ж(әлеуеттік дағдарысқа байлнысты осы жылы туберкуле ауруы көп тіркелген)-165,1%; 2015-58,5% жылдан жылға көрсеткіщтер төмендеген Өлім жітім : 1900ж-10,1%; 1998ж- 38,4% 2015- 3,8%.Д инамикасы сырқаттылыққа қарағанда жақсырақ яғни өім жітім жылдан жылға төмендегенің көрсетеді. Дерттіліктің көрсеткіші 2014ж-125,7. Көрсеткіштің жоғары болу себебі бұл көрсеткішке сырқаттылық көрсеткіші яғни жаңа ауырғандар,бұрыннан ауырып келе жатқанда кіреді Еуропа аймағындағы сырқаттылық Россия,Таджикистан,Озбекистан мемлекеттерімен көрсеткішері бізбен деңгейлес.Ал, Азербайджан,Молдова,Кыргызстан мемлекеттерінде көрсеткішер салыстырмалы түрде жоғары.Африка елдерінде көрсеткіштер өте жоғары себебі ол жақтағы әлеуметтік жағдайдың төмен болуына байланысты. Еуропа аймағындағы өлім жітім көсеткіші Тажикистан Латвия елдеріндегі көрсеткіштер бізбен деңгейлес.Басқа елдеде өлім жітім көрсеткіштері салыстырмалы түрде жоғары. Туберкулездің проблемаларына тоқталсақ .Бірінші пролема көпдәрілік ТБ яғни 1–ші қатардағы ТҚД төзімділіктің болуы.Көсеткіштер бойынша 650000 науқаста копдәрілік төзімділік. Қайтыс боландар саны 150000. Екінші проблема кеңдәрілік ТБ яғни 1,2топтағы дәрілерге төзімділіктің болуы.Көрсеткіштер бойынша кеңдәрілік төзімділік 50000. Қайтыс болғандар саны 30000.АИВ-ТБ мен ауыратын науқастар көрсткіштері 1,1млн. Қайтыс болғандар саны 380000. Қазақстандағы тағы бір проблема түрмедегі сырқаттылық пен өлім жітімнің көбеюі. Жалпы бізде туберкулезбен күресу мәселесінің өзектілігі өз маңызың жйған жоқ.Себебі,тубекулез ауруы жоқ болып кетпейді,керісінше жылдан жылға алдымыздан осы аурудың өршуіне жаңадаң проблемалар туыңдай береді. жүктеу/скачать 17,51 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|